มหาชาติ ๑๓ กัณฑ์

1. กัณฑ์ที่ ๑๓ :กัณฑ์นครกัณฑ์

1.1. มี ๔๘ คาถา เพลงประจำกัณฑ์ คือ กลองโยน

1.2. เป็นกัณฑ์ที่หกกษัตริย์นำพยุหโยธาเสด็จนิวัตพระนคร พระเวสสันดรขึ้นครองราชย์แทนพระราชบิดา

2. กัณฑ์ที่ ๑๒ : กัณฑ์ฉกษัตริย์

2.1. มี ๓๖ คาถา เพลงประจำกัณฑ์ คือ ตระนอน

2.2. เป็นกัณฑ์ที่ทั้งหกกษัตริย์ถึงวิสัญญีภาพสลบลงเมื่อได้พบหน้ากัน

2.3. ท้าวสักกะเทวราชได้ทรงบันดาลให้ฝนตกประพรมหกกษัตริย์

3. กัณฑ์ที่ ๑๑ : กัณฑ์มหาราช

3.1. มี ๖๙ คาถา เพลงประจำกัณฑ์ คือ กราวนอก

3.2. เป็นกัณฑ์ที่เทพเจ้าจำแลงองค์ทำนุบำรุงขวัญสองกุมาร ก่อนเสด็จนิวัตถึงมหานครสีพี

4. กัณฑ์ที่ ๑o : กัณฑ์สักกบรรพ

4.1. มี ๔๓ คาถา เพลงประจำกัณฑ์ คือ กลม

4.2. เป็นกัณฑ์ที่พระอินทร์จำแลงกายเป็นพราหมณ์มาขอพระนางมัทรี แล้วถวายคืนพร้อมถวายพระพร ๘ ประการ

5. กัณฑ์ที่ ๙ : กัณฑ์มัทรี

5.1. มี ๙o คาถา เพลงประจำกัณฑ์ คือ ทยอยโอด

5.2. เป็นกัณฑ์ที่พระนางมัทรีทรงได้ตัดความห่วงหาอาลัยในสายเลือด อนุโมทนาทานโอรสทั้งสองแก่ชูชก

6. กัณฑ์ที่ ๘ : กัณฑ์กุมาร

6.1. มี ๑o๑ คาถา เพลงประจำกัณฑ์ คือ โอดเชิดฉิ่ง

6.2. เป็นกัณฑ์ที่พระเวสสันดรทรงให้ทานสองโอรสแก่เฒ่าชูชก

7. กัณฑ์ที่ ๗ : กัณฑ์มหาพน

7.1. มี ๘o คาถา เพลงประจำกัณฑ์ คือ เชิดกล้อง

7.2. เป็นกัณฑ์ป่าใหญ่ ชูชกหลอกล่ออจุตฤาษีให้บอกทางสู่อาศรมพระเวสสันดร

8. กัณที่ ๑ : กัณฑ์ทศพร

8.1. มี ๑๙ พระคาถา เพลงประจำกัณฑ์ คือ สาธุการ

8.2. เป็นกัณฑ์ที่พระอินทร์ประสาทพรแก่นางผุสดี ก่อนที่จะจุติลงมาเป็นพระราชมารดาของพระเวสสันดร โดยให้พร 10 ประการ

9. กัณฑ์ที่ ๒ : กัณฑ์หิมพานต์

9.1. มี ๑๓๔ คาถา เพลงประจำกัณฑ์ คือ ตวงพระธาตุ

9.2. เป็นกัณฑ์ที่พระเวสสันดรบริจาคทานช้างปัจจัยนาค ประชา ชนชาวเมืองสีพีโกรธแค้น จึงขับไล่ให้ไปอยู่เขาวงกต

10. กัณฑ์ที่ ๓ : กัณฑ์ทานกัณฑ์

10.1. มี ๒o๙ คาถา เพลงประจำกัณฑ์ คือ พญาโศก

10.2. เป็นกัณฑ์ที่พระเวสสันดรทรงแจกสัตสดกมหาทาน คือ การแจกทานครั้งยิ่งใหญ่ ก่อนออกจากพระนคร

11. กัณฑ์ที่ ๔ : กัณฑ์วนปเวศน์

11.1. มี ๕๗ คาถา เพลงประจำกัณฑ์ คือ พญาเดิน

11.2. เป็นกัณฑ์ที่เสด็จถึงเขาวงกต ได้พบศาลาอาศรม ซึ่งท้าววิษณุกรรมเนรมิตให้

11.3. พระเวสสันดร พระนางมัทรี ชาลีและกัณหา จึงทรงผนวชเป็นฤาษีพำนักในอาศรมสืบมา

12. กัณฑ์ที่ ๕ : กัณฑ์ชูชก

12.1. มี ๗๙ คาถา เพลงประจำกัณฑ์ คือ เซ่นเหล้า

12.2. เป็นกัณฑ์ที่ชูชกได้นางอมิตดามาเป็นภรรยา และหมายจะได้โอรสและธิดาพระเวสสันดรมาเป็นทาส

13. กัณฑ์ที่ ๖ : กัณฑ์จุลพน

13.1. มี ๗๕ คาถา เพลงประจำกัณฑ์ คือ คุกพาทย์

13.2. เป็นกัณฑ์ที่พรานเจตบุตรหลงกลชูชก และชี้ทางอาศรมจุตดาบส

13.3. ชูชกได้ชูกลักพริกขิงแก่พรานเจตบุตร อ้างว่าเป็นพระราชสาส์นของพระเจ้ากรุงสญชัย จึงได้พาไปยังต้นทางที่จะไปอาศรมฤาษี