1. ประเภทของเครือขายคอมพิวเตอร
1.1. เครือขายสวนบุคคล หรือแพน (Personal Area Network : PAN)
1.1.1. เปนเครือขายที่ใชสวน บุคคล เชน การเชื่อมตอคอมพิวเตอรกับโทรศัพทมือถือ การเชื่อมตอพีดีเอกับเครื่องคอมพิวเตอร ซึ่งการ เชื่อมตอแบบนี้จะอยูในระยะใกล และมีการเชื่อมตอแบบไรสาย
1.2. เครือขายเฉพาะที่ หรือแลน (Local Area Network : LAN)
1.2.1. เปนเครือขายที่ใชในการ เชื่อมโยงคอมพิวเตอรและอุปกรณตางๆ ที่อยูในพื้นที่เดียวกันหรือใกลเคียงกัน เชน ภายในบาน ภายใน สํานักงาน และภายในอาคาร สําหรับการใชงานภายในบานนั้นอาจเรียกเครือขายประเภทนี้วา “เครือขายที่ พักอาศัย (home network)”
1.3. เครือขายนครหลวง หรือแมน (Metropolitan Area Network : MAN)
1.3.1. เปนเครือขายที่ใชเชื่อมโยงแลนที่อยูหางไกลออกไป เชน การเชื่อมตอเครือขายระหวางสํานักงานที่อาจจะอยูคนละอาคาร และมีระยะทางไกลกัน การเชื่อมตอเครือขายชนิดนี้อาจใชสายไฟเบอรออพติก หรือบางครั้งอาจใชไมโครเวฟเชื่อมตอ เครือขายแบบนี้ที่ใชในสถานศึกษามีชื่อเรียกอีกอยางหนึ่งวา “เครือขายแคมปส
1.4. เครือขายวงกวาง หรือแวน (Wide Area Network : WAN)
1.4.1. เปนเครือขายที่ใชในการเชื่อมโยงกับเครือขายอื่นที่อยูไกลจากกันมาก เชน เครือขายระหวางจังหวัด หรือระหวางภาค รวมไปถึงเครือขายระหวางประเทศ
2. ลักษณะของเครือขาย
2.1. 1) เครือขายแบบรับ-ใหบริการ หรือไคลเอนท/เซิรฟเวอร (client-server network)
2.1.1. จะมี เครื่องคอมพิวเตอรที่เปนเครื่องใหบริการตางๆ เชน บริการเว็บ และบริการฐานขอมูล การใหบริการขึ้นอยู กับการรองขอบริการจากเครื่องรับบริการ เชน การเปดเว็บเพจ เครื่องรับบริการจะรองขอบริการไปที่เครื่อง ใหบริการเว็บ จากนั้นเครื่องใหบริการเว็บจะตอบรับและสงขอมูลกลับมาใหเครื่องรับบริการ ขอดีของระบบนี้คือสามารถใหบริการแกเครื่องรับบริการไดจํานวนมาก ขอดอยคือระบบนี้มีคาใชจายในการติดตั้งและการ บํารุงรักษาคอนขางสูง ตัวอยางเครือขายแบบรับ-ใหบริการ
2.2. เครือขายระดับเดียวกัน (Peer-to-Peer Network : P2P network)
2.2.1. เครื่องคอมพิวเตอร สามารถเปนไดทั้งเครื่องใหบริการและเครื่องรับบริการในขณะเดียวกัน การใชงานสวนใหญมักใชในการ แบงปนขอมูล เชน เพลง ภาพยนตร โปรแกรม และเกม เครือขายแบบนี้เริ่มแพรหลายมากขึ้นในผูใชงาน อินเทอรเน็ต การใชงานจะมีซอฟตแวรเฉพาะ เชน โปรแกรม eDonkey, BitTorent และ LimeWire ขอดีของระบบนี้คืองายตอการใชงาน และราคาไมแพง ขอดอยคือไมมีการควบคุมเรื่องคอมปลอดภัย จึงอาจ พบวาถูกนไปใชประโยชนในทางไมถูกตอง เชน การแบงปนเพลง ภาพยนตร และโปรแกรมที่มีลิขสิทธิ์ซึ่ง เปนการกระทําผิดกฎหมาย ตัวอยางเครือขายระดับเดียวกัน
3. รูปรางเครือขาย
3.1. เครือขายแบบบัส (bus topology)
3.1.1. เปนรูปแบบที่มีโครงสรางไมยุงยาก สถานีทุกสถานีใน เครือขายจะเชื่อมตอเขากับสายสื่อสารหลักเพียงสายเดียวที่เรียกวา “บัส (bus)” การจัดสงขอมูลลงบนบัส จึงไปถึงทุกสถานีได ซึ่งการจัดสงวิธีนี้ตองกําหนดการที่จะไมใหทุกสถานีสงขอมูลพรอมกัน
3.2. เครือขายแบบวงแหวน (ring topology)
3.2.1. เปนการเชื่อมแตละสถานีเขาดวยกันแบบวงแหวน สัญญาณขอมูลจะสงอยูในวงแหวนไปในทิศทางเดียวกันจนถึงผูรับ หากขอมูลที่สงเปนของสถานีใด สถานีนั้น ก็รับไว ถาไมใชก็สงตอไป ซึ่งระบบเครือขายแบบวงแหวนนี้ สามารถรองรับจํานวนสถานีไดเปนจํานวนมาก ขอดวยของเครือขายแบบวงแหวน คือ สถานีจะตองรอจนถึงรอบของตนเองกอนที่จะสามารถสงขอมูลได รูปรางเครือขายแบบวงแหวน
3.3. เครือขายแบบดาว (star topology)
3.3.1. เปนการเชื่อมตอสถานีในเครือขาย โดยทุกสถานีจะตอ เขากับหนวยสลับสายกลาง เชน ฮับ (hub) หรือสวิตช (switch) ซึ่งทําหนาที่เปนศูนยกลางของการเชื่อมตอ ระหวางสถานีตางๆ ที่ตองการติดตอกัน ขอดีของการเชื่อมตอแบบดาว คือ ถาสถานีใดเสีย หรือสาย เชื่อมตอระหวางฮับ/สวิตชกับสถานีชํารุด ก็จะไมกระทบกับการเชื่อมตอของสถานีอื่น ดังนั้นการเชื่อมตอแบบนี้จึงเปนที่นิยมกันในปจจุบัน
3.4. เครือขายแบบเมช (mesh topology)
3.4.1. เปนรูปแบบของการเชื่อมตอที่มีความนิยมมากและมีประสิทธิภาพสูงเนื่องจากมีเส้นทางของการเชื่อมต่อคู่ใดคู่หนึ่งขาดจากกันการติดต่อสื่อสารระหว่างคู่นั้นยังสามารถติดต่อได้โดยใช้อุปกรณ์จัดเส้นทาง (Router)