1. Diễn tả về tương lai của đất nước
1.1. Niềm tin mãnh liệt về tương lai tươi sáng của đất nước
1.2. Thế hệ sau "con ta lớn lên sẽ mang Đất nước đi xa- Đến những ngày tháng mơ mộng"
1.2.1. "mai này" đất nước không còn giặc ngoại xâm, không còn chiến tranh
1.2.2. "tháng ngày mơ mộng" là tương lai tươi đẹp, phát triển của đất nước, là tháng ngày yên bình của đất nước
1.3. Trách nhiệm của thế hệ hôm nay
1.3.1. Thức tỉnh, đoàn kết đánh đuổi quân xâm lược
1.3.2. Có điều kiện học tập để phục vụ Đất nước
1.3.3. Giúp đất nước phát triển có thể sánh vai với các cường quốc năm châu
1.4. Niềm tin về cuộc kháng chiến chống Mỹ
1.5. Niềm tin về thế hệ sau
2. Lời nhắn gửi cuả Nguyễn Khoa Điềm với mọi người ( Bốn câu cuối )
2.1. Cảm xúc của nhà thơ trở nên cao trào; giọng thơ ngọt ngào, đắm say
2.2. "Em ơi em"
2.2.1. Lời gọi thân tình, tha thiết
2.2.2. Bảo hành chất trữ tình chính luân sâu sắc của đoạn thơ
2.3. "Phải biết gắn bó và san sẻ ;Phải biết hóa thân cho dáng hình xứ sở'
2.3.1. Điệp từ "phải biết"
2.3.1.1. Nhấn mạnh, khẳng định, là tiếng gọi khẩn thiết của nhà thơ
2.3.1.2. Mệnh lệnh kêu gọi, lời thúc giục từ trái tim
2.3.2. "Hóa thân"
2.3.2.1. Sự tự nguyện cống hiến trọn vẹn về tinh thần và công sức, tuổi trẻ của mình vì sự nghiệp giải phóng dân tộc
2.3.2.2. "Để làm nên Đất nước muôn đời"
2.4. Gợi đến một ý tưởng hào hùng mang tầm vóc sử thi của Tố Hữu
2.4.1. Nếu được làm hạt giống để mùa sau Nếu lịch sử chọn ta làm điểm tựa Vui gì hơn làm người lính đi đầu.
3. Đất nước kết tinh và hóa thân trong cuộc sống của mỗi con người (Hai câu thơ đầu)
3.1. Là tiếng nói đầy trách nhiệm của một thế hệ kháng chiến chống Mỹ thật sự trưởng thành trong nhận thức và tình cảm
3.2. Giọng thơ tâm tình với lối xưng hô "anh, em" tha thiết
3.3. Đất nước kết tinh, hóa thân trong cuốc sống mỗi con người chứ không ở đâu xa lạ
3.4. Mỗi cuộc đời đều thừa hưởng những di sản văn hóa vật chất và tinh thần của dân tộc, của đất nước
4. Mối quan hệ gắn bó và sâu sắc của mỗi con người đối với đất nước
4.1. "Khi hai đứa cầm tay"
4.1.1. "Cầm tay" là biểu tượng của tình yêu thương thân thiết, tình đoàn kết dân tộc
4.1.2. Tình yêu trong anh và em bỗng làm cho đất nước "hài hòa nông thắm"; "vẹn tròn to lớn"