1. sepsis and septic shock
1.1. พยาธิสรีระภาพ
1.1.1. เชื้อโรคเข้าสู่ร่างกาย >> หลั่งสาร endotoxin/exotoxin >> กระตุ้น monocyte, neutrophil, endothelial cell >> หลั่ง mediator >> inflammatory response
1.1.1.1. microcirculation
1.1.1.1.1. red cell deformity; เม็ดเลือดแดงไหลผ่านหลอดเลือดฝอยสู่เนื้อเยื่อได้ยากขึ้น
1.1.1.1.2. DIC
1.1.1.2. macrocriculation
1.1.1.2.1. vasodilatation >> vascular leakage
1.1.1.2.2. myocardial suppression จาก toxin ของเชื้อแบคทีเรีย
1.2. อาการและอาการแสดง
1.2.1. ไข้ > 38.3 C
1.2.2. core temperature < 36 C
1.2.3. HR > 90 bpm
1.2.4. Tachypnea
1.2.5. ความรู้สึกตัวเปลี่ยนแปลง
1.2.6. บวม หรือน้ำเกิน > 20 mL/kg in 24 hr.
1.2.7. plasma glucose > 140 mg% โดยไม่เป็น DM
1.2.8. WBC > 12000 หรือ < 4000 uL-1
1.2.9. SBP < 90 mmHg, MAP < 70 mmHg
1.3. การพยาบาล
1.3.1. ประเมินติดตามอาการและอาการแสดง สัญญาณชีพ สีและปริมาณปัสสาวะ
1.3.2. ดูแลให้สารน้ำตามแผนการรักษา
1.3.3. ดูแลให้ยา vasopressor และ inotrope ตามแผนการรักษา
1.3.4. ดูแลทางเดินหายใจให้โล่ง และให้ O2 ตามแผนการรักษา
1.3.5. ดูแลให้รับยาต้านจุลชีพและติดตามผลข้างเคียง
1.3.6. เก็บสิ่งส่งตรวจเพื่อทำการเพาะเชื้อ >> ติดตามผลการเพาะเชื้อและปรับเปลี่ยนยาตามแผนการรักษาของแพทย์
2. Hypovolemic shock
2.1. พยาธิสรีระภาพ
2.1.1. กระตุ้น sympathetic
2.1.1.1. การบีบตัวของหัวใจและ HR เร็วขึ้น, เกิด vasoconstriction
2.1.1.2. ventilation & perfusion เสียสมดุล >> หายใจเร็ว เหนื่อย >> respiratory failure
2.1.1.3. หลอดเลือดในไตหดตัว >> urine ลดลง
2.1.2. กระตุ้นการหลั่ง stress hormone, ADH, aldosterone, epinephrine, NE, glucogenesis hormone >> เพิ่มปริมาณน้ำในหลอดเลือด, เกิดการหดตัวของหลอดเลือด
2.1.3. anaerobic metabolism >> lactic acid >> ภาวะเลือดเป็นกรดและอวัยวะสูญเสียหน้าที่
2.2. อาการและอาการแสดง
2.2.1. ระดับความรู้สึกตัวลดลง
2.2.2. ผิวหนังซีด เย็น
2.2.3. Capillary filling time > 3 sec.
2.2.4. Tachycardia
2.2.5. SBP < 100 mmHg, PP แคบ, MAP < 80 mmHg
2.2.6. CVP < 8 mmHg
2.2.7. Urine output < 30 cc/hr.
2.3. การพยาบาล
2.3.1. ประเมินอาการและอาการแสดงของภาวะช็อก
2.3.2. ดูแลทางเดินหายใจให้โล่ง และให้ O2
2.3.3. จัดท่านอนหงาย ยกขาสูงเล็กน้อย
2.3.4. ดูแลให้ได้รับเลือด และสารน้ำตามแผนการรักษา >> ติดตามภาวะน้ำเกิน
2.3.4.1. การให้เลือดและสารน้ำ
2.3.4.1.1. เลือดและส่วนประกอบของเลือด
2.3.4.1.2. สารน้ำทางหลอดเลือดดำ
2.3.5. ดูแลให้ได้รับ vasopressors ตามแผนการรักษา >> ติดตามสัญญาณชีพอย่างใกล้ชิด
2.3.6. สังเกตและบันทึกสี ปริมาณปัสสาวะทุกชั่วโมง
3. Cardiogenic shock
3.1. พยาธิสรีระภาพ
3.1.1. การตุ้น sympathetic
3.1.1.1. catecholamine >> vasoconstriction, SVR สูง
3.1.1.1.1. left ventricular afterload เพิ่ม
3.1.1.1.2. กล้ามเนื้อหัวใจต้องการ O2 เพิ่ม
3.1.2. กระตุ้น RAA system >> ดูดกลับน้ำและเกลือแร่ >> เพิ่ม preload
3.1.2.1. กล้ามเนื้อหัวใจต้องการ O2 เพิ่ม
3.1.2.2. pulmonary congestion >> hypoxia
3.2. อาการและอาการแสดง
3.2.1. sinus tachycardia
3.2.2. ตัวเย็นซีด ปัสสาวะออก < 30 cc/hr.
3.2.3. สับสน ระดับความรู้สึกตัวลดลง
3.2.4. Lt ventricular failure >> หายใจเร็ว ไอเสมหะเป็นฟองสีชมพู หอบเหนื่อย นอนราบไม่ได้
3.3. การพยาบาล
3.3.1. monitor EKG
3.3.2. ดูแลทางเดินหายใจให้โล่ง และให้ O2 >> ติดตามความรู้สึกตัว ลักษณะอัตราการหายใจ ภาวะกรดด่างในร่างกาย
3.3.3. ให้สารน้ำและ E'lyte ทดแทน ระวัง fluid overload
3.3.3.1. CVP 8-12 cmH2O
3.3.3.2. PAP 10-20 mmHg
3.3.3.3. PAWP 10-12 mmHg
3.3.4. สังเกตและบันทึกสี ปริมาณปัสสาวะทุกชั่วโมง
3.3.5. ดูแลให้ได้รับยาตามแผนการรักษาของแพทย์
3.3.5.1. vasoconstriction agent
3.3.5.1.1. Dopamine >> SE: arrhytmia, N/V, เจ็บหน้าอก, ปวดศีรษะ
3.3.5.1.2. Epinephrine >> SE: PVC, VF เจ็บหน้าอก
3.3.5.2. inotropic agent
3.3.5.2.1. Dobutamine; contraction ดีขึ้นหัวใจทำงานลดลง
3.3.5.3. ยาที่ช่วยเพิ่มปริมาณเลือดไปเลี้ยงหัวใจ
3.3.5.3.1. Sodium nitroprusside + 5%D/W หุ้มขวดและสายด้วยวัตถุกันแสง
3.3.5.4. ยาอื่นๆ
3.3.5.4.1. Lidocaine >> SE: พิษต่อตับ คลื่นไส้ ชา
3.3.5.4.2. Atropine >> SE: หัวใจเต้นเร็ว เจ็บหน้าอก ปัสสาวะคั่ง (ไม่ควรใช้ในผู้ป่วยหอบหืด ต้อกระจก)
3.3.6. จัดสิ่งแวดล้อมเอื้อต่อการพักผ่อนและสงวนพลังงานที่จำเป็น