พระราชบัญญัติ การประกอบโรคศิลปะ (ฉบับที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๕๖
by นางสาววันนิสา อ่วมวัน
1. การบังคับใช้พระราชบัญญัติใหม่
1.1. มาตรา ๑ พระราชบัญญัตินี้เรียกว่า “พระราชบัญญัติการประกอบโรคศิลปะ (ฉบับที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๕๖”
1.2. มาตรา ๒ พระราชบัญญัตินี้ให้ใช้บังคับตั้งแต่วันถัดจากวันประกาศในราชกิจจานุเบกษาเป็นต้นไป
2. ให้ผู้ซึ่งดํารงตําแหน่งกรรมการวิชาชีพในคณะกรรมการวิชาชีพ คงปฏิบัติหน้าที่ต่อไปจนกว่าจะมีคณะกรรมการวิชาชีพ ตามพระราชบัญญัตินี้ซึ่งต้องไม่เกินหนึ่งร้อยแปดสิบวันนับแต่วันที่พระราชบัญญัตินี้ใช้บังคับ บรรดาระเบียบหรือประกาศที่ออกโดยอาศัยอํานาจตามพระราชกฤษฎีกาในวรรคหนึ่งที่ใช้อยู่ ให้คงใช้บังคับได้ต่อไปเท่าที่ไม่ขัดหรือแยงกับบทบัญญัติแห่งพระราชบัญญัตินี้ จนกว่าจะมีระเบียบหรือประกาศที่ออกตามพระราชบัญญัตินี้ขึ้นใช้บังคับ ผู้รับสนองพระบรมราชโองการ ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร นายกรัฐมนตร
3. การยกเลิกพระราชบัญญัติฉบับที่แล้ว
3.1. มาตรา ๓ ให้ยกเลิกบทนิยามคําว่า “การแพทย์แผนไทย” “เวชกรรมไทย” “เภสัชกรรมไทย” “การผดุงครรภ์ไทย” และ “การแพทย์แผนไทยประยุกต์”
3.2. มาตรา ๖ ให้ยกเลิกความในมาตรา ๘ พ.ศ. ๒๕๔๒ และให้ใช้ความ ต่อไปนี้แทน มาตรา ๘ ให้มีคณะกรรมการการประกอบโรคศิลปะ ประกอบด้วย ปลัดกระทรวงสาธารณสุข เป็นประธานกรรมการ อธิบดีกรมสนับสนุนบริการสุขภาพเป็นรองประธานกรรมการและกรรมการอื่น ดังต่อไปนี้ (๑) กรรมการซึ่งเป็นผู้แทนจากกระทรวงกลาโหม สํานักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา กรมการแพทย์ กรมพัฒนาการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กรมสุขภาพจิต สํานักงานคณะกรรมการอาหารและยา สํานักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ แพทยสภา ทันตแพทยสภา สภาการพยาบาล สภาเภสัชกรรม สภากายภาพบําบัด สภาเทคนิคการแพทย์ และ สภาการแพทย์แผนไทย แห่งละหนึ่งคน และผู้แทนจากคณะกรรมการวิชาชีพสาขาต่างๆ ตามพระราชบัญญัตินี้ สาขาละหนึ่งคน และ (๒) กรรมการซึ่งรัฐมนตรีแต่งตั้งจากผู้ทรงคุณวุฒิจํานวนไม่เกินห้าคน ให้รองอธิบดีซึ่งอธิบดีกรมสนับสนุนบริการสุขภาพมอบหมายเป็นกรรมการและเลขานุการ และ ผู้อํานวยการสํานักสถานพยาบาลและการประกอบโรคศิลปะ กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ เป็นกรรมการ และผู้ช่วยเลขานุการ
3.3. มาตรา ๗ ให้ยกเลิกมาตรา ๙ พ.ศ. ๒๕๔๒
3.4. มาตรา ๘ ให้ยกเลิกความใน (๑) และ (๒) ของมาตรา ๑๐ พ.ศ. ๒๕๔๒ ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติการประกอบโรคศิลปะ (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๔๗ และให้ใช้ความต่อไปนี้แทน “(๑) เป็นผู้ประกอบโรคศิลปะ ผู้ประกอบวิชาชีพเวชกรรม ผู้ประกอบวิชาชีพการพยาบาล และการผดุงครรภ์ ผู้ประกอบวิชาชีพเภสัชกรรม ผู้ประกอบวิชาชีพทันตกรรม ผู้ประกอบวิชาชีพ กายภาพบําบัด ผู้ประกอบวิชาชีพเทคนิคการแพทย์ ผู้ประกอบวิชาชีพการแพทย์แผนไทย หรือผู้ประกอบ วิชาชีพการแพทย์แผนไทยประยุกต์ ตามกฎหมายว่าด้วยการนั้น (๒) เป็นผู้ไม่เคยถูกสั่งพักใช้ใบอนุญาตหรือเพิกถอนใบอนุญาตตามพระราชบัญญัตินี้หรือ ตามกฎหมายว่าด้วยการควบคุมการประกอบโรคศิลป
3.5. มาตรา ๙ ให้ยกเลิกความในมาตรา ๑๔ พ.ศ. ๒๕๔๒ ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติม ให้มีคณะกรรมการวิชาชีพในสาขาต่าง ๆ ดังนี้ คณะกรรมการวิชาชีพสาขากิจกรรมบําบัด การแก้ไขความผิดปกติของการสื่อความหมาย เทคโนโลยีหัวใจและทรวงอก รังสีเทคนิค จิตวิทยาคลินิก กายอุปกรณ์ แพทย์แผนจีน สาขาอื่นตามที่กําหนดโดยพระราชกฤษฎีกาที่ออกตามมาตรา ๕ (๘)
3.6. มาตรา ๑๒ ให้ยกเลิกความในมาตรา ๑๙ มาตรา ๒๐ มาตรา ๒๑ และมาตรา ๒๒ พ.ศ. ๒๕๔๒ และให้ใช้ความต่อไปนี้แทน "มาตรา ๑๙ องค์ประกอบ อํานาจหน้าที่ และการดําเนินงานของคณะกรรมการวิชาชีพสาขาอื่น ตามมาตรา ๑๔ (๘) รวมทั้งคุณสมบัติ และลักษณะต้องห้ามของกรรมการวิชาชีพสาขาอ่ืนดังกล่าว ให้เป็นไปตามที่กําหนดในพระราชกฤษฎีกาที่ออกตามมาตรา ๕ (๘) มาตรา ๒๐ ภายในสามสิบวันนับจากวันเลือกตั้งกรรมการวิชาชีพ ให้คณะกรรมการวิชาชีพแต่ละสาขาเลือกกรรมการวิชาชีพเป็นประธาน และรองประธานกรรมการวิชาชีพตําแหน่งละหนึ่งคน มาตรา ๒๑ การเลือก การแต่งตั้ง และการเลือกตั้งกรรมการวิชาชีพและการเลือกกรรมการวิชาชีพให้ดํารงตําแหน่งประธานกรรมการวิชาชีพและรองประธาน กรรมการวิชาชีพตามมาตรา ๒๐ ให้เป็นไปตามระเบียบที่รัฐมนตรีกําหนด ในกรณีกรรมการตามมาตรา มีไม่ถึงสามคน ให้ถือว่าคณะกรรมการวิชาชีพ นั้นมีองค์ประกอบเท่าที่มีอยู่ มาตรา ๒๒ กรรมการวิชาชีพที่มาจากการเลือก การแต่งตั้ง และการเลือกตั้งตามมาตรา มีวาระอยู่ในตําแหน่งคราวละสี่ปี และอาจได้รับเลือกหรือแต่งตั้ง ใหม่อีกได้ แล้วแต่กรณี แต่จะดํารงตําแหน่งเกินกว่าสองวาระติดต่อกันไม่ได้ ให้นําความในมาตรา ๑๐ มาใช้บังคับกับคุณสมบัติและลักษณะต้องห้ามของกรรมการวิชาชีพ ซึ่งได้รับเลือกตั้งตามมาตรา ๑๔/๑ (๔) มาตรา ๑๔/๒ (๔) มาตรา ๑๔/๓ (๔) มาตรา ๑๔/๔ (๔) มาตรา ๑๔/๕ (๔) มาตรา ๑๔/๖ (๔) และมาตรา ๑๔/๗ (๔) โดยอนุโลม นอกจากการพ้นจากตําแหน่งตามวาระตามวรรคหนึ่ง กรรมการวิชาชีพ พ้นจากตําแหน่งเมื่อ (๑) ตาย (๒) ลาออก (๓) รัฐมนตรีให้ออก (๔) ขาดคุณสมบัติและมีลักษณะต้องห้ามของการเป็นกรรมการวิชาชีพประเภทนั้น ๆ”
3.7. มาตรา ๑๐ ให้เพิ่มความต่อไปนี้เป็นมาตรา ๑๔/๑ มาตรา ๑๔/๒ มาตรา ๑๔/๓ มาตรา ๑๔/๔ มาตรา ๑๔/๕ มาตรา ๑๔/๖ และมาตรา ๑๔/๗ พ.ศ. ๒๕๔๒ ให้มีคณะกรรมการวิชาชีพสาขากิจกรรมบําบัด การแก้ไขความผิดปกติของการสื่อความหมาย เทคโนโลยีหัวใจและทรวงอก รังสีเทคนิค จิตวิทยาคลินิก กายอุปกรณ์ แพทย์แผนจีน ประกอบด้วย (๑) กรรมการวิชาชีพซึ่งเป็นผู้แทนกรมการแพทย์ ผู้แทนกรมพัฒนาการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก และผู้แทนกรมสนับสนุนบริการสุขภาพ แห่งละหนึ่งคน (๒) คณบดีคณะกิจกรรมบําบัดหรือหัวหน้าหน่วยงานที่เรียกชื่ออย่างอื่นที่มีฐานะเทียบเท่าคณะ หรือหัวหน้าภาควิชา หรือหัวหน้าหน่วยงานท่ผลิตบัณฑิตสาขากิจกรรมบําบัดในสถาบันอุดมศึกษาของรัฐ และสถาบันอุดมศึกษาของเอกชนที่จัดตั้งขึ้นตามกฎหมายว่าด้วยสถาบันอุดมศึกษาเอกชน แห่งละหนึ่งคน เลือกกันเองให้เหลือสามคน (๓) กรรมการวิชาชีพซึ่งรัฐมนตรีแต่งตั้งจากผู้ทรงคุณวุฒิจํานวนสามคนในจํานวนนี้จะต้องแต่งตั้ง จากผู้แทนสมาคมนักสาขาดังข้างบนแห่งประเทศไทยอย่างน้อยหนึ่งคน (๔) กรรมการวิชาชีพซึ่งได้รับเลือกตั้งโดยผู้ประกอบโรคศิลปะสาขาดังข้างบนจํานวนเท่ากับ จํานวนกรรมการวิชาชีพใน (๑) (๒) และ (๓) รวมกันในขณะเลือกตั้งแต่ละคราว ให้ผู้อํานวยการสํานักสถานพยาบาลและการประกอบโรคศิลปะเป็นกรรมการและเลขานุการ
3.8. มาตรา ๑๑ ให้ยกเลิกมาตรา ๑๕ และมาตรา ๑๖ พ.ศ. ๒๕๔๒
3.9. มาตรา ๑๖ เมื่อพระราชบัญญัตินี้ใช้บังคับ ให้พระราชกฤษฎีกาดังต่อไปนี้ เป็นอันยกเลิก พระราชกฤษฎีกากําหนดให้สาขากิจกรรมบําบัด การแก้ไขความผิดปกติของการสื่อความหมาย เทคโนโลยีหัวใจและทรวงอก รังสีเทคนิค จิตวิทยาคลินิก กายอุปกรณ์ แพทย์แผนจีน เป็นสาขาการประกอบโรคศิลปะตาม พระราชบัญญัติการประกอบโรคศิลปะ พ.ศ. ๒๕๔๒ พ.ศ. ๒๕๔๕
3.10. มาตรา ๑๔ ให้ยกเลิกความในมาตรา ๓๓ แห่งพระราชบัญญัติการประกอบโรคศิลปะ พ.ศ. ๒๕๔๒ ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติการประกอบโรคศิลปะ (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๔๗ และให้ใช้ความต่อไปนี้แทน “มาตรา ๓๓ ผู้ขอขึ้นทะเบียนและรับใบอนุญาตเป็นผู้ประกอบโรคศิลปะในแต่ละสาขา ได้แก่ กิจกรรมบําบัด การแก้ไขความผิดปกติของการสื่อความหมาย เทคโนโลยีหัวใจและทรวงอก รังสีเทคนิค จิตวิทยาคลินิก กายอุปกรณ์ แพทย์แผนจีน สาขาอื่นตามพระราชกฤษฎีกาที่ออกตามมาตรา ๕ (๘) ต้องมี ความรู้ในวิชาชีพดังต่อไปนี้ ต้องมีความรู้ในวิชาชีพคือเป็นผู้ได้รับปริญญาหรือเทียบเท่าสาขานั้นจากสถาบันการศึกษาที่คณะกรรมการวิชาชีพสาขารับรองและต้องสอบความรู้ตามหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขที่คณะกรรมการวิชาชีพสาขากําหนด สําหรับผู้สําเร็จการศึกษาจากต่างประเทศซึ่งมิได้มีสัญชาติไทย ต้องได้รับอนุญาต ให้ประกอบโรคศิลปะสาขานั้นจากประเทศที่สําเร็จการศึกษาด้วย
3.11. มาตรา ๑๓ ให้ยกเลิก (๔) ของมาตรา ๓๐ พ.ศ. ๒๕๔๒
4. การให้ความหและการเพิ่มคำใหม่ของพระราชบัญญ้ติฉบับใหม่
4.1. มาตรา ๔ ให้เพิ่มบทนิยามคําว่า “กิจกรรมบําบัด” “การแก้ไขความผิดปกติของ การสื่อความหมาย” “การแก้ไขการพูด” “การแก้ไขการได้ยิน” “เทคโนโลยีหัวใจและทรวงอก” “รังสีเทคนิค” “จิตวิทยาคลินิก” “กายอุปกรณ์” “การแพทย์แผนจีน” ระหว่างนิยามคําว่า “การประกอบโรคศิลปะ” และนิยามคําว่า “ผู้ประกอบโรคศิลปะ”
4.1.1. "กิจกรรมบําบัด" หมายความว่า การกระทําเกี่ยวกับความสามารถของบุคคลที่มีความบกพร่อง ทางด้านร่างกาย จิตใจ การเรียนรู้และการพัฒนาเกี่ยวกับเด็ก โดยกระบวนการตรวจประเมิน ส่งเสริม ป้องกันบําบัดและฟื้นฟูสมรรถภาพ ให้สามารถทํากิจกรรมต่างๆ ได้
4.1.2. “การแก้ไขความผิดปกติของการสื่อความหมาย” หมายความว่า การแก้ไขการพูดและการแก้ไข การได้ยิน
4.1.3. “การแก้ไขการพูด” หมายความว่า การกระทําต่อมนุษย์เกี่ยวกับการตรวจประเมิน การวินิจฉัย และการบําบัดความผิดปกติของการพูดและการสื่อภาษา การส่งเสริมสุขภาพ การป้องกัน การแก้ไข และการฟื้นฟูสมรรถภาพทางการพูด และความสามารถทางการสื่อภาษา
4.1.4. “เทคโนโลยีหัวใจและทรวงอก” หมายความว่า การกระทําต่อมนุษย์เกี่ยวกับการใช้เครื่องมือ และอุปกรณ์ทางการแพทย์ที่เกี่ยวข้องกับหัวใจและปอด และการใช้เครื่องมือและอุปกรณ์อื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องในการประคับประคองการทํางานของระบบหมุนเวียนของโลหิตให้อยู่ในภาวะปกติระหว่าง การผ่าตัดหัวใจและทรวงอก
4.1.5. “รังสีเทคนิค” หมายความว่า การกระทําใด ๆ ต่อมนุษย์โดยใช้รังสีหรือสารกัมมันตรังสี ทางการแพทย์ชนิดต่างๆ เพื่อช่วยในการวินิจฉัยโรค การบําบัดโรคหรือการวิจัย ด้วยวิธีการทางรังสีวิทยา
4.1.6. “จิตวิทยาคลินิก” หมายความว่า การกระทําต่อมนุษย์เกี่ยวกับการตรวจ การวินิจฉัย การบําบัด ความผิดปกติทางจิต อันเนื่องจากภาวะทางจิตใจ บุคลิกภาพ ระดับเชาวน์ปัญญา อารมณ์ พฤติกรรม การปรับตัว ความเครียดหรือพยาธิสภาพทางสมอง รวมทั้งการวิจัย การส่งเสริมและประเมินภาวะสุขภาพทางจิต ด้วยวิธีการเฉพาะทางจิตวิทยาคลินิก
4.1.7. “กายอุปกรณ์” หมายความว่า การกระทําต่อร่างกายมนุษย์เกี่ยวกับการตรวจประเมินความพิการ การผลิตอุปกรณ์เสริมหรืออุปกรณ์เทียมภายนอกร่างกาย สําหรับใช้ทดแทนส่วนของร่างกายที่สูญหาย หรือบกพร่อง เกี่ยวกับระบบประสาท กล้ามเนื้อ และกระดูก
4.1.8. “การแพทย์แผนจีน” หมายความว่า การกระทําต่อมนุษย์หรือมุ่งหมายจะกระทําต่อมนุษย์ เกี่ยวกับการตรวจโรค การวินิจฉัยโรค การบําบัดโรค การป้องกันโรค การส่งเสริม และการฟื้นฟูสุขภาพ โดยใช้ความรู้แบบแพทย์แผนจีน