ธุรกิจแฟรนไชส์
por Menara Sayaki

1. ลักษณะธุรกิจ
1.1. ต้องมีองค์กระกอบเป็นปัจจัยสำคัญ 3 ประการ
1.1.1. จะต้องมีทั้งผู้ซื้อและผู้ขายเป็นความสัมพันธ์ระหว่าง 2 ฝ่าย ก็คือแฟรนไชส์ซอร์ และแฟรนไชส์ซี ซึ่งมีการตกลงร่วมในการทำธุรกิจร่วมกันทั้งมีสัญญาและ ไม่มีสัญญา
1.1.2. จะต้องมีเครื่องหมายการค้าหรือบริการ มีการถ่ายทอดเทคโนโลยีรูปแบบ ระบบธุรกิจ และใช้เครื่องหมายการค้าเดียวกัน ระบบการจัดการธุรกิจอาจจะเป็นเครื่องมือ หรือสูตรที่คิดค้นขึ้นมาเอง ในการผลิตสินค้า หรือบริการ โดยมีมาตรฐานที่อยู่ในตราสินค้า Brand เดียวกัน
1.1.3. ต้องมีการจ่ายค่าตอบแทนอย่างน้อย 2 อย่าง คือ ค่าแรกเข้าในการใช้เครื่องหมายการค้า (Franchise Fee) และค่าตอบแทนผลดำเนินการ (Royalty Fee)
2. ข้อเสีย
2.1. มีข้อจำกัดในการทำงาน ขาดความเป็นอิสระในการเป็นตัวของตัวเอง: คือ เงื่อนไขตามสัญญาที่ระบุ
2.2. ค่าใช้จ่ายสูงในการชำระค่าธรรมเนียมและผลตอบแทน
2.3. มีโอกาสถูกบอกเลิกสัญญาได้ง่าย: ถ้าผู้ขายแฟรนไชส์ (Franchisor) ไม่มีกำหนดในเรื่องของการประกันยอดขาย คุณก็จะเกิดปัญหาตามมาเหมือนกัน
2.4. ความผิดพลาดของผู้ขายแฟรนไชส์: ที่ผ่านมาคนขายแฟรนไชส์ (Franchisor) จะมองว่าเห็นโอกาสธุรกิจดี เร่งขายแฟรนไชส์ (Franchise) โดยไม่มีระบบที่ถูกต้องรองรับ ในฐานะที่เราจะเป็นคนขายแฟรนไชส์ (Franchisor) เราจะต้องมองว่าคนซื้อแฟรนไชส์ (Franchisee) เขาจะมองเราอย่างไร มองว่าเรามีแผนอะไรได้บ้าง สิ่งที่เขามองก็คือ เจ้าของกิจการมีวิสัยทัศน์อย่างไร วิสัยทัศน์ที่จะมองในระยะสั้น ระยะยาว เพื่อที่เขาจะได้มั่นใจว่า แฟรนไชส์ (Franchise) ที่เขาซื้อมีแผนพัฒนาธุรกิจที่ถูกต้อง
3. ปัญหาอุปสรรค
3.1. 1.การเริ่มต้นของธุรกิจในการเข้าสู่ระบบแฟรนไชส์ไม่ถูก ต้อง เกิดจากเจ้าของธุรกิจมีทัศนคติไม่ถูกต้องในเรื่อง ระบบแฟรนไชส์ อันเนื่องมาจากการขาดการประเมินความพร้อมของธุรกิจ และความเหมาะสมของธุรกิจก่อนเข้าสู่ระบบแฟรนไชส์ ขณะเดียวกัน ผู้ประกอบการธุรกิจมักทำตามคนอื่น ซึ่งรากเหง้าหลักของปัญหาก็คือ การขาดความรู้ความเข้าใจ และ การไม่มีวิสัยทัศน์ ในการทำธุรกิจเชิงกลยุทธ์ในระยะยาว
3.2. 2. ระบบการบริหารจัดการไม่มีประสิทธิภาพ เกิดการบริหารจัดการตลาดไม่มีประสิทธิผล การบริหารงานสาขาบกพร่อง การจัดการแฟรนไชส์ซีไม่ดี และขาดความสามารถในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศให้เป็นประโยชน์และความสามารถทางทรัพย์สินทางปัญญา
3.3. 3.แฟรนไชส์ที่ไม่เป็นระบบ เกิดจากเจ้าของแฟรนไชส์ออกแบบและวางระบบแฟรนไชส์ไม่ละเอียดรอบคอบ และไม่ทีมงานที่จะประสานงานระหว่างองค์กรกับผู้ซื้อ จึงทำให้ขาดการสื่อสารที่ชัดเจน ไม่สามารถถ่ายทอดถึงแนวคิดและการปฏิบัติที่ถูกต้องได้ ซึ่งรากเหง้าหลักของปัญหาก็คือ “การขาดความรู้ความเข้าใจ การขาดการปฏิบัติ และวิทยาการ (Know-how) ที่ดี” รวมถึงการไม่มีการพัฒนาบุคลากรและทีมงาน และ “การไม่มีวิสัยทัศน์ (Vision) ในการทำธุรกิจเชิงกลยุทธ์ระยะยาว
3.4. 4.อัตราการเติบโตของระบบธุรกิจแฟรนไชส์ช้ามากเกินไป เกิดจากภาพรวมของธุรกิจในระบบมีความแตกต่างมากเกินไป ธุรกิจที่มีศักยภาพมาตรฐานมีน้อย ทำให้ขาดความเหมาะสมในความคุ้มค่าของการลงทุน นอกจากนี้ ธุรกิจในระบบแฟรนไชส์ส่วนใหญ่ไม่มีประสิทธิภาพและศักยภาพในการขยายตัว พร้อมทั้งขาดแนวทางการสร้างทางเลือกในการลงทุนให้กับประชาชน รูปแบบการลงทุนของธุรกิจขาดระบบการสนับสนุน เช่น การกำกับดูแล การจัดหาแหล่งเงินทุน และความเข้าใจของผู้ประกอบการแฟรนไชส์ เป็นต้น
4. ความหมาย
4.1. สิทธิพิเศษหรือสิ่งที่บริษัทมอบให้กับผู้ที่เข้าร่วมธุรกิจ
4.2. ครอบคลุมเกือบทุกขั้นตอนทุกระบบ เพื่อให้ผู้ที่เข้าร่วมธุรกิจสามารถเริ่มต้นทำธุรกิจได้โดย ไม่ต้องมีความรู้หรือมีประสบการณ์มาก่อน ในลักษณะการถ่ายทอดรูปแบบของการทำงานทั้งหมด
4.2.1. เช่น ระบบการผลิต ระบบการขาย ระบบการบริหารการตลาด
4.2.2. ต้องการให้รูปแบบและวิธีดำเนินธุรกิจของผู้ประกอบ การในทุกๆสาขาอยู่ในมาตรฐานเดียวกัน