1. PODJELA UHLJIKOHIDRATA
1.1. Temelj svih ugljikohidrata su jedinice šećera. Ovisno o njihovu broju i koliko zamršeno su povezane, te jedinice određuju jesu li ugljikohidrati jednostavni (šećer) ili složeni (škrob i vlakna).
1.1.1. JEDNOSTAVNI UGLJIKOHIDRATI se sastoje od jedne ili dviju jedinica šećera. Oni se nalaze u mlijeku, voću i nekom povrću. Međutim, najčešći izvor ugljikohidrata u prehrani većine ljudi su dodani šećer i prerađena hrana. Šećer kojeg svakodnevno koristimo čisti je oblik jednostavnog ugljikohidrata.
1.1.2. SLOŽENI UGLJIKOHIDRATI, škrob i vlakna, sastoje se od kombiniranih lanaca jedinica šećera. Za razliku od jednostavnih ugljikohidrata, u razgradnji škroba treba više stupnjeva kemijskog procesa. Vlakna su toliko složena da se i ne razgrađuju. Složeni ugljikohidrati se mogu naći u žitaricama ili hrani koja se sastoji od žitarica, kao npr. kruh, žitne pahuljice i tjestenina. Krumpir i neko drugo povrće kao npr. kukuruz bogati su škrobom.
1.2. ᴊᴇᴅɴᴏꜱᴛᴀᴠɴɪ
1.2.1. monosaharidi
1.2.1.1. Glukoza(C₆H₁₂O₆)
1.2.1.2. Fruktoza(C₆H₁₂O₆)
1.2.2. Disaharidi
1.2.2.1. Saharoza(C₁₂H₂₂O₁₁)
1.2.2.2. Laktoza(C₁₂H₂₂O₁₁)
1.3. ꜱʟᴏŽᴇɴɪ
1.3.1. Polisaharidi
1.3.1.1. Škrob((C₆H10O5)n)
1.3.1.2. Celuloza((C₆H10O5)n)
1.3.1.3. Glikogen((C₆H10O5)n)
2. -velike biološke ili makromolekule sastavljene od ugljikovih(C), vodikovih(H) i kisikovih(O) atoma
3. UGLJIKOHIDRATI U PREHRANI
3.1. Većina hrane koju jedemo sadrži ugljikohidrate. Na primjer, voće sadrži ugljikohidrate fruktozu i glukozu, ugljikohidrat u mliječnim proizvodima je laktoza, dok krumpir i mahunarke sadrže škrob itd. Ugljikohidrati iz hrane se u tijelu probavljaju na jednostavne šećere. Oni u tijelu cirkuliraju krvlju, a svaka stanica tijela ih koristi za dobivanje energije. Mozak i crvene krvne stanice koriste jedan od ovih jednostavnih šećera (glukoza) kao glavni izvor energije. To je jedan od razloga zašto djeca trebaju više ugljikohidrata od odraslih, da bolje uče, budu budniji i aktivni tijekom dana, jer im treba više energije za rast i razvoj. Osnovna uloga ugljikohidrata (tj. šećera i škroba) je da osigura energiju svakoj tjelesnoj stanici.
3.1.1. ŠTETNI UGLJIKOHIDRATI
3.1.1.1. Rafinirani ugljikohidrati, kao što su oni iz bijeloga kruha, keksa i čipsa, imaju potpuno suprotno djelovanje od složenih, nerafiniranih ugljikohidrata. Nakon što ih pojedete, raste vam razina šećera u krvi, a odgovor na to jest vrtoglav porast razine inzulina. Usto, bakterije iz probavnog sustava luče tvari što uzrokuju upalu.
3.1.2. KORISNI UGLJIKOHIDRATI
3.1.2.1. Složeni ugljikohidrati, kojih ima u škrobastom povrću i cjelovitim žitaricama, povezuju se sa zdravijom tjelesnom težinom i manjim rizikom obolijevanja od dijabetesa tipa 2 i srčanih bolesti. Organizmu je teško razgraditi složene ugljikohidrate, i to je dobra stvar. Ti se ugljikohidrati sporo probavljaju te je, kao posljedica toga, sporija i apsorpcija šećera u krvotok. Porast razine šećera u krvi i inzulina dovoljno je umjeren da se ne dosegnu razine povezane s pohranjivanjem sala. Usto, usrećuju se i dobre bakterije u probavnom sustavu.
3.2. UGLJIKOHIDRATI SE NALAZE U: žitaricama i proizvodima od žitarica, povrću, voću, mliječnim proizvodima,
4. UGLIKOHIDRATI SADRŽE:ugljik, kisik, vodik
5. MOGU SADRŽAVATI i sumpor
6. Ugljikohidrati izvršavaju mnoge uloge u živim organizmima.
6.1. Saharidi i njihovi derivati uključuju mnogo ostalih važnih biomolekula koje igraju ključne uloge u imunosnom sustavu, fertilizaciji, sprečavanju patogeneze, zgrušavanju krvi i razvoju.
6.2. -polisaharidi služe kao spremišta energije
6.3. Ugljikohidrati pohranjeni kao glikogen u vašim mišićima i jetri služe i kao gorivo za vježbanje visokim intenzitetom te trening izdržljivosti. Ako vam je fitness-režim intenzivan – recimo, trenirate za maraton – potrebno vam je dodatnih 40 do 60 g ugljikohidrata po satu vježbanja.
6.3.1. Ugljikohidrati su jedine hranjive tvari koje postoje isključivo zato da daju gorivo organizmu. Probavom se ugljikohidrati pretvaraju u glukozu. Bez glukoze opadaju razine kisika u krvi i energije, a raste rizik da će nam se mozak “zablokirati”.