1. mollusticide
2. acaricide
3. insecticide
3.1. organophosphate
3.1.1. ปกด.C H O P;เหลวเหลืองหรือน้ำตาลเข้ม,เหม็น,สลายตัวเมื่อได้รับความร้อนสูง
3.1.2. ละลายได้ดีใน organic solvent ไขมัน
3.1.3. แบ่งเป็น
3.1.3.1. Aliphatic
3.1.3.1.1. acephate,dichlorvos,malathionรุนแรงน้อย
3.1.3.2. Phenyl
3.1.3.2.1. bromophos,parathionรุนแรงสูง,phoxim,tetrachlorvinphos
3.1.3.3. Heterocyclic
3.1.3.3.1. chlorpyrifos,dioxathion,phosmet
3.1.4. ถูกmetabolismให้มีพิษมากขึ้นรูปที่ตับโดยอาศัย microsomal enz
3.1.5. ยับยั้งAchEเริ่มมีอาการเมื่อAchต่ำกว่า30% กระตุ้นmuscarinic and nicotinic receptor สมองตามลำดับ
3.1.5.1. ระยะเเฉียบพลัน
3.1.5.1.1. toxic in sympathetic ชีพจรเต้นเร็ว ซีด ความดันโลหิตต่ำ แสดงอาการ6ชั่วโมงแรก
3.1.5.1.2. พิษในparasym กระตุ้นmuscarinic and nicotinic receptor 24ชม.
3.1.5.1.3. พิษในNMJ ระยะแรกกล้ามเนื้อกระตุก ถ้ารุนแรงทำให้อ่อนแรงเป็นอัมพาต
3.1.5.2. ระยะsubchronic
3.1.5.2.1. 24-96ชม.
3.1.5.2.2. พิษในCNSกระสับกระส่าย เพลีย ซึม หมดสติ
3.1.5.2.3. Intermediate syndromeมีการอัมพาตของกล้ามเนื้อคอ กล้ามเนื้อช่วยหายใจ ส่วนต้นของแขนขา เส้นประสาทสมองอัมพาต
3.1.5.3. chronic
3.1.5.3.1. แขนขาอ่อนแรง เนื่องจากมี Organophosphate induce deleyed neuropathy(OPIDN)
3.1.5.3.2. long term expose
3.1.5.4. ยาต้านพิษ atropine,pralidoxime
3.2. carbamate
3.2.1. ฤทธิ์เหมือน organophosphate แต่พิษน้อยกว่า ละลายน้ำได้ดี เข้าสมองไม่ได้
3.2.2. ตัวอย่าง:methomyl,Aldicarb,Carbaryl,Carbofuran,Propoxur
3.2.3. ยับยั้งการทำงานของAchEแต่จับไม่ถาวร ไม่ออกฤทธิ์ต่อCNS
3.2.4. muscarinic effect
3.2.4.1. D iarrhoea
3.2.4.2. U rination
3.2.4.3. M iosisม่านตาหด
3.2.4.4. B radycardiaหัวใจเต้นช้า,Bronchorrhoeaมีสารคัดหลั่งในหลอดลม,Bronchospasmหลอดลมหดตัว
3.2.4.5. E mesis อาเจียน
3.2.4.6. L acrimationน้ำตาไหล
3.2.4.7. S alivationน้ำลายไหล
3.3. organochlorine
3.3.1. ละลายในไขมันดี นน.moleculeต่ำ มีความคงตัวในสวล.,half life ยาว
3.3.2. แบ่งเป็น4กลุ่ม
3.3.2.1. DDT and der.
3.3.2.2. Benzene hexachloride
3.3.2.3. Cyclodienes and der.
3.3.2.4. Polychloroterpine and der.
3.3.3. effect Na-K pump กระตุ้นประสาท พิษต่อตับและหัวใจ
3.3.3.1. ส่วนใหญ่เกิดที่ระบบประสาท esp brain คลื่นไส้ อาเจียน ชาริมฝีปากและใบหน้า กระวนกระวาย มือสั่น ชักกระตุก หมดสติ โคมา respi sysล้มเหลว ไตวาย ตาย
3.4. สารสกัดจากพืช
3.4.1. pyrethrum
3.4.1.1. ได้จากดอกตระกูลเบญจมาศ
3.4.1.2. สารสำตัญได้แก่ pyrethrin(เกิดกับคน,เหลืองจาง-น้ำตาล ละลายในorganic solvent ดูดซึมดีในGI tract and skin ถูกเปลี่ยนแปลงที่ตับแล้วขับออก),cinerin,jasmolin
3.4.1.3. อาการแพ้ ผิวหนังอักเสบ เยื่อบุจมูกอักเสบ หืด พิษต่อสมองทำให้คลื่นไส้ อาเจียน กล้ามเนื้อช่วยหายใจอัมพาต ตาย
3.4.2. rotenone
3.4.2.1. สปกในราก เมล็ด ใบของพืชพวก โล่ติ๊นหรือหางไหล ผงน้ำตาลหรือไม่มีสี ไม่มีกลิ่น ไม่ละลายน้ำ สลายตัวง่ายเม่ือโดนแสงหรืออุณหภูมิสูง
3.4.2.2. ยับยั้งการขนส่งe จาก Fe-S-center ไปยังUbiquinone ทำให้NADHไม่เปลี่ยนรูป ขาดATP
3.4.2.2.1. ระคายเคืองGI tractคลื่นไส้ อาเจียน ทำลายเนื้ิตับ ไต ถ้ารุนแรงทำให้กล้ามเนื้อช่วยหายใจอัมพาต ชัก หมดสติ
3.4.3. nicotin
3.4.3.1. เหลวใสเหลืองอ่อน ฉุน สลายตัวในอากาศและความร้อน ละลายดีใน organic solvent
3.4.3.2. กระตุ้นnicotinic receptorอาการเหมือน OP
4. rodenticide
4.1. 4ประเภท
4.1.1. organic fluorine compound
4.1.1.1. ละลายน้ำดีมาก พิษเฉียบพลัน LD50 =3.50-5.0mg/kg
4.1.1.2. พิษโดยตรงต่อNS and CVS ชัก หัวใจเต้นเร็วผิดปกติ วาย
4.1.1.2.1. ยับยั้ง aconitase reaction ช้าลง citrateคั่งATPไม่เกิดไม่มีการใช้ oxygen ในเซลล์
4.1.2. Substitute ureas
4.1.2.1. ค่อนข้างปลอดภัยต่อคนและmammal
4.1.2.2. Pyriminil,Alphanapthyl thiourea,alloxan
4.1.2.3. ยับยั้งenz in microsomeของตับ และbeta cell of pancreas รบกวนmet glucose ระบบประสาทถูกทำลาย
4.1.3. Antivitamine K compounds
4.1.3.1. ยับยั้งvit K -->หยุดprothrombin-->เสียเลือด ตาย
4.1.3.2. coumarin,Dicoumarol,wafarin
4.1.4. other
4.1.4.1. Alpha-chloralose,norbormide
4.1.4.1.1. พิษต่อหนู ยกเว้นสัตว์ฟันแทะ เสึยการทรงตัว อ่อนเพลีย หายใจลำบาก ชักเกร็ง
4.1.4.2. Zinc phosphide
4.1.4.2.1. ผงดำไม่ละลายน้ำและเอทานอล ละลายในคาร์บอนไดซัลไฟด์ ดูดซึมดีในGI tract
4.1.4.2.2. react with น้ำและกรดเกลืดได้ ฟอสฟีนกลิ่นคล้ายกระเทียมหรือปลา ระคายเคืองกระเพาะอาหาร พิษแรงต่อเลือด ผนังหลอดเลือดแดง ปอด ตับ ไต สมอง หัวใจ
5. fungicide
6. herbicide
6.1. 3กลุ่ม
6.1.1. Chlorophenoxy compound:2,4-D;2,4,5T
6.1.1.1. ผงขาว กัดกร่อน ละลายในethanol or alkaline solution half life 12-33hr.
6.1.1.2. ระคายเรืองเยื่อบุ สิวchloracne คลื่นไส้ อาเจียนท้องเสียปวดท้อง กล้ามเนื้ออ่อนแรง กระตุก
6.1.2. Bipyridyl compounds
6.1.2.1. paraquat
6.1.2.1.1. ละลายน้ำ ฉุน ดูดซึมทางระบบหายใจ ผิวหนังและกิน ขับทางไตเป็นส่วนมาก
6.1.2.1.2. ยับยั้งreductionของNADPH and electron tranportในการสังเคราะห์
6.1.2.1.3. เกิดอนุมูลอิสระ ยับยั้งการสร้าง NADและการหายใจระดับเซลล์
6.1.2.1.4. กัดกร่อน เกิดแผล ตุ่มที่ผิวหนัง ทำลายปอดตับไต กินเพียง5mlตาย
6.1.3. other:glyphosate
6.1.3.1. กัดกร่อน ยับยั้งenz metabolic acidosis