Жоғары мектеп оқытушысының кәсіби-педагогикалық мәдениеті

1. Педагогикалық шеберлік – мұғалімге оқу-әрбие процесін ұйымдастыруда қажетті кәсіби білім, білік және дағдылардың жиынтығы. Педагогикалық шеберліктің негізі жоғары оқу орнында қалыптасады.

1.1. Кәсіби педагогикалық білім

1.2. Педагогикалық тәжірибе

1.3. Шығармашылық тәжірибе

1.4. Шығармашылық тәжірибе

1.5. Кәсіби педагогикалық бағыты

1.6. Тұлғалық қасиеттері

2. педагогикалық шеберлікті меңгеру екі деңгейде жүргізіледі

2.1. Кәсіби педагогикалық қызметке дайындық кезінде алынған білім, білік, дағды

2.2. Кәсіби педагогикалық қызмет барысында алынған білім, білік, дағды

3. ОСы қасиеттерді өз бойынан таба білетін педагогтың мәдениеттілігі, оның педагогикалық тыңдай және тыңдата білу әдісі бойынша ерекшеленеді.

3.1. Педагогикалык шығармашылық - педагогикалық шеберліктің маңызды және белгілі құрамдас бөлігі

3.2. Педагогикалық стиль - педагогты (бір мектептің) өзге педагогтардан ерекшелеп тұратын өзіндік ойлары мен әрекеттерінің ерекшелігімен сипатталады

3.3. Аттракция (латын тілінен attractic – тартылыс) - педагогтың тартымдылық күшіне ие болу, өзге жанды баурап алу, ашық, сүйкімді болу кабілеттілігі.

3.4. Эмпатия- педагогтың өзге адамды, оның уайым-қайғысын, әрекет ету мотивін және сыртқы ортаға деген әсерін іштей түсіне білу дағдысы

3.5. Рефлексия - педагогтың өзін, өзінің психикалық жағдайын сезіну, өзін сырттай елестете және сезіне білу, өзге адамдардың өзін қалай бағалайтындығын байқай білу дағдысы

4. Мұғалімнің кәсіби шеберлігі келесі педагогикалық шарттарды жүзеге асыруы барысында дамытылады

4.1. Мақсаттылық – мұнда мұғалім іс әрекетіндегі саналы мақсат

4.2. Тұлғалық - әрекеттік. Мұнда жобалауда қойылған міндеттерді шешуде мұғалімнің оқушылармен, әріптестерімен педагогикалық ұтымды қарым-қатынастарды тағайындаумен байланысты іс-әрекеттер қамтылады

4.3. Процессуалдық. Мұнда білім беру қызметкерлерінің біліктілігін арттырудың аймақтық жүйесінде білім беру іс әрекетінің арнайы ұйымдастырылған үрдісі ретінде қарастырылады

4.4. Басқарушылық. Бұл жерде білім арттыру курстарындағы оқыту үрдісін рефлексивтік түрде басқаруды мұғалім-мазмұндаму деп қарастыруға мүмкіндік береді

5. Кәсіби білімді жоғары деңгейде меңгерген мұғалімнің шешуге тиісті міндеттері

5.1. жаңаша ойлауға, таным және өзіндік ұйымдастыру әдістеріне оқыту

5.2. оқушыны құбылысқа тұтастай және қозғалыс кезінде қарауға үйрету

5.3. оқушыны өзін өзі ұйымдастыруға үйретіп, өз бетінше өмір сүрудің нақты жолын көрсету

6. Мұғалім адамның өз пәнін терең меңгеруі оның ең алғашқы қыры

6.1. Кәсіби шеберлілігін үздіксіз ұштай, шыңдай түсуі екінші қыры болмақ

6.1.1. Үшінші қыры – мұғалімнің тілді меңгеруі – тіл шеберлігі.

6.1.1.1. Төртінші қыры – байқағыштық сезімі және көрегендігі.

6.1.1.1.1. Бесінші қыры – әр жүректі білім шұғыласымен нұрландырудың ең тиімді, ең төте жолын таба білетін жасампаздығы

7. Педагог тұлғасының арнайы қасиеттері мен сапалары

7.1. әрекетшілдік сапа (жауапкершілік, ар намысшылдық, еңбексүйгіштік, нақтылық).

7.2. рефлексивті сапа (ұқыптылық, тиянақтылық, өзіндік сыншылдық, білімпаздық)

7.3. коммуникативтілік сапа (шыншылдық, сенімділік, ұстамдылық, талап қоя біліушілік, міндеттілік)

7.4. элепатиялық сапа (өзіндік түсіністік, қайырымдылық, түсінушілік, қайғыға ортақтаса білуге қабілеттілік)

8. Педагогикалық шеберлік-бұл оқытумен тәрбиелеу әрекетін кәсіби меңгеру,тұлғаны жанжақты дамыту, көзқарасы мен қабілетін қалыптастыру мүмкіндігі. (А. С. Макаренко)

8.1. Педагогикалық мәдениет

8.2. Педагогтің кәсіби білігі

8.3. Педагогикалық білім мен кабілет

8.4. Мұғалімнің сөйлеу мәдениет

8.5. Педагогикалық қарым-қатынас

8.6. Педагогикалық этика

8.7. Психо-педагогикалық білім

9. Педагогикалык шеберлік педагогикалық мәдениеттің маңызды құрамдас бөлігі бола отырып, мынадай төрт жүйені қамтитын күрделі кұрылымды қамтиды

9.1. Педагогикалық технология (сөйлеу мәнерінің техникасы, ойлау логикасы мен нақтылығы, бейнелі көрсетілімдері, қажетті құралдарды таңдай білу дағдысы, формалары мен тәсілдері)

9.2. Педагогикалық шығармашылық (шығармашылық талдау, стандартты емес ойлау, жаңа ақпараттар іздестірудегі қажеттілік, экспериментке ұмтылыс)

9.3. Пәндік білім (кәсіптік құзырлылық, арнайы кәсіби даярлығы, оқыту мен тәрбиелеудегі тәжірибесі, ғылыми біліктілігі)

9.4. Педагогикалық стиль (педагогикалық нақтылық, өзінің және өзгенің әрекетін қабылдай және бағалай білу дағдысы, педагогикалық бағыттағы тіл табысу мен әрекетшілдік, педагогикалық тактика мен этика, тыңдай және тыңдата білу дағдысы, адамдардың ішкі дүниесін тануға қызығушылық)

10. Педагогикалық (білім беру) технология

10.1. кәсіби педагогтің басқаруымен жүргізілетін оқушылардың (студенттердің) өзіндік және өзара білім алу процесі, оқу жоспары мен оқу бағдарламасында анықталған білім мазмұны мен әрекет түрлерін меңгеруіне байланысты олардың жұмысының әрбір сатысында болатын өзгерістер мен түрленулер

10.2. студенттерді педагогикалық мамандықтарға кәсіби дайындауға анрналып бағытталған оқу (ғылыми) пәні

10.3. дәстүрлі педагогикада

11. В. А. Сластениннің пайымдауынша, педагогикалық шеберлік – бұл педагогикалық процестің жоғары пәрменділігін қамтамасыз ететін жеке адамның жекелік іскерлік белгілері мен қасиеттерінің синтезі

11.1. гуманистік бағыты

11.2. кәсіби білімі

11.3. педагогикалық қабілеті

11.4. педагогикалық техника

12. Педагогикалық кәсіби білімді жоғары деңгейде меңгерген мұғалімге тән мінез-құлық

12.1. балаларды сүйе білу ізгіліктік қағида мұғалімнің адами маңызды сапасы

12.2. баланы, адамды құрметтеу әр адамның бойынан тұлғаны көре білу қасиеті

12.3. балаға, адамға сену, оқу процесіндегі жетістік кепілі, ізгіліктік пен өзіне өзі сенім

12.4. оқу процесіне қатысушы ретінде баланың, адамның досына айналу, оған қолдау көрсету және көмектесу

12.5. педагогикалық еңбек мәдениетіне бағытталу мұғалімнің тұтастай дүниетанымын қалыптастыруға бағытталу

13. Қазіргі заманғы құзырлылығы қалыптасқан мұғалімнің кәсіби әрекетінің құрамына енетін бөліктер

13.1. ақпараттық

13.2. зерттеу

13.3. интеллектуалдық

13.4. креативті

13.5. диагностикалық

13.6. аксиологиялық

13.7. болжау

13.8. коммуникативті

13.9. басқару

13.10. жобалау

13.11. инновациялық