-- บทที่ 5 -- สื่อที่ไม่ต้องใช้เครื่องฉาย
by Sarawut Chanabamrung

1. วัตถุหรือของจริง
1.1. ต้องไม่ใหญ่หรือเล็กเกินไป ไม่ยุงยากซับซ้อน
2. ของตัวอย่าง
2.1. ใช้เป็นเพียงตัวแทนวัตถุ หรือของสิ่งนั้น
3. หุ่นจำลอง
3.1. เป็นสิ่งที่แทนของจริง เพราะการสอนผู้สอนวาดภาพทั้งหมดไม่ได้
3.2. ประโยชน์ ช่วยให้ผู้เรียนเข้าถึงรูปร่างที่ซับซ้อน ที่มีขนาดเล็กหรือใหญ่เกินไป สาธิตการเคลื่อนไหว อีกทั้งยังสามารถแสดงถึงการทำงานได้
3.3. ประเภท หุ่นทรงภายนอก หุ่นเท่าของจริง หุ่นแบบจำลองย่อขยาย หุ่นจำลองผ่าซีก หุ่นจำลองแยกชิ้นส่วน หุ่นจำลองแบบเคลื่อนไหว หุ่นจำลองแบบเรียนแบบของจริง
4. รูปภาพ
4.1. ภาพถ่ายหรือภาพเขียนหรือภาพพิมพ์ ช่วยให้ผู้เรียนเข้าใจเนื้อหาได้อย่างถูกต้อง รวดเร็วกว่าการบรรยายเพียงอย่างเดียว
5. วัสดุกราฟิก
5.1. เป็นสื่อที่เกิดจากการใช้เส้น มีการขีดเขียน หรือวาดลงกระดาษมีประโยชน์มาในการสื่อความหมาย
5.2. ลักษณะกราฟิกที่ดี ควรมีแผ่นเดียว ใหญ่เพียงพอ ที่จะมองทั้งห้อง มีความถูกต้องของเนื้อหา มีความชัดเจอ เรียบง่าย สื่อความหมายได้ตามจุดประสงค์
5.3. คุณค่า ทำให้การเรียนการสอนน่าสนใจ นามธรรม เป็น รูปธรรม สิ่งที่เข้าใจยากทำให้ง่ายขึ้น
5.4. การนำวัสดุกราฟิกไปใช้ในการเรียนการสอน เพื่อการเข้าสู่บทเรียนหรือกระตุ้นผู้เรียน ใช้ประกอบคำอภิบายและคำบรรยาย ใช้สรุปบทเรียน
5.5. ประเภทของวัสดุกราฟิก แผนแบบเส้น แบบแท่ง แบบวงกลม แบบพื้นที่ แบบรูปภาพ แผนภาพ ภาพลายเส้น รูปภาพ ภาพแบบผสม แผนภูมิ แผนภูมิแบบตาราง แผนภูมิต้นไม้ แผนภูมิสายธาร แผนภูมองค์การ แผนภูมิแบบต่อเนื่อง แผนภูมิแบบเปรียบเทียบ แผนภูมิอธิบายภาพ แผนภูมิวิวัฒนาการ ภาพโฆษณา
6. การใช้วัสดุแทนการสอน
6.1. การใช้วัสดุกราฟิกประกอบการสอน
6.1.1. ใช้อธิบายในแง่มุมที่เกิดปัญหา
6.1.2. เพื่อให้เข้าใจง่าย
6.1.3. กระตุ้นความสนใจ
6.1.4. ใช้ทบทวนและสรุปผล
6.1.5. นำมาใช้ใด้ทุกรูปแบบการสอน
6.2. ข้อควรคำนึงในการใช้กราฟิก
6.2.1. ผู้สอนต้องมั่นใจว่าผู้เรียนมองเห็นได้ชัดเจน
6.2.2. ผู้อธิบายต้องเสียง ข้อมูลชัดเจน
6.2.3. ผู้สอนต้องไม่ยืนบังวัสดุ
6.2.4. อย่าแสดงกราฟิกหลายชิ้นเกินไป
6.2.5. อย่าแสดงกราฟิกนานเกิดไป
6.2.6. กราฟิกต้องเรียงลำดับถูกต้อง
6.2.7. ต้องหันหน้าเข้าหานักเรียน