1. Мутагенез
1.1. Генетикалық материалдағы өзгерістер
1.2. Табиғи мутациялар (спонтанды мутагенез)
1.3. Индукциялық мутациялар (сыртқы факторлар әсерінен)
2. Мутагендік факторлар
2.1. Физикалық факторлар
2.1.1. Радиоактивті сәулелену (ультракүлгін сәулелер, рентгендік сәулелер)
2.1.2. Иондаушы сәулелену (ядролық радиация)
2.2. Химиялық факторлар
2.2.1. Канцерогендер (бензол, асбест)
2.2.2. Ауыр металдар (қорғасын, сынап)
2.2.3. Пестицидтер
2.3. Биологиялық факторлар
2.3.1. Бактериялар
2.3.2. Вирустар (адам папилломавирусы, гепатит B вирусы)
3. Химиотерапия және радиотерапия (қатерлі ісіктер үшін)
3.1. Химиотерапия
3.1.1. Мутацияланған және тез бөлінетін қатерлі жасушаларды зақымдайтын дәрілік заттарды қолдану.
3.2. Радиотерапия
3.2.1. Иондаушы сәулелер арқылы мутацияланған жасушаларды жою немесе олардың өсуін баяулату.
4. Мутациялардың түрлері
4.1. Гендік мутациялар
4.1.1. бір немесе бірнеше генде болатын өзгерістер.
4.2. Хромосомалық мутациялар
4.2.1. хромосомалардың құрылымы мен санының өзгеруі.
4.3. Геномдық мутациялар
4.3.1. бүкіл геномда орын алатын мутациялар (мысалы, полиплоидия).
5. Мутациялардың салдары
5.1. Пайдалы мутациялар
5.1.1. эволюцияның негізі, бейімделу.
5.2. Зиянды мутациялар
5.2.1. аурулар (мысалы, қатерлі ісік).
5.3. Нейтралды мутациялар
5.3.1. ағзаға айтарлықтай әсер етпейді.
6. Мутацияның алдын алу және бақылау
6.1. Қорғаныс шаралары
6.1.1. радиациядан қорғану, химиялық заттармен қауіпсіз жұмыс