TASARIM KURAMLARI 1

1. Mimarlık

1.1. MİMARLIK; Kulaklarımızla işittiğimiz renkler; Gözlerimizle gördüğümüz sesler; Avuçlarımızla dokunduğumuz boşluklar; Dilimizdeki mekanın tadı; Ölçülerin güzel kokusu; Taşın öz suyudur. Marcel Breuer

2. KURAM

2.1. Kuram yada teori: bakma, gözleme, üzerinde düşünme anlamına gelen Yunanca ‘theoria’ sözcüğünden gelmektedir.

2.2. Kuram, bilimi yada sanatı, belli bir genellemeye göre açıklayabilir; onun düşünce sistemini eleştirebilir, prensiplerini tanımlayabilir, değişimini ve gelişimini yorumlayabilir. Zaman zaman soyut kurallar yada yasalarla amacına ulaşmaya çalışır. Bazen de kural koyucu olmak yerine, açıklama modeli oluşturmak ve amaçlara eleştiri yoluyla ulaşmak ister. Mutlak bir neden göstermesi gerekmez. İnsan yanlışlıklarından öğrenir, deneme ve yanılma ile ilerler.

2.3. Kuram, düşünsel bir ortam yaratan gerçeklenmiş yada gerçeklenmemiş bilgiler dizgesidir. Tasarımın anlama ve yeniden düzenleme sürecinde seçim yapabilme kolaylığı sağlar, eylem yönlendirir. Geçmişi yorumlarken, bugünü değerlendirebilir ve geleceğe yönelik gelişmenin ve değişmenin dinamizmini ortaya çıkarır, yeni boyutlar kazandırır. Kuram, üslup ve akımlarda gözlenen birlikteliktir.

2.4. Kuram,tüm sorunlara açıklık getirmez, her kuram, kendi sınırları içinde doğrudur.

2.5. Kuram,yaratıcı insan etkinliğinin amacını ye anlaşılmasını engelleyen bilgisizliği aşmak için gereklidir. Kuramsal bakış önce insan olmanın bilincini, sonrada meslek ve uygulamaya yönelik sağlıklı bilincin düşünsel temelini oluşturmaya yöneliktir. Düşünsel boşlukları doldurur, kararsızlıkları açıklığa kavuşturur.

3. TASARIM VE KURAMDA BÜTÜNLÜK

3.1. Ülkemizde tasarım ‘klasik devrini’ İstanbul’un fethinden sonra yaşamaya başlamıştır. 19.yy öncesini, özgün karakterini koruyan Osmanlı devri öncesi tasarım olarak tanımlayabiliriz.

3.1.1. Süleymaniye Cami

3.2. Roma imparatorluğunun ve İtalyan sanatının yöresel ağırlığı Batı etkisinin başlangıcını belirler. 18.yy Lale devrinin de bir başlangıç dönemi olduğu söylenebilir. Buna tasarımda benzetme ye kopyacılık devri de diyebiliriz.

3.2.1. Dolmabahçe Cami

3.3. II. Meşrutiyetle birlikte, Ziya Gökalp ile başlayan özü aramak fikri tasarıma da yansır. Bu devreye I. Ulusal Mimarlık dönemi de denebilir. (1910—1927)

3.3.1. Sirkeci Postanesi

3.4. II. Ulusal Mimarlık dönemi is (1927—1940) yılları arasındadır. Bu iki dönem arasında, yabancı mimarlar, özelliklede Alman ve Avusturyalı mimarların tasarımları büyük şehirlerin çehresini değiştirir. II. Ulusal Mimarlık dönemi, toplum gereksinmelerine aykırı, kısır bir yaratıcılığın öncülüğünü yapmıştır.

3.4.1. Sedat Hakkı Eldem

3.5. 1950 yıllarından sonra, batının deneysel ve kuramsal yaklaşımlarının özümsenmeden benimsendiği görülür. Bu bir karmaşık değişimdir.

3.5.1. Nezih Eldem

3.6. Dünyamız 500 yıldan beri hızlı bir değişim içindedir. Siyasal, Ekonomik, Teknolojik, Sosyal, Kültürel dönüşümler olmakta,

3.7. ülkemiz de bu değişimlerden payını almaktadır. Hızlı nüfus artışı, Göç İletişim araçları Toplumun düşünce biçimini etkiler.

3.8. Doğu ye Batı kültürü arasında kalan Ülkemiz, insanı, henüz bilinçlenmemiş, düşünsel bir denge kuramamıştır. Bugünü yaratan koşulların değerlendirilmesi, kuramsal bir sentezden geçer.

3.9. Cumhuriyet döneminin, batılılaşma sürecinde hazırlanan eğitim ölçütleri bugün de değerini korumaktadır. Bu denli etkisi altında olduğumuz modeli aşabilmek için onun uygulama ve kuramsal düzeyini iyi tanımamız gerekir. Ayrıca, Doğu felsefesi ve onun görüş açısı Batı insanın ilgisini çekmeye başlamıştır. Bu nedenle, İslam ve Doğu anlayışının bileşenlerini de tanımlamalıyız.

3.10. Zaman içinde tarihçiler ve kuramcılar kendi biçimsel anlatımları ile geçmişi belgelemişlerdir. Yaşam; bilimi, ekonomisi, toplumsal gelişim, güzel sanatları, edebiyatı, müziği, dansı, tiyatrosu ve tasarımın tüm kolları ile bir bütündür.

3.11. Düşüncenin tarihi bu etkinliklerin gelişmesi ile de ilişkilidir. Ne var ki öncülük yapan etkinliğin her zaman aynı olması gerekmez. Bazen edebiyatın bir kolu diğer bileşenleri etkilerken, bazen de söz gelişi müzik, bilim dallarından biri yada herhangi bir güzel sanat kolu öncülük yapabilir. Önemli olan yaşamın tüm boyutlarını değerlendirebilmek ve olaylara dar açıdan bakma alışkanlığımızdan vazgeçmektir.

3.12. Dersin amacı, bilinçlenmeye yüzümüzü dönmek, sağlıklı sorgulamalara yol açmaktır. Bunu yapmaya çalışırken de uzanabildiğimiz kadar geçmişe dönerek kuramsallığın değişim ve dönüşümünü zaman kavramı içinde araştıracağız.

4. TASARIM

4.1. Tasarım; insanın gereksinmelerine ve içinde yaşayacağı mekana duygularını da katarak uyumlu çözümler getirebilen kişiler tarafından yaratılır.

4.2. Tasarlama; bir sorun çözme sürecidir. Yeni çözümler Yeni biçimler Teknoloji, Gelişen dünya ilkeleri Bilimsellikle ilgilidir. Tasarım; çok yönlü ,kültürlü, yeniliğe açık, kendini geliştirebilen kişiler tarafından yaratılır.

4.3. Tasarlama; insanın ve maddesel çevresinin birbirlerinden uyumlu olarak etkilenme sürecidir. İnsanı tanımak, doğaya duyarlı olmak gerekir. Tasarım, yaşamı seven, iletişim kurabilen, insana ve doğaya saygısı olan kişiler tarafından yaratılır.

4.4. Tasarlama; yaratma, üretme, Kullanma, Anlama ve yorumlama bilinci ile ilgilidir. Tasarımın; hevesli, sabırlı, gayretli kişiler tarafından yaratılır.