อารยธรรมจีนในสมัยราชวงศ์
by ชาญณรงค์ ทองเรือง
1. เป็นยุคทองด้านการค้าของจีน มีการค้าขายกับอาณาจักร โรมัน อาหรับ และอินเดีย โดยเส้นทางการค้าที่เรียกว่า เส้นทางสายไหม( Silk Rood )
2. ราชวงศ์โจว ( Chou Dynasty, 1,122-221 ปี ก่อนคริสต์ศักราช )
2.1. 1. แนวความคิดด้านการปกครอง เชื่อเรื่องกษัตริย์เป็น “โอรสแห่งสวรรค์ สวรรค์มอบอำนาจให้มาปกครองมนุษย์เรียกว่า “อาณัตแห่งสวรรค์
2.2. 2. เริ่มต้นยุคศักดินาของจีน
2.3. 3. เกิดลัทธิขงจื๊อ ที่มีแนวทาง
2.4. 4. เป็นแนวคิดแบบอนุรักษ์นิยม
2.5. 5. เน้นความสัมพันธ์และการทำหน้าที่ของผู้คนในสังคม ระหว่างจักรพรรดิกับราษฎร บิดากับบุตร พี่ชายกับน้องชาย สามีกับภรรยา เพื่อนกับเพื่อน
2.6. 6. เน้นความกตัญญู เคารพผู้อาวุโส ให้ความสำคัญกับครอบครัว
2.7. 7. เน้นความสำคัญของการศึกษา
2.8. 8. เกิดลัทธิเต๋า โดยเล่าจื๊อ ที่มีแนวทาง
2.9. 9. เน้นการดำเนินชีวิตที่เรียบง่าย ไม่ต้องมีระเบียบแบบแผนพิธีรีตองใดใด
2.10. 10. เน้นปรับตัวเข้าหาธรรมชาติ
2.11. 11. ลัทธินี้มีอิทธิพลต่อศิลปิน กวี และจิตรกรจีน
2.12. 12. คำสอนทั้งสองลัทธิเป็นที่พึ่งทางใจของผู้คน
3. ราชวงศ์ฮั่น( Han Dynasty , 206 ปี ก่อนคริสต์ศักราช จนถึง ค.ศ.220 )
3.1. - ลัทธิขงจื้อ คำสอนถูกนำมาใช้เป็นหลักในการปกครองประเทศ
3.2. - มีการสอบคัดเลือกบุคคลเข้ารับราชการเรียกว่า จอหงวน
4. ราชวงศ์ถัง( Tang Dynasty , ค.ศ. 618-907 )
4.1. - ได้ชื่อว่าเป็นยุคทองของอารยธรรมจีน นครฉางอานเป็นศูนย์กลางของซีกโลกตะวันออกในสมัยนั้น
4.2. - พระพุทธศาสนามีความเจริญรุ่งเรือง พระภิกษุ (ถังซำจั๋ง) เดินทางไปศึกษาพระไตรปิฎก ใน ชมพูทวีป
4.3. - เป็นยุคทองของกวีนิพนธ์จีน กวีคนสำคัญ เช่น หวางเหว่ย หลี่ไป๋ ตู้ฝู้
4.4. - ศิลปะแขนงต่างๆมีความรุ่งเรือง
5. ราชวงศ์หยวน ( Yuan Dynasty , ค.ศ. 1279-1368 )
5.1. - เป็นราชวงศ์ชาวมองโกลที่เข้ามาปกครองจีน ฮ่องเต้องค์แรกคือ กุบไลข่าน หรือ หงวนสีโจ๊วฮ่องเต้
5.2. - ชาวตะวันตกเข้ามาติดต่อค้าขายมาก เช่น มาร์โคโปโล พ่อค้าชาวเมืองเวนีส อิตาลี
6. ราชวงศ์ชาง ( Shang Dynasty , 1776 – 1,122 ปี ก่อนคริสต์ศักราช ) เป็นราชวงศ์แรกของจีน
6.1. 1.มีการปกครองแบบนครรัฐ
6.2. 2. มีการประดิษฐ์ตัวอักษรขึ้นใช้เป็นครั้งแรก พบจารึกบนกระดองเต่า และกระดูกวัว เรื่องที่จารึกส่วนใหญ่เป็น การทำนายโชคชะตาจึงเรียกว่า “กระดูกเสี่ยงทาย”
6.3. 3. มีความเชื่อเรื่องการบูชาบรรพบุรุษ อักษรจีนจารึกบนกระดองเต่า
7. ราชวงศ์จิ๋นหรือฉิน( Chin Dynasty , 221-206 ปี ก่อนคริสต์ศักราช )
7.1. - จักรพรรดิที่ยิ่งใหญ่สามารถรวมดินแดนของจีนให้เป็นจักรวรรดิ เป็นครั้งแรกคือ พระเจ้าชิวั่งตี่ หรือ จิ๋นซีฮ่องเต้ เป็นผู้ให้สร้าง กำแพงเมืองจีน
7.2. - มีการใช้เหรียญกษาปณ์ มาตราชั่ง ตวง วัด
8. ราชวงศ์สุย( Sui Dynasty , ค.ศ.589 – 618 )
8.1. - เป็นยุคแตกแยกแบ่งเป็นสามก๊ก
8.2. - มีการขุดคลองเชื่อมแม่น้ำฮวงโหกับแม่น้ำแยงซี เพื่อประโยชน์ในด้านการคมนาคม
9. ราชวงศ์ซ้อง( Sung Dynasty , ค.ศ. 960 – 1279 )
9.1. - มีความก้าวหน้าด้านการเดินเรือสำเภา
9.2. - รู้จักการใช้เข็มทิศ
9.3. - รู้จักการใช้ลูกคิด
9.4. - ประดิษฐ์แท่นพิมพ์หนังสือ
9.5. - รักษาโรคด้วยการฝังเข็ม
10. ราชวงศ์หมิงหรือเหม็ง ( Ming Dynasty , ค.ศ. 1368-1644 )
10.1. - วรรณกรรม นิยมการเขียนนวนิยายที่ใช้ภาษาพูดมากกว่าการใช้ภาษาเขียน มีนวนิยายที่สำคัญ ได้แก่ สามก๊ก ไซอิ๋ว
10.2. - ส่งเสริมการสำรวจเส้นทางเดินเรือทางทะเล
10.3. - สร้างพระราชวังหลวงปักกิ่ง (วังต้องห้าม)
11. ราชวงศ์ชิงหรือเช็ง ( Ching Dynasty ค.ศ. 1644-1912 )
11.1. - เป็นราชวงศ์เผ่าแมนจู เป็นยุคที่จีนเสื่อมถอยความเจริญทุกด้าน
11.2. - เริ่มถูกรุกรานจากชาติตะวันตก เช่น สงครามฝิ่น ซึ่งจีนรบแพ้อังกฤษ ทำให้ต้องลงนามในสนธิสัญญานานกิง
11.3. - ปลายยุคราชวงศ์ชิง พระนางซูสีไทเฮาเข้ามามีอิทธิพลในการบริหารประเทศมาก