1. Tác Giả
1.1. Trần Tế Xương-Tú Xương (1870-1907)
1.2. Sống chủ yếu vào thế kỉ XIX
1.3. Lận đận cả đời trong nghiệp thi cử, chưa bao giờ đỗ đạt
1.4. Là nhà thơ trào phúng, thế hệ tiêu biểu, gương mặt nổi bật của thế kỉ XIX
2. Phân tích
2.1. Quanh năm buôn bán ở non sông Nuôi đủ năm con với một chồng
2.1.1. Là lời giới thiệu về công việc của bà Tú
2.1.1.1. Quãng thời gian: quanh năm
2.1.1.1.1. Vòng lặp triền miên
2.1.1.1.2. Không có ngày nghỉ
2.1.1.2. Công việc: buôn bán
2.1.1.2.1. Khéo léo
2.1.1.2.2. Giỏi tính toán
2.1.1.2.3. Chăm chỉ
2.1.1.3. Địa điểm: mom sông
2.1.1.3.1. Chênh vêng
2.1.1.3.2. Nguy hiểm
2.1.1.4. => Đầu tắp mặt tối vất vả, cơ cực
2.1.2. Bà Tú là trụ cột gia đình
2.1.2.1. Nuôi đủ
2.1.2.1.1. Vật chất
2.1.2.1.2. Tinh thần
2.1.2.2. Năm con với một chồng
2.1.2.2.1. nhà đông con
2.1.2.2.2. Một mình nuôi cả gia đình
2.1.3. => Cuộc đời ông Tú đầy rẫy những thất bại và thành công duy nhất là lấy được bà Tú
2.2. Lặn lội thân cò khi quãng vắng Eo sèo mặt nước buổi gò đông
2.2.1. Phép đảo ngữ: "lặn lội" được đảo lên đầu câu
2.2.1.1. Sự vất vả, khó khăn, gian nan khi mưu sinh
2.2.2. Phép ẩn dụ "thân cò"
2.2.2.1. Xuất hiện trong nhiều câu ca dao
2.2.2.1.1. Con cò mà đi ăn đêm Đậu phải cành mềm lộn cổ xuống ao
2.2.2.2. Biểu tượng của người phụ nữ Việt Nam
2.2.2.3. Tấm thân gầy của cò
2.2.2.4. Kiếp con cò
2.2.3. Con ơi nhớ lấy câu này Sông sâu chớ lội đò đầy chớ qua
2.2.3.1. Ông cha khuyên con cháu nên tránh xa nơi không an toàn nhưng bà tú lại lao vào đó làm việc
2.3. Một duyên hai nợ âu đành phận Năm nắng mười mưa dám quản công
2.3.1. Duyên
2.3.1.1. Do Ông Tơ, Bà Nguyệt se duyên mà thành
2.3.2. Nợ
2.3.2.1. Nắng mưa
2.3.2.2. Cơ cực
2.3.2.3. Nhọc nhằn
2.3.3. Cách ứng xử của bà Tú
2.3.3.1. Vị tha
2.3.3.1.1. Không một lời than trách
2.3.3.1.2. Chấp nhận
2.4. Cha mẹ thói đời ăn ở bạc Có chồng hờ hững cũng như không
2.4.1. Là một tiếng chửi
2.4.1.1. Chửi thói đời
2.4.1.2. Chửi xã hội phong kiến thối nát
2.4.2. Ông Tú hóa thân vào bà Tú để chửi chính mình
2.4.2.1. Có ông chồng vô dụng
2.4.2.2. Hờ hững