1. MOTAK
1.1. SEXUALA - Bi individuo -Gametoen bidez -Ugaltze-aparatua dute - Ernalketa gertazen da -Ontogenesia gertatzen da
1.2. ASEXUALA -Indibiduo bat -Gametorik EZ
2. UGALTZE-APARATUA
2.1. Aparatuen kop. kontuan hartuta
2.1.1. Hermafrodita/monoiko
2.1.2. Sexubakar/dioiko
2.2. Zatiak
2.2.1. Gonadak
2.2.1.1. FUNTZIOA
2.2.1.1.1. Gametoak sortu
2.2.1.2. MOTAK
2.2.1.2.1. Sexubakarretan
2.2.1.2.2. Hermafroditetan
2.2.2. Gonoduktuak
2.2.2.1. FUNTZIOA
2.2.2.1.1. Gametoak gonoropororaino eraman
2.2.2.2. MOTAK
2.2.2.2.1. MASKULINO
2.2.2.2.2. FEMENINO
3. GAMETOAK
3.1. MOTAK
3.1.1. MASKULINOA
3.1.1.1. ESPERMATOZOIDEA
3.1.1.1.1. Txikia eta oso mugikorra.
3.1.2. FEMENINOA
3.1.2.1. OBULUA
3.1.2.1.1. Handia eta forma esferikoa
3.2. NOLA SORTU ?
3.2.1. GAMETOGENESIA
3.2.1.1. MASKULINOA
3.2.1.1.1. ESPERMATOGENESIA
3.2.1.2. FEMENINOA
3.2.1.2.1. OBOGENESIA
4. ERNALKETA Giza Ernalketa (Érase una Vez el Cuerpo Humano euskaratuta)
4.1. ZER DA ?
4.1.1. Sexu desberdineko gametoak elkartu eta zigoto bat eratzen duen prozesua.
4.2. MOTAK
4.2.1. KANPOAN GERTATZEN DENA
4.2.1.1. Arrek eta emeek ingurunean askatzen dituzte gametoak.
4.2.2. BARRUAN GERTATZEN DENA
4.2.2.1. Espermatozoideak emearen hodi genitalaren barruan gorde. Obozitoak obiduktuaren goiko aldean kanporatu
4.3. * ANIMALIA HERMAFRODITETAN
4.3.1. AUTOERNALKETA
4.3.1.1. NOREN ARTEAN GERTATZEN DA ?
4.3.1.1.1. Banako bereko gameto maskulino + femenino.
4.3.2. ERNALKETA GURUTZATUA
4.3.2.1. NOREN ARTEAN GERTATZEN DA ?
4.3.2.1.1. Banako baten ugaltze-aparatu maskulinoko espermatozoide + beste banako baten ugaltze-aparatu femeninoko obozito.
4.4. ETAPAK
4.4.1. 1. Espermatozoidea sortzea
4.4.2. 2. Obozitoa aktibatzea
4.4.3. 3.Nukleoak elkartzea. Zigoto diploide bat sortzen da hor.
5. ONTOGENESIA
5.1. ZERK OSATZEN DU ?
5.1.1. Garapen enbrionarioa
5.1.1.1. NOIZ ?
5.1.1.1.1. Zigotoa sortzen den unean hasi eta banakoa jaiotzen den unean amaitu.
5.1.2. Garapen postenbrionarioa
5.1.2.1. NOIZ ?
5.1.2.1.1. Jaio ondoren hasi eta heldu fasera iristean eta ugaltze-aparatua funtzionala denean amaitu
5.1.2.2. MOTAK KONPLEXUTASUNEAREN ARABERA
5.1.2.2.1. Zuzena
5.1.2.2.2. Zeharkakoa
5.2. MOTAK ( ENBRIOIA ETA GAINERAKO EGITURAK GARATZEN DUEN LEKUREN ARABERA )
5.2.1. Obiparo
5.2.1.1. NON GARATU ?
5.2.1.1.1. Arrautzetan
5.2.2. Obobibiparo
5.2.2.1. NON GARATU ?
5.2.2.1.1. Emearen barruan gordeta dauden arrautzetan
5.2.3. Bibiparo
5.2.3.1. NON GARATU ?
5.2.3.1.1. Obiduktuetan edo amaren umetokian
5.3. FASEAK
5.3.1. SEGMENTAZIOA
5.3.1.1. NOIZ ?
5.3.1.1.1. Behin arrautza eta zigotoa eratutakoan, mitosi jarraituen bidez zatititu egiten denean eta blastomero izeneko hainbat zelula sortzen direnean.
5.3.1.2. BLASTULA
5.3.1.2.1. NOIZ ?
5.3.1.2.2. MOTAK
5.3.2. GASTRULAZIOA
5.3.2.1. ZER GERTATZEN DA ?
5.3.2.1.1. Gastrula bat eratzen da ( blastulako zelulek tolestu eta lekuz aldatu ).
5.3.2.2. MOTAK
5.3.2.2.1. Animalia diblastikoak: Bi enbrioi-orri ( ektodermoa eta endodermoa ). Poriferoak eta knidarioak.
5.3.2.2.2. Animalia triblastikoak: Hirugarren enbrioi-geruza sortu ( mesodermoa ).
5.3.3. HISTOGENESIA ETA ORGANOGENESIA
5.3.3.1. NOIZ ?
5.3.3.1.1. Gastrulazioa amaitutakoan.
5.3.3.2. HISTOGENESIA
5.3.3.2.1. Derberdintzatu gabeko zelula talde batzuen desberdintzapen histologikoa.
5.3.3.3. ORGANOGENESIA
5.3.3.3.1. 1.Ehunak elkartu eta organoak garatzen eta sortzen dituen prozesua.
5.3.3.3.2. 2.Banako helduaren ehunak eta organoak blastodermoaren enbrioi-orrietatik desberdintzen dira.
5.4. ZIGOTO MOTAK
5.4.1. Isolezitoak
5.4.2. Heterolezitoak
5.4.3. Telolezitoak
5.4.4. Zentrolezitoak
6. ORNODUN ETA ORNOGABEEN UGALKETA
6.1. ORNOGABEEN UGALKETA
6.1.1. UGALKETA ASEXUALA
6.1.1.1. Poriferoak
6.1.2. UGALKETA TXANDAKATUA
6.1.2.1. Knidario
6.1.3. UGALKETA SEXUALA
6.1.3.1. Nematodo
6.1.3.2. Plathelminte
6.1.3.3. Molusku gasteropodoak
6.1.3.3.1. Bibalbo: kanpo ernalketa , sexubakarrak, eta zeharkako garapen enbrionarioa.
6.1.3.3.2. Zefalopodo: barne ernalketa , sexubakarrak , zuzeneko garapeneta enbrionarioa.
6.1.3.4. Anelido
6.1.3.4.1. Lehortarrak: barne ernalketa, hermafroditak etaernalketa gurutzatua.
6.1.3.4.2. Urtarrak: kanpo ernalketa, sexubakarrak, eta zeharkako garapen enbrionaioa.
6.1.3.5. Artropodoak
6.1.3.5.1. Krustazeo: kanpo ernalketa, eta zuzeneko edo zeharkako garapen enbrionarioa.
6.1.3.5.2. Araknido: barne ernalketa, eta zuzeneko garapen enbrionarioa.
6.1.3.5.3. Intsektuak: barne ernalketa, eta zuzneko edo zeharkako garapen enbrionarioa.
6.1.3.6. Ekinodermatuak: kanpo ernalketa, sexubakarrak eta zeharkako garapen enbrionarioa.
6.1.4. METAMORFOSIA
6.1.4.1. Molusku bibalboek eta itsasoko gasteropodoek
6.1.4.2. Tximeletek euliek edo kakalardoek
6.1.4.3. Ekinodermatuek
6.2. ORNODUNEN UGALKETA
6.2.1. UGALKETA SEXUALA
6.2.1.1. Arrainak
6.2.1.1.1. Hezurdunak ( kanpo ernalketa )
6.2.1.1.2. Kartilaginosoak ( barne ernalketa )
6.2.1.2. Anfibioak
6.2.1.2.1. Anuroek ( kanpo ernalketa )
6.2.1.2.2. Urodeloak ( barne ernalketa )
6.2.1.3. Narrastiak ( barne ernalketa )
6.2.1.4. Goi-mailako ornodunak
6.2.1.4.1. Hegaztiak ( barne ernalketa )
6.2.1.4.2. Ugaztunak ( kanpo ernalketa )
6.2.2. Enbrioia nola garatzen den kontuan hartuta.
6.2.2.1. Monotrematuak ( obiparoak )
6.2.2.2. Martsupialioak ( bibiparoak )
6.2.2.3. Karendunak ( bibiparoak )
6.2.3. ERANSKIN ENBRIONARIOAK
6.2.3.1. ZER DIRA ?
6.2.3.1.1. Enbrioi-orrietatik gaatzen diren estalki eta barrunbe batzuk.
6.2.3.2. FUNTZIOA
6.2.3.2.1. Enbrioia elikatu eta babestu.
6.2.3.3. ATALAK
7. LAGUNTZA BIDEZKO UGALKETA
7.1. GIZAKIEN LAGUNTZA
7.1.1. Intseminazio artifiziala
7.1.1.1. NOLA ?
7.1.1.1.1. Emakumearen umetokian modu artifizialean sartzen da semena, obozitoa askatzeko unean.
7.1.2. Gameto-transferentzia intratubarikoa
7.1.2.1. NOLA ?
7.1.2.1.1. Espermatozoideak eta obozitoak Farlopioren tronpetan ezartzen dira.
7.1.3. In vitro ernalketa
7.1.3.1. NOLA ?
7.1.3.1.1. 1.Obulutegian obozitoak ekoiztea estimulatzeko tratamendua. 2.Obozitoak lortzen dira, baginan ziztatuz eta folikuluak xurgatuz 3.Folikulu horiek espermatozoideekin ernaldu. 4.Lortzen diren zigotoak in vitro mantendu blastozito bihurtu arte. 5.Enbrioi batzuk transferitzen dira, eta gainerakoak izoztuta gordetzen dira.
7.1.4. Espermatozoideen injekzio intrazitoplasmatikoa
7.1.4.1. NOLA ?
7.1.4.1.1. Mikromanipulazio bidez, espermatozoide bakar bat zezenean sartzen denean obozitoaren barruan.
7.2. ANIMALIEN LAGUNTZA
7.2.1. Intseminazio artifiziala
7.2.2. In vitro ernalketa
7.2.3. Enbrioi-transferentzia
7.2.4. Enbrioiaren klonazioa
7.2.4.1. NOLA ?
7.2.4.1.1. Sortzaile bakar batetik abiatuta klonak sortzen.
7.2.4.2. MOTAK ( https://www.youtube.com/watch?v=LLqH2i5RvEw )
7.2.4.2.1. Klonazioa, enbrioiak zatituta
7.2.4.2.2. Klonazioa, nukleoak transferituta.
7.2.4.3. APLIKAZIOAK
7.2.4.3.1. Oinarrizko ikerketa biologikoa egitea
7.2.4.3.2. Ganadua ekoiztea
7.2.4.3.3. Babestutako espezieak berreskuratzea
7.2.4.3.4. Animalia kloniko transgenikoak lortzea
7.2.4.3.5. Erabilera terapeutikoa