1. DIŠNI SUSTAV
1.1. DISANJE
1.1.1. izmjena kisika i ugljikovog dioksida
1.2. zadužen za izmjenu plinova između organizma i okoliša
1.3. DIŠNI ORGANI:
1.3.1. NOS
1.3.1.1. početni dio dišnog sustava, zrak se prolazeći kroz nos vlaži, zagrijava i pročišćuje od različitih nečistoća
1.3.2. ŽDRIJELO
1.3.2.1. povezuje nosnu šupljinu s grkljanom i usnu šupljinu s jednjakom
1.3.2.2. u ždrijelu se križaju putovi za prolazak hrane i zraka
1.3.3. GRKLJAN
1.3.3.1. zrak iz ždrijela dolazi u grkljan
1.3.3.2. unutar grkljana nalaze se glasnice
1.3.3.2.1. GLASNICE- nježni nabori sluznice koji su ligamentima pričvršćeni za grkljan
1.3.4. DUŠNIK
1.3.4.1. cjevasti organ za prolazak zraka
1.3.4.2. unutarnja stijenka dušnika ima sluznicu s trepetiljkama koje trepere prema izlazu i tako uklanjaju nečistoće koje su prošle kroz nos
1.3.4.3. dijeli se na dušnice
1.3.5. DUŠNICE
1.3.5.1. građene su od mišića, a hrskavični prstenovi osiguravaju stalnu otvorenost
1.3.6. PLUĆA
1.3.6.1. izgrađuju ih plućni mjehurući koji omogućuju povećanje površine pluća
1.3.6.1.1. stijenke plućnih mjehurića su jako tanke i kroz njih se procesom difuzije provodi plućno disanje
1.4. BOLESTI DIŠNOG SUSTAVA
1.4.1. ZARAZNE BOLESTI:
1.4.1.1. GRIPA- virusna zarazna bolest
1.4.1.1.1. prenosi se kapljičnim putem
1.4.1.1.2. SIMPTOMI: naglo povišenje tjelesne temperature, znojenje, groznica, glavobolja, bol kostiju, kihanje, kašalj
1.4.1.1.3. liječi se ublaživanjem osnovnih znakova bolesti
1.4.1.2. ANGINA- bakterijska gnojna upala ždrijela i krajnika
1.4.1.2.1. SIMPTOMI: povišena tjelesna temperatura, crvena i natečena sluznica ždrijela, otežano gutanje, gubitak teka, glavobolja, krajnici prekriveni točkicama gnoja
1.4.1.2.2. liječi se antibioticima i ispiranjem grla posebnim tekućinama
1.4.1.2.3. posljedice: oštećenje bubrega, srca i zglobova
1.4.1.3. UPALA PLUĆA- virusna ili bakterijska zarazna bolest
1.4.1.3.1. SIMPTOMI: povišena tjelesna temperatura, znojenje, groznica, ubrzano disanje, kašalj i probadanje u prsima
1.4.1.3.2. liječi se antibioticima i lijekovima za sniženje temperature i ublaživanje kašlja
1.4.1.4. TUBERKULOZA- bakterijska zarazna bolest
1.4.1.4.1. SIMPTOMI: naglo mršavljenje, lagano povišena tjelesna temperatura, umor, noćno znojenje i kašalj
1.4.1.4.2. liječi se lijekovima, a cijepljenjem se zaštićujemo
1.4.1.4.3. posljedice: bakterija izaziva gnojne čvorove
1.4.2. NEZARAZNE BOLESTI:
1.4.2.1. tumorske bolesti: rak usnice, pluća, grkljana i glasnica
1.4.2.2. astma i bronhitis
2. KRV
2.1. tekuće vezivno tkivo crvene boje koje se sastoji od:
2.1.1. KRVNE PLAZME
2.1.1.1. krvna plazma je bistra žućkasta tekućina
2.1.1.2. vidljiva je kada se iz krvi istalože krvna tjelešca
2.1.1.3. limfa sadrži plazmu
2.1.1.3.1. limfa nastaje cijeđenjem krvi kroz stijenke krvnih kapilara
2.1.1.3.2. vraća vodu i bjelančevine u krvotok
2.1.1.3.3. prenosi masti koje su razgrađene u probavnom sustavu
2.1.1.3.4. BOLESTI LIMFNOG SUSTAVA:
2.1.2. KRVNIH TJELEŠCA
2.1.2.1. krvna tjelešca nastaju u koštanoj moždini, prsnoj žlijezdi i u limfnim čvorovima
2.1.2.1.1. limfni čvorovi uništavaju strano tijelo uz pomoć antitijela koja luče stanice kože
3. SRCE
3.1. nalazi se u središnjem dijelu prsne šupljine, između dvaju plućnih krila
3.1.1. pluća su građena od dvaju plućnih krila(lijevo i desno) i plućnih mjehurića koji su izvana obavijeni gustom mrežom kapilara
3.1.1.1. KAPILARE- najtanje krvne žile, mogu biti arterijske i venske
3.1.1.1.1. MALI KRVOTOK
3.1.1.1.2. KRVNI TLAK- pritisak krvi na stijenke krvnih žila
3.1.1.2. PLUĆNO DISANJE- izmjena plinova između plućnih mjehurića i kapilara
3.2. obavijeno je vanjskom opnom koja ga štiti- OSRČJE
3.3. KORONARNE ARTERIJE ga opskrbljuju krvlju
3.4. BOLESTI SRCA:
3.4.1. SRČANI UDAR
3.4.1.1. oštećenje ili odumiranje jednog dijela srčanog mišića do kojeg dolazi zbog smanjenja ili potpunog izostanka opskrbe krvlju i kisikom