1. Bronnen recht
1.1. De wetgeving
1.1.1. Omschrijving
1.1.1.1. Belangrijkste bron =
1.1.1.1.1. Federale wetten
1.1.1.1.2. Decreten en ordonnanties
1.1.1.1.3. Beslissingen uitvoerende macht
1.1.2. Waar vinden?
1.1.2.1. Belgisch Staatsblad
1.1.2.1.1. Niet altijd meest recent
1.1.2.2. Geconsolideerde wetgeving
1.1.2.2.1. Basistekst
1.1.2.3. Gemeentelijke en provinciale wetgeving
1.1.2.3.1. Niet in staatsblad
1.1.3. Kaas met gaten
1.1.3.1. Zij regelt niet alles, zij vertoont vele leemten =
1.1.3.1.1. Opdracht rechter = opvullen leemten
1.2. De gewoonte
1.2.1. Gevestigde, ongeschreven gebruiken door gemeenschap als bindende rechtsregel beschouwd
1.3. De algemene rechtsbeginselen
1.3.1. Ongeschreven gedragsregels op bepaald ogenblik essentieel geacht voor samenleving
1.3.1.1. Vb: het verbod van eigenrichting, bescherming van zwakken,...
1.4. De rechtspraak
1.4.1. Geheel van rechterlijke uitspraken.....over geschillen die worden voorgelegd
1.4.1.1. Vonnissen van rechtbanken
1.4.1.2. Arresten van hoven
1.4.1.3. Uitspraken van andere rechtscolleges
1.4.2. Uitspraak rechter alleen bindend voor partijen bij rechtszaak betrokken
1.4.2.1. Belangrijk verschil
1.4.2.1.1. Wet
1.4.3. Geen algemeen bindende bron
1.4.4. Gezaghebbende bron =
1.4.5. Rechtsuitspraken belangrijke aanvulling op wet
1.5. De rechtsleer
1.5.1. Geheel van publicaties waarin rechtsgeleerden hun opvattingen over recht meedelen
1.6. Private regelgeving
1.6.1. Private personen (jij en ik)
1.6.1.1. Rechtsregels tot stand brengen
1.6.1.1.1. Overeenkomsten 2 personen
2. Indeling
2.1. 2 indelingen
2.1.1. Klassieke indelingen in publiekrecht en privaatrecht
2.1.1.1. Publiek recht
2.1.1.1.1. Regelt de organisatie en de werking van overheid en relatie van overheid met burgers
2.1.1.2. Privaatrecht
2.1.1.2.1. Regelt verhoudingen tussen burgers =
2.1.1.2.2. Rechtstakken
2.1.1.3. Gemengde rechtstakken
2.1.1.3.1. Mengsel publiek- en privaatrecht
2.1.2. Normerende waarde van de rechtsregels
2.1.2.1. !NIET ALLE RECHTSREGELS MOETEN WORDEN NAGELEEFD)
2.1.2.2. 2 indelingen
2.1.2.2.1. Aanvullend recht
2.1.2.2.2. Dwingend recht
3. Rechtsfeiten (= feiten met juridische gevolgen)
3.1. Recht "moeit" zich met tal van aspecten uit persoonlijk en maatschappelijk leven. Heel wat gebeurtenissen, handelingen, situaties worden door recht juridische gevolgen gekoppeld
3.2. 2 opdelingen
3.2.1. Rechtsfeiten die geen menselijke handelingen zijn maar die ons overkomen
3.2.1.1. Vb: overlijden, geboorte, naburigheid van 2 erven,...
3.2.2. Rechtsfeiten uit menselijke handeling bestaan
3.2.2.1. Rechtshandelingen
3.2.2.1.1. Sommige handelingen bedoeling juridische gevolgen doen ontstaan
3.2.2.2. Feitelijke handelingen
3.2.2.2.1. Handelingen weliswaar juridische gevolgen zonder dat we die gevolgen beoogd
4. Verbintenissen (schuld)
4.1. Een juridisch afdwingbare verplichting tussen twee partijen
4.1.1. Iemand verbintenis uitvoert, heeft tegenpartij het recht om uitvoering ervan te vorderen (= te eisen bij de rechtbank)
4.1.2. Verbintenissen voor de ene partij doen dus vorderingsrechten (=schuldvorderingen) voor tegenpartij ontstaan
4.1.3. Vb: huurder heeft verbintenis (= is ertoe verplicht) om zijn huurgeld te betalen. Verhuurder beschikt over vorderingsrecht om desnoods bij rechter de uitvoering van verbintenis te gaan eisen
4.2. Soorten verbintenissen
4.2.1. Verbintenis om iets te geven
4.2.1.1. Vb: geldsom, roerend of onroerend goed
4.2.2. Verbintenis om iets te doen
4.2.2.1. Vb: huis bouwen, herstellingswerken,...
4.2.3. Verbintenis om iets te laten (iets niet te doen)
4.2.3.1. Vb: werknemer ertoe verbonden om geen concurrentie te berokkenen aan zijn werkgever
4.3. Niet noodzakelijk som geld
4.3.1. Schuld --> schuldenaar - schuldeiser
4.4. Bronnen
4.4.1. Oorzaak - reden om iets juridisch verplicht worden
4.4.1.1. Rechtshandeling
4.4.1.1.1. Vb: huurovereenkomst (rechtshandeling) tussen huurder en verhuurder die verbintenis doet ontstaan om huurgeld te betalen
4.4.1.2. Ander rechtsfeit
4.4.1.2.1. Vb: wie verkeersongeval (rechtsfeit) veroorzaakt, loopt daarmee verbintenis op tot betalen van schadevergoeding aan slachtoffer
4.4.1.3. Verwantschap
4.4.1.3.1. Vb: Ouders zijn er, door specifieke verwantschapsband met hun kind, toe verbonden om hun kind onderdak, onderhoud, opleiding, opvoeding te bieden
5. Doel
5.1. Orde en zekerheid brengen in maatschappij
5.1.1. Orde: zonder rechtsregels is er chaos
5.1.2. Rechtszekerheid: gevoel niet willekeurig onderworpen
5.1.3. --> Niet noodzakelijk rechtvaardig
6. Begripsomschrijving
6.1. Gedragsregels
6.1.1. Voorschriften opgelegd om gedrag in bepaalde richting te sturen
6.1.2. Beperken persoonlijke vrijheid
6.1.3. = Afdwingbare gedragsregels
6.2. Afdwingbaar gesteld overheid
6.2.1. Alle rechtsregels = gedragsregels (niet omgekeerd)
6.2.2. Gedragsregels missen juridische afdwingbaarheid = rechtsregels
6.2.3. Afdwingbaarheid= aanwezigheid technieken, sancties
6.2.3.1. --> Naleving gedragsregels gewaarborgd
6.2.3.2. = Regels niet zomaar ongestoord neerlegt
7. Rechtsgevolgen (= juridische gevolgen)
7.1. Straf
7.1.1. Rechtsfeiten
7.1.1.1. Strafbare gedragingen die in strafrecht worden geregeld -->de misdrijven
7.1.2. Geen in burgerlijk recht
7.1.2.1. 3 soorten
7.1.2.1.1. Transfer van rechten of plichten
7.1.2.1.2. Opheffing van rechten of plichten
7.1.2.1.3. Doen ontstaan van rechten of plichten
8. Taal
8.1. Vakjargon
8.1.1. Zie woordenlijst
8.2. Lange zinnen met overspannen tangconstructies bevatten:
8.2.1. (erg) lange zinnen
8.2.2. Overspannen tang tangconstructies
8.2.2.1. Herformuleer: "tussen de bene van de tang"
8.2.2.2. = te veel woorden geplaatst tussen 2 woorden die grammaticaal bij elkaar horen
8.2.3. Vb: "de gemeenschappelijke verklaring wordt afgelegd binnen maanden na de inwerkingtreding van deze wet of, in geval van geboorte of adoptie van een kind na de inwerkingtreding van deze wet, binnen de maanden na de dag van de bevalling of van de adoptie,indien deze in België plaatsvond, of van de registratie van de adoptie door de in artikel 360-1 van het Burgerlijk Wetboek bedoelde federale centrale autoriteit indien deze in het buitenland werd uitgesproken"
8.3. Zware voorzetseluitdrukkingen
8.3.1. Zie woordenlijst
8.4. Verouderde woorden en constructies
8.4.1. Zie woordenlijst
8.5. Vreemde woorden
8.5.1. Zie woordenlijst
8.6. Doorverwijzingen
8.6.1. In heel wat teksten (bijzonder artikels van wetteksten) --> andere artikels
8.6.2. Vb: "artikel 1. Deze wet regelt een aangelegenheid als bedoeld in artikel artikel 74 van de Grondwet"