1. GAIXOTAXUNAK
1.1. HIPOFISIARI GAIXOTASUNAK
1.1.1. CÜCELİK
1.1.1.1. SOMATOTROPINA
1.1.1.1.1. AZ SALGILANMASI
1.1.2. DEVLİK
1.1.2.1. SOMATOTROPINA
1.1.2.1.1. ÇOK SALGILANMASI
1.1.3. AKROMEGALIA
1.1.3.1. SOMATROTOPINA
1.1.3.1.1. HEZURRAK OHI BAINOASKOZ GEHIAGO GARATZEN DIRA, AURPEGIERA ZAKARRAK AGERTZEN DIRA
1.2. TIROIDEARI GAIXOTASUNAK
1.2.1. HIPERTIROIDISMO EDO GRAVESEN GAITZA
1.2.1.1. TIROXINA
1.2.1.1.1. Metabolizma hızı artar. Vücutta ısı üretimi artar. Kilo kaybı görülür. (Çok yediği halde) Kan basıncı artar. Aşırı sinirlilik durumu görülür. Göz küreleri dışarı fırlar. (Graves)
1.2.2. KRETINISMOA
1.2.2.1. TIROXINA
1.2.2.1.1. zekâ ve büyüme geriliği
1.2.2.1.2. OBESITATEA
1.3. GILTXURRUN GAINEKO GURUIN GAIXOTAXUNAK
1.3.1. CUSHINGEN GAIXOTASUNA
1.3.1.1. kortisit
1.3.1.2. HIPOFISIAN TUMOREA
1.3.1.2.1. HIPERTENTSIOA
1.3.1.2.2. OBESITATEA
1.3.1.2.3. DIABETESA
1.3.1.2.4. EGARRIA
1.3.1.2.5. AHULTASUNA
1.3.1.3. ACTH
1.3.2. ADDISON'UN HASTASI
1.3.2.1. KORTİZON
1.3.2.1.1. AUTOINMUNITARIO,INFEKZIOA,TUBERKULOSIA,TUMOREA
1.4. PANKREA GAIXOTASUNA
1.4.1. HIPOGLUZEMIA
1.4.1.1. INTSULINA
1.4.1.1.1. ODOLEKO GLUKOSA MAILA, HIPOGLUZEMIA
1.4.2. DIABETES MELLITUS
1.4.2.1. INTSULINA
1.4.2.1.1. ODOLEKO GLUKOSA MAILA,HIPERGLUZEMIA
2. INTEGRAZIOA NEUROENDOKRINA
3. HIPOFISIKO HORMONEK
4. GURUIN ENDOKRINOAK
5. SISTEMA ENDOKRINOAREN OSASUNA
5.1. DIETA OSASUNGARRIAETA OREKATUA
5.2. ARIKETA
5.3. ONGI ATSEDEN
5.4. HIDRATZEA
5.5. BAIKORRA IZATEA
6. GURUIN ENDOKRINOAK
6.1. EPİFİZ
6.1.1. MELATONINA
6.1.1.1. UYKU HORMONU
6.2. TIROIDES
6.2.1. TIROXINA
6.2.1.1. Tiroksin hormonunun metabolik hızın ayarlanmasında doğrudan görevi vardır. Vücudun tüm hücrelerine etki ederek O2 kullanımını artırır, böylelikle besinlerin daha hızlı parçalanmasını ve daha hızlı enerji üretilmesini sağlar.
6.2.2. KALTZITONINA
6.2.2.1. -Kandaki kalsiyum seviyesini ayarlayan bir hormondur. -Kandaki fazla kalsiyumun (D vitamini yardımı ile) kemiğe geçmesini sağlar. -Ayrıca böbreklere etki ederek kalsiyumun geri emilmesini azaltır ve idrarla daha fazla atılmasını sağlar. Bağırsaklardan da kalsiyumun geri emilimini azaltır
6.3. PARATIROIDEA
6.3.1. PARATOHORMONA
6.3.1.1. Parathormon, kalsiyumun kemiklerden kana geçişini, böbreklerden fosforun atılmasını sağlar. -Parathormon besinlerle alınan ve deride sentezlenen D vitamininin aktifleşmesini sağlar. -Kanda kalsiyum seviyesi azaldığında salgısı artan parathormon sayesinde kemik dokudan kana kalsiyum geçişini hızlandırır. -Kalsiyumun börek ve bağırsaklardan geri emilimini arttırır. -Ayrıca böbreklerden fosforun atılmasını hızlandırır ve kandaki fosfor miktarını azaltır.
6.4. pankreas
6.4.1. INTSULINA
6.4.1.1. ODOLEKO GLUKOSA MAILA MURRIZTEN DU
6.4.2. GLUKAGOIA
6.4.2.1. Açlık durumunda kan şekeri düştüğünde salgılanan glukagon, karaciğerde glikojen yıkımını sağlar ve kana glikoz salınımını uyarır, yağ dokularında yağ yıkımını sağlar.
6.5. OBARIOAK
6.5.1. ESTROGENOAK
6.5.1.1. SEXU KARAKTERE FEMENINOAK
6.5.2. PROGESTERONA
6.5.2.1. - Embriyonun tutunması için döl yatağının hazırlanmasını sağlar. -Endometriyumun gelişmesini sağlar. -Fallopi tüpü hücrelerinde besin depo edilmesini sağlar. - Gebelik durumunda döl yatağında kas kasılmasını önleyerek gebeliğin sürmesini sağlar. Azalırsa düşük gerçekleşebilir.
6.6. TESTIKULUAK
6.6.1. TESTOSTERONA
6.6.1.1. GIZONEZKOEN SEXU KARAKTEREAK
6.7. HIPOTALAMOA
6.7.1. FAKTORE ASKATZAILEAK
6.7.1.1. HİPOFİZİN ETKİNLİKLERİNİ DÜZENLERLER
6.8. HIPOFISIA
6.8.1. HIPOFISI HORMONAK
6.8.1.1. VAZOPRESİN / ADH
6.8.1.1.1. GILTZURRUNETAN URA BIXURGATZEN DU
6.8.1.2. OXITOZINA / OT
6.8.1.2.1. Doğum sırasında doğum sancısını başlatır, yani rahim kaslarının kasılmasını sağlar. Anneyi doğuma hazırlar. -Doğum sonrasında ise anne memesindeki basıncı arttırarak sütün süt bezlerinden boşaltılmasını sağlar.
6.8.1.3. PROLAKTİN / LTH
6.8.1.3.1. Bu hormon hamilelik sırasında süt bezlerinin gelişmesini ve süt yapımını sağlar. -Ayrıca annelik iç güdüsünün ortaya çıkmasında etkilidir.
6.8.1.4. SOMATOTROPINA / GH
6.8.1.4.1. iskelet kaslarının, kemik ve kıkırdağın büyümesini kontrol eder.
6.8.1.5. TIROTROPINA / TSH
6.8.1.5.1. TIROIDE GURUINA AKTIBATZEN DU, TIROIDEKO HORMONAK EKOITZ DITZAN
6.8.1.6. GONADOTROPİN / FSH, LH
6.8.1.6.1. dişilerde yumurtalıktaki folikülleri etkileyerek her ay bir folikülün gelişmesini ve yumurta hücresinin oluşumunu sağlar
6.8.1.7. ADRENOKORTIKOTROPINA / ACTH
6.8.1.7.1. Böbrek üstü bezinin kabuk (korteks) kısmını uyararak burada steroid yapıdaki hormonların yapımını uyarır.
6.9. BÖBREK BEZLERİ
6.9.1. Kabuk Bölgesi Kortizol
6.9.1.1. ANTİENFLAMATUVAR Glikozun protein ve yağlar gibi karbonhidrat olmayan moleküllerden sentezlenmesini sağlayarak kan şekerini arttırır. -Karaciğerdeki glikojen deposunu arttırır.
6.9.2. MUINEAN:ADRENALINA
6.9.2.1. -İskelet kasları ve karaciğerdeki glikojenin glikoza dönüşümünü hızlandırır. -Karaciğerden kana glikoz geçmesini hızlandırarak, kan şekerini arttırır. (Adrenalin kan şekerini düşük olması durumunda da, yüksek olması durumunda da arttırır.) -Yağ hücrelerinden yağ asitlerinin serbest bırakılarak enerji verici olarak kullanılmasını sağlar.
6.9.3. Noradrenalin (norepinefrin):
6.9.3.1. Adrenaline benzer etkileri vardır. -Kılcal damarları daraltır. Kan basıncını arttırır. -Nöronların akson uçlarından da salgılanarak nörotransmitter olarak görev yapar.
6.10. EPİSPAL BEZİ
6.10.1. Timik Hormonu (kekik
6.10.1.1. T lenfositlerinin işlevsel özellik kazandırılmasında ve bu hücrelerin korunmasında görev alır.