Начать. Это бесплатно
или регистрация c помощью Вашего email-адреса
UGALKETA создатель Mind Map: UGALKETA

1. UGALTZE-APARATUA (ugalketa sexuala)

1.1. ATALAK

1.1.1. Espezie sinpleak

1.1.1.1. Gonadak (gametoak ekoizten dira)

1.1.1.1.1. Animalia sexubakarretan

1.1.1.1.2. Animalia hermafroditetan

1.1.1.2. Gonoduktuak

1.1.1.2.1. Espermiduktuek (ugaltze-aparatu maskulinoan

1.1.1.2.2. Obiduktuek (ugaltze-aparatu femeninoan)

1.1.2. Espezie konplexuak

1.1.2.1. Maskulinoan: Espermiduktuak organo kopulatzaile batean jarraitzen du (zakila)

1.1.2.2. Femeninoan: Espermatozoide-biltegiratzearekin edo enbrioi-garapenarekin erlazionatutako organoak

1.2. GAMETOAK

1.2.1. Gametoen egitura

1.2.1.1. Espermatozoideak (zelula txikiak eta oso mugikorrak)

1.2.1.2. Obulua (zelula handiak eta esferikoak)

1.2.2. Gametogenesia (gametoak sortzeko prozesua)

1.2.2.1. Obogenesia (garapen enbrionarian hasi)

1.2.2.1.1. 1. Zatiketa

1.2.2.1.2. 2. Hazkundea

1.2.2.1.3. 3. Heltzea

1.2.2.2. Espermatogenesia (pubertaroan hasi)

1.2.2.2.1. 1. Zatiketa

1.2.2.2.2. 2. Hazkundea

1.2.2.2.3. 3. Heltzea

1.2.2.2.4. 4. Espermiogenesia

2. GAMETOEN ERNALKETA (ugalketa sexuala)

2.1. Zer da?

2.1.1. Sexu desberdineko gametoak elkartuz zigotoa eratzeko prozesua da

2.1.2. Ernalketa gertatu aurretik, espermatozoideak deskargatzen dira, eta, emean, obulazioa gertatzen da

2.2. Ernalketa-motak

2.2.1. Lekuaren arabera

2.2.1.1. Kanpokoa (amaren organismotik kanpo gertatzen da ernalketa)

2.2.1.2. Barrukoa (ugaltze-aparatu femeninoaren barruan gertatzen da ernalketa)

2.2.2. Animalia hermafroditetan

2.2.2.1. Autoernalketa

2.2.2.2. Ernalketa gurutzatua

2.3. Ernalketa-etapak

2.3.1. 1. Espermatozoidea sartzea

2.3.2. 2. Obozitoa aktibatzea

2.3.3. 3. Nukleoak elkartzea. Zigoto diploide bat sortzen da.

3. ONTOGENESIA ( ernalketa fasearen ondoren)

3.1. Garapen enbrionarioa (zigotoa sortzean hasi eta banakoa jaiotzean amaitu)

3.1.1. Animalia motak (enbrioia eta gainerako egiturak sortzen diren lekuaren arabera)

3.1.1.1. Obiparoak

3.1.1.1.1. Enbrioia arrautzetan garatu

3.1.1.1.2. Ernalketa barrukoa eta kanpokoa

3.1.1.2. Obobibiparoak

3.1.1.2.1. Enbrioia emearen barruan daduden arrautzetan garatu

3.1.1.2.2. Ernalketa barruakoa

3.1.1.3. Bibiparoak

3.1.1.3.1. Enbrioia umetokian garatu

3.1.1.3.2. Ernalketa barrukoa

3.1.2. Zigoto motak

3.1.2.1. Isolezitoak edo oligolezitoak

3.1.2.2. Heterolezitoak

3.1.2.3. Telolezitoak

3.1.2.4. Zentrolezitoak

3.1.3. Enbrioi-faseak

3.1.3.1. 1. Segmentazioa

3.1.3.1.1. 1. Arrautza edo zigotoa mitosi bidez zatitu eta blastomero izeneko zelulak sortzen dira. Zelula horien masa esferikoari morula deritzo

3.1.3.1.2. 2. Blastodermoa (pareta) eratzen da, pareta horrek fluidoz betea izaten du barrunbea, blastozelea. Egoera horri balstula deritzo

3.1.3.2. 2. Gastrulazioa

3.1.3.2.1. Zer da ?

3.1.3.2.2. Motak

3.1.3.3. 3. Histogenesia eta organogenesia

3.1.3.3.1. Histogenesia: Desberdintzatu gabeko zelula talde batzuek histogenesia hasten dute

3.1.3.3.2. Organogenesia: Ehunak elkartu egiten dira, eta organoak garatzen eta sortzen dituzte

3.2. Garapen postenbrionarioa (jaio ondoren hasi, heldu fasera iristean eta ugaltze-aparatua funtzioanala denean amaitu)

3.2.1. Motak

3.2.1.1. Zuzena

3.2.1.1.1. Bitelo kantitate handiko zigotoa duten animalietan

3.2.1.1.2. Hazkunde-prozesu arrunta

3.2.1.1.3. Animalia berdina da jaiotzean eta heldua denean

3.2.1.2. Zeharkakoa

3.2.1.2.1. Bitelo gutxiko arrautzak dituzten animalietan

3.2.1.2.2. Prozesu konplexua

3.2.1.2.3. Metamorfosia (larbaren egitura gero eta konplexuagoa bihurtuz joaten da heldu fasera iritsi arte)

4. MOTAK

4.1. SEXUALA

4.1.1. Bi banako

4.1.2. Gametoak

4.1.2.1. Arra (espermatozoidea)

4.1.2.2. Emea (obulua)

4.1.3. Abantailak eta desabantailak

4.1.3.1. Abantailak

4.1.3.1.1. Ezaugarri-konbinazio berriak sortzen dira etengabe, eta, horrek espeziearen aldakortasuna handitzen du

4.1.3.1.2. Ingurune-aldaketara egokitzeko prozesuak sustatzen ditu eta eboluzioa errazten du

4.1.3.2. Desabantailak

4.1.3.2.1. Zelula espezializatuak (gametoak)eratu behar dira

4.1.3.2.2. Zailtasun handiagoa eta energia-gastu handiagoa dute

4.2. ASEXUALA

4.2.1. Banako bakarra

4.2.2. Gametorik gabe

4.2.3. Abantailak eta desabantailak

4.2.3.1. Abantailak

4.2.3.1.1. Oso denbora gutxian, ondorengo asko sortu

4.2.3.1.2. Ugalketa-prozesuak, ez dira oso konplexuak

4.2.3.2. Desabantailak

4.2.3.2.1. Mutazioengatik ez bada, ez dago aldakortasun genetikorik

4.2.3.2.2. Zailtasunak beste ingurune batzuetara egokitzeko eta espezieek eboluzionatzeko

5. ORNODUN ETA ORNOGABEEN UGALKETA

5.1. Ornogabeen ugalketa

5.1.1. Ornogabe primitiboak

5.1.1.1. Poriferoak (ugalketa asexuala)

5.1.1.2. Knidarioak (txandakatu egiten dira belaunaldika)

5.1.1.3. Nematodoak eta platihelminteak (ugalketa sexuala)

5.1.2. Ornogabe konplexuak (sexu bidez)

5.1.2.1. Moluskuak

5.1.2.1.1. Gasteropodoak

5.1.2.1.2. Bibalbioak

5.1.2.1.3. Zefalopodoak

5.1.2.2. Anelidoak

5.1.2.2.1. Lehortarrak

5.1.2.2.2. Urtarrak

5.1.2.3. Artropodoak (sexubakarrak)

5.1.2.3.1. Krustazeoak

5.1.2.3.2. Araknidoak

5.1.2.3.3. Intsektuak

5.1.2.4. Ekinodermatuak

5.1.2.4.1. Sexubakarrak dira, kanpo ernalketa dute, eta zeharkako garapen enbrionarioa

5.2. Ornodunen ugalketa (sexubakarrak)

5.2.1. Arrainak

5.2.1.1. Hezurdunak (kanpo ernalketa)

5.2.1.2. kartilaginosoak (barruko ernalketa)

5.2.2. Anfibioak

5.2.2.1. Anuroek (kanpo ernalketa)

5.2.2.2. Urodeloak (barruko ernalketa)

5.2.3. Narrastiak (gorputz barruan ernaltzen dira)

5.2.4. Hegaztiak (gorputz barruan ernaltzen dira)

5.2.5. Ugaztunak (gorputz barruan ernaltzen dira, zuzeneko garapen enbrionarioa dute)

5.2.5.1. Monotrematuak (obiparoak dira)

5.2.5.2. Martsupialioak (bibiparoak dira)

5.2.5.2.1. Garapen enbrionarioa gorputz barruan hasi (umetokian) eta kanpoan bukatu (martsupioan)

5.2.5.3. Karendunak (bibiparoak dira)

5.2.5.3.1. Enbrioia osorik garatzen da gorputz barruan (umetokian)