โบราณสถานตุมปัง
by Nuanjun Pannim
1. เรื่องเล่า
1.1. งูบองหลา(จงอาง) และเสือ
1.2. คนหายไปจากป่าตุมปัง
1.3. กรุพระนางตราในโบราณสถานตุมปัง
1.4. นายทหารยศนายพันทำพิธีขอพระนางตรา
1.5. กระปุกใส่เครื่องหอมเป็นเหตุ
1.6. รากไม้เป็นเหตุทำให้ไม่ได้นอน
1.7. เจองูใหญ่ในป่าโบราณสถานตุมปัง
1.8. พิธีกรรมเชื้อทวดตุมปัง
2. สิ่งก่อสร้างที่สำคัญ
2.1. เนินโบราณสถานหมายเลข 1
2.2. เนินโบราณสถานหมายเลข 2
2.3. เนินโบราณสถานหมายเลข 3
2.4. เนินโบราณสถานหมายเลข 4
2.5. สระน้ำรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า
3. พิธีกรรมและกิจกรรม
3.1. ทำบุญประจำปี
4. สถานที่ตั้ง
4.1. ตั้งอยู่ในเขตมหาวิทยาลัยวลัยลักษ์ ต.ไทยบุรี อ.ท่าศาลา จ.นครศรีธรรมราช
5. ประวัติ
5.1. “วัดตุมปัง(ร้าง)” ซึ่งสมัยก่อนการขุดค้นโดยกรมศิลปากร อย่างเป็นทางการได้มีการสันนิษฐานว่าสถานที่แห่งนี้น่าจะเป็นเทวสถานเนื่องจากมีการพบชิ้นส่วน ของรูปเคารพท่อนล่าง และได้มีการสันนิษฐานว่าน่าจะเป็นพระวิษณุ ซึ่งชาวบ้านเล่าว่าสมัยก่อน ได้มีการขุดพบเทวรูปดังกล่าวและยกขึ้นหลังช้างออกจากป่าแต่เกิดพลัดตกลงมาทำให้เทวรูป แยกเป็น 2 ท่อน ชาวบ้านเก็บเฉพาะท่อนบนไปและไม่ทราบว่าอยู่ที่ใด
6. ระเบียบปฎิบัติและข้อห้าม
6.1. ห้ามสัมผัส ลูบคลำแตะต้องหรือเคลื่อนย้ายสิ่งต่างๆภายในโบราณสถาน
6.2. ห้ามขีดเขียน วาดรูปหรือการกระทำที่ทำให้เกิดรูปรอยต่างๆ
6.3. ห้ามกระทำการใดๆที่ทำให้โบราณสถานชำรุดเด็ดขาด
6.4. ห้ามทิ้งขยะมูลฝอยหรือสิ่งปฏิกูลที่ก่อให้เกิดความสกปรก
6.5. ห้ามปีนป่ายหรือเหยียบหย่ำขึ้นไปบนโราณสถานหรือโบราณวัตถุ
6.6. ห้ามหยิบฉวยหรือขโมยโบรราณวัตถุและชิ้นส่วนของโบราณสถาน
6.7. ไม่ส่งเสียงดังรบกวนนักท่องเที่ยวคนอื่นๆ
7. หลักฐานทางประวัติศาสตร์
7.1. เทวรูปพระวิษณุ
7.2. ฐานเทวรูป
7.3. ฐานเสาอาคาร
7.4. ฐานเสาทำจากหินปูน
7.5. อิฐ
7.6. สระน้ำโบราณรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า 2 สระ