KULTURA I SZTUKA RENESANSU

Get Started. It's Free
or sign up with your email address
KULTURA I SZTUKA RENESANSU by Mind Map: KULTURA I SZTUKA RENESANSU

1. LITERATURA

1.1. François Rabelais

1.1.1. Francuski artysta w powieści fantastycznej ,,Gargantua i Pantagruel", która była satyrą na feudalne społeczeństwo, zaprezentował przygody tytułowych olbrzymów.

1.2. Miguel de Cervantes

1.2.1. Autor powieści ,,Don Kichot", w swojej powieści, rozprawiał się z przeżytkami etosu rycerskiego.

1.3. William Szekspir

1.3.1. Autor wielu ponadczasowych tragedii jak ,,Hamlet", ,,Makbet", oraz komedii takich jak ,,Sen nocy letniej" czy ,,Jak wam się podoba".

1.3.2. Uważany za jednego z najwybitniejszych nowożytnych dramaturgów tamtych czasów.

1.4. Dante Alighieri

1.4.1. Napisał arcydzieło pt.: ,,Boska komedia"

1.5. Giovanni Boccaccio

1.5.1. Jego najsłynniejszy utwór nosi tytuł ,,Dekameron"

1.6. Baltazar Castiglione

1.6.1. Zarysował ideał dworzanina w swoim dziele Il Cortegiano, czyli ,,Dworzanin".

2. SZTUKA

2.1. Artyści i uczeni renesansowi byli wszechstronni. Na przykład Michał Anioł był jednocześnie architektem, rzeźbiarzem, malarzem i poetą.

2.2. RZEŹBIARSTWO

2.2.1. Celem artystów było realistyczne oddanie wyglądu ludzi i przedmiotów.

2.2.2. Popularność zyskały wolno stojące posągi, pomniki konne i kompozycje wielopostaciowe.

2.2.2.1. Najsłynniejsi rzeźbiarze epoki to DONATELLO i MICHAŁ ANIOŁ BUONARROTI.

2.3. MALARSTWO

2.3.1. Popularne był tematy religijne, lecz również sceny mitologiczne, portrety władców oraz zamożnych mieszczan, uczonych i samych artystów.

2.3.2. Otoczono kultem piękno ciała ludzkiego.

2.3.2.1. AKTY

2.3.2.1.1. Malarskie i rzeźbiarskie przedstawienia nagiego ciała.

2.3.3. Zastosowano perspektywę linearną, naturę oddawano za pomocą pejzaży, a farby olejne oraz malowanie na płótnie były coraz częstsze.

2.3.3.1. Największą sławą cieszyli się: LEONARDO DA VINCI, SANDRO BOTTICELLI, TYCJAN, RAFAEL SANTI.

2.3.4. NIDERLANDY

2.3.4.1. Stały się one głównym ogniskiem malarstwa renesansowego.

2.3.4.1.1. -JAN VAN EYCK -ROGER VAN DER -WEYDEN HIERONIMOUS -BOSCH HANS MEMLING (twórca tryptyku ,,Sąd Ostateczny")

2.3.5. NIEMCY

2.3.5.1. Znakomity malarz i grafik ALBRECHT DÜRER oraz LUCAS CRANACH STARSZY - portrecista, również mieszkający w Anglii HANS HOLBEIN MŁODSZY - artysta nadworny Henryka VIII

2.3.6. MANIERYZM

2.3.6.1. Nurt w sztuce europejskiej, kładący nacisk na doskonałą formę dzieła sztuki - wyrafinowane piękno

2.3.6.1.1. PIETER BREUGEL STARSZY malował sceny rodzajowe z życia miast i wsi niderlandzkich, w których w symboliczny sposób ilustrował przysłowia ludowe.

2.3.6.1.2. EL GRECO zasłynął scenami wizji, dla których natchnieniem był dzieła chrześcijańskich mistyków.

2.3.7. KOBIECE ARTYSTKI

2.3.7.1. Włoska malarka SOFONISBA ANGUISSOLA i rzeźbiarka PROPERZIA DE' ROSSI

3. ARCHITEKTURA

3.1. W renesansie odznaczała się harmonią, równowagą i symetrią. Pojawiły się elementy architektury antycznej - kolumny i kopuły.

3.1.1. -DONATO BRAMANTE -LEONE ALBERTI -MICHAŁ ANIOŁ -LEONARDO DA VINCI

3.2. Nadal kwitło budownictwo sakralne, lecz wznoszono też wspaniałe rezydencje mieszkalne w miastach i na wsi - pałace, wille i dwory.

3.2.1. •KOŚCIÓŁ W TODI •WIEŻA W BELEM •RATUSZ W ANTWERPII

4. TECHNIKA

4.1. JAN GUTENBERG

4.1.1. Niemiecki złotnik wynalazł druk. W wyniku zastosowania ruchomej czcionki metalowej oraz prasy drukarskiej można było masowo i szybko drukować książki i inne pisma.

4.1.1.1. Wiedza zaczęła być upowszechniana. Drukarnie w całej Europie przyspieszył rozwój kultury, ponieważ rękopiśmienne kodeksy były nieliczne i kosztowne.

4.1.1.2. Zaistniała możliwość szerokiej wymiany idei i myśli, stworzono warunki do swobodnego kontaktu ludzi z nauką i kulturą z całego kontynentu.

5. FILOZOFIA

5.1. Erazm z Rotterdamu

5.1.1. HUMANIZM

5.1.1.1. Skupienie uwagi na człowieku, uznanym za najwyższą wartość, oraz podkreślanie znaczenia jego rozwoju.

5.1.2. Celem, który stawiał sobie wybitny uczony, było scalenie dwóch elementów: tradycji antyku i chrześcijańskich zasad etycznych.

5.1.3. Odegrał on ważną rolę w popularyzacji odrodzenia: utrzymywał kontakty z humanistami w całej Europie krzewił nowe idee inspirował i dyskutował w swoich dziełach odnosił się do aktualnych spraw, którymi żyła cała ówczesna Europa w ,,Pochwale głupoty" skrytykował obłudę panujących, korupcję i nadużycia religijne (handel relikwiami)

5.2. Niccolo Machiavelli

5.2.1. MAKIAWELIZM

5.2.1.1. Pogląd głoszący, że w imię większego dobra ,,cel uświęca środki".

5.2.2. Napisał on traktat ,,Książę" w języku włoskim. Dzieło to dotyczyło ustroju państwa i uprawnień władzy. Autor dowodził, że panujący dla utrzymania władzy oraz dla dobra kraju i poddanych może stosować niemoralne metody: kłamać, oszukiwać, a nawet zabijać.

5.3. Jean Bodin

5.3.1. Francuski pisarz polityczny tamtych czasów.

5.3.2. W swoim traktacie propagował ustrój monarchii absolutnej, czyli udzielanie królom nieograniczonej władzy.

5.4. Thomas More

5.4.1. Angielski myśliciel w swoim dziele ,,Utopia" przedstawił wizję społeczeństwa idealnego. W doskonałym państwie miałaby zostać zniesiona własność prywatna i zapanować sprawiedliwość społeczna.

5.4.2. Tych zasad nigdy nie udało się w pełni wprowadzić w życie. Wszelkie nierealne projekty określa się właśnie jako UTOPIJNE.

6. MIASTA WŁOSKIE NA PRZEŁOMIE XV I XVI WIEKU

6.1. Włochy podzielone były politycznie na liczne państewka rywalizujące ze sobą, mimo to cieszyły się one zamożnością.

6.1.1. Kwitły tam HANDEL, RZEMIOSŁO i prosperowały pierwsze w dziejach BANKI.

6.1.1.1. Po pewnym czasie jednak, stały się one miejscem, ścierania się interesów obcych mocarstw, co doprowadziło do ekonomicznego upadku kraju.

6.1.2. Za to osiągnięty przez mieszczan dostatek oraz potrzeba poznawania świata, sprzyjały zdobywaniu wykształcenia oraz rozwijaniu różnych zainteresowań.

6.1.2.1. Miał zatem miejsce wspaniały rozwój gospodarczy i nie tylko.

6.2. NAJWIĘKSZE MIASTA

6.2.1. *Neapol *Mediolan *Wenecja *Messyna *Palermo *Rzym *Florencja

7. NAUKA

7.1. Renesansowa ciekawość świata zaowocowała szeregiem wybitnych osiągnięć w dziedzinie nauk ścisłych i przyrodniczych.

7.1.1. MIKOŁAJ KOPERNIK

7.1.1.1. W 1543 roku ukazało się drukiem dzieło ,,O obrotach sfer niebieskich". Została tam przedstawiona przełomowa teoria heliocentryczna.

7.1.2. MIGUEL SERVET

7.1.2.1. Na uniwersytetach zaczęto przeprowadzać sekcje zwłok skazańców, a dzięki temu Hiszpan ten, odkrył mały płucny obieg krwi.

7.1.3. ANDREAS VESALIUS

7.1.3.1. Pochodzący z Flandrii (Belgia) Andreas, opublikował traktat medyczny, który stał się pierwszym nowoczesnym podręcznikiem anatomii.

7.1.4. PARACELSUS

7.1.4.1. Szwajcarski lekarz zaczął stosować nowe metody leczenia oraz nieznane dotąd leki uzyskiwane z roślin i minerałów.

8. ŚWIATOOBRAZ LUDZI RENESANSU

8.1. HUMANIZM

8.1.1. Główną cechą humanizmu jest antropocentryzm, czyli skupienie zainteresowań filozoficznych na człowieku i uczynienie go wartością nadrzędną wobec wszystkich innych w świecie.

8.2. KULT WYKSZTAŁCENIA

8.2.1. Humaniści uważali edukację za jedną z najważniejszych wartości. Liczyły się dla nich oczytanie, znajomość języków, znajomość sztuki i obyczajów w różnych krajach. Istotnym elementem edukacji były również podróże.

8.3. KULT PIĘKNA

8.3.1. Piękno rozumieli humaniści zgodnie z wyobrażeniami antycznymi. Na formułowane przez nich oceny estetyczne miały wpływ takie kryteria, jak ład, umiar, harmonia formy i treści, kunszt artystyczny.

8.4. ZAINTERESOWANIE STAROŻYTNOŚCIĄ

8.4.1. Renesans znaczy odrodzenie. Chodzi o wartości i dorobek antyku. Antyczne wzory artystyczne uważali za doskonałe, niedościgłe – próbowali im jednak dorównać na wszelkie możliwe sposoby.