1. Tác giả
1.1. Nguyễn Khuyến(1835-1909)
1.1.1. Quê hương: Làng Và, xã Yên Đổ, huyện Bình Lục, tỉnh Hà Nam
1.1.2. Xuất thân trong gia đình nhà nho nghèo, học giỏi nên được gọi là "tam nguyên yên đổ"
1.1.3. Là người tài năng, cốt cách thanh cao, tấm lòng yêu thương
1.1.4. Sáng tác cả chữ Hán và chữ Nôm
1.1.5. Đóng góp nổi bật ở mảng thơ Nôm, thơ viết về làng cảnh Việt Nam
1.1.6. Nhà thơ của làng cảnh Việt Nam
2. Tác phẩm
2.1. Câu cá mùa thu
2.1.1. Thuộc chùm ba bài thơ thu nổi tiếng : Thu Ẩm, Thu Vịnh, Thu Điếu
2.1.2. Được sáng tác khi tác giả về ở ẩn tại quê nhà
3. Phân tích tác phẩm
3.1. 2 câu đầu: Ao thu lạnh lẽo nước trong veo Một chiếc thuyền câu bé tẻo teo
3.1.1. Ao
3.1.1.1. Bé nhỏ
3.1.1.1.1. Xinh xắn
3.1.1.2. Thu
3.1.1.2.1. lạnh lẽo: xúc giác
3.1.1.2.2. trong veo: thị giác
3.1.2. Một chiếc thuyền câu bé tẻo teo
3.1.2.1. Tạo nên sự hài hòa
3.1.3. Thế giới riêng của Nguyễn Khuyến ở chốn quê nhà
3.2. 4 câu tiếp : Sóng biếc theo làn hơi gợn tí Lá vàng trước gió khẽ đưa vèo Tầng mây lơ lửng trời xanh ngắt Ngõ trúc quanh co khách vắng teo
3.2.1. Màu sắc
3.2.1.1. Xanh của tre trúc
3.2.1.2. Biếc của sóng (Xanh tươi)
3.2.1.3. Vàng của lá điểm xuyết của chiếc lá vàng
3.2.1.4. xanh ngắt của da trời (Độ sáng của bầu trời)
3.2.2. Hình dáng
3.2.2.1. Quanh co : Thể hiện sự hun hút, vắng lặng
3.2.2.2. Ngõ trúc : Tạo nét thân thuôc của cấu trúc nhà vườn
3.2.3. Chuyển động
3.2.3.1. Nhẹ
3.2.3.1.1. Tinh vi
3.2.3.2. Vèo
3.2.3.2.1. Nhẹ
3.2.3.2.2. Mỏng
3.2.3.3. Lơ lửng
3.2.3.3.1. Rất chậm
3.2.4. => Mùa thu đặc trung của đồng bằng bắc bộ
3.3. 2 câu cuối : Tựa gối buông cần lâu chẳng được Cá đâu đớp độc dưới chân bèo
3.3.1. Tư thế buông cần tựa gối
3.3.1.1. Thời gian rất lâu
3.3.2. "đâu"
3.3.2.1. Chỉ nơi chốn : Cá ở đâu đớp độc dưới chân bèo
3.3.3. Mục đích
3.3.3.1. Câu cá chỉ là cái cớ, chìm đắm vào thiên nhiên mùa thu. Khi có tiếng động thì ông sực tỉnh trở về thực tại
3.3.3.1.1. Tiếng động như tiếng lòng của ông khi về ở ẩn
4. Tổng kết
4.1. Giá trị nội dung
4.1.1. Vẻ đẹp bình dị, quen thuộc của cảnh thu điển hình cho cảnh sắc mùa thu của thiên nhiên vùng đồng bằng Bắc Bộ.- Đó cũng là khát khao muôn đời của những người trí giả yêu nước dương thời
4.2. giá trị nghe thuật
4.2.1. Nghệ thuật tả cảnh ngụ tình đặc trưng của văn học trung đại
4.2.2. Bài thơ thất ngôn bát cú với cách gieo vần độc đáo