1. główne kierunki psychologii
1.1. kierunek psychodynamiczny/instynkt/doswiadczenie/dziedziczność
1.1.1. Determinizm psychiczny
1.1.1.1. założenie wszystkie reakcje umysłowe i zchwania zdeterminowane są wczesniejszymy doświadczeniami
1.1.2. Procesy nieświadome
1.1.2.1. treści jawne
1.1.2.1.1. jesteśmy ich świadomi, mówienie, słuchanie
1.1.2.2. tresci ukryte
1.1.2.2.1. np. gospodarz mówiący dogościa, tak się martwie że cie widze
1.1.2.3. zachowanie moze byc motywowane popedami z których nie zdajemy sobie sprawy
1.1.3. Struktura osobowości
1.1.3.1. ID-zasada przyjemności
1.1.3.2. superego- zasada moralności
1.1.3.3. ego -zasada realizmu
1.1.3.3.1. mechanizmy obronne
1.1.4. przedstawiciele
1.1.4.1. Zygmunt Freud
1.1.4.1.1. człowiek motywowany jest przez potężne siły wewnętrzne
1.1.4.2. Alfred Adler
1.1.4.2.1. poczucia niższości
1.1.4.3. Carl Gustaw Jung
1.1.4.3.1. nieświadomość zbiorowa
1.1.4.4. neoanalitycy: Karen Horney, Erich Fromm, Erick Erickson.
1.2. New Topic
1.3. behawioralny (behaviour -zachowanie)
1.3.1. psychologia S-R (S to Stimulus — bodziec; R to Response — reakcja),
1.3.2. metody
1.3.2.1. uczenia się
1.3.2.1.1. przedstawiciele
1.3.2.1.2. warunkowanie klasyczne
1.3.2.1.3. warunkowanie instrumentalne
1.3.2.1.4. prawa Yarkes-Doodsona
1.3.2.2. badania
1.3.2.2.1. eksperymenty na zwierzętach i ludziach
1.3.2.2.2. terapia behawioralna
1.4. humanistyczny (człowiek jest wartością samą w sobie)
1.4.1. przedstawiciele
1.4.1.1. Abraham Maslow
1.4.1.1.1. Hierarchia potrzeb
1.4.1.2. Carl Rogers
1.4.1.2.1. terapia skoncentrowana na kliencie
1.5. poznawczy (komputer za model działania procesów psychicznych człowieka)
1.5.1. przedstawiciele
1.5.1.1. Herbert A. Simon
1.5.1.1.1. wyróżniał specyficzny styl poznawczy
1.5.1.2. Allen Newell
1.5.1.2.1. badania nad sztuczną inteligencją i psychologią ludzkiego poznania
1.5.1.3. Noam Chomsky
1.5.1.3.1. zadał klęskę behawiorystom, mówiąc że na bazie behawioryzmu dzieci nie były by w stanie nauczyć się języka (dzieci musiałyby dostawać nagrody za każde zdanie, dorośli mówią często źle, a dzieci i tak się uczą dobrze, nagradzanie za złe mówienie dzieci (uśmiech za śmiesznie tworzone zdania) , dzieci wymyślają zdania których nigdy nie słyszały
1.5.1.4. Albert Ellis
1.5.1.4.1. Terapia racjonalno-emotywna że reakcje emocjonalne w dużej mierze spowodowane są świadomymi i nieświadomymi ocenami, interpretacjami i filozofiami
1.5.1.5. Aaron T. Beck
1.5.1.5.1. uważny za jednego z twórców terapii poznawczej.
1.5.1.6. charles sperman
1.5.1.6.1. fundamentalna zdolnosc intelektualna
1.5.1.6.2. dwuczynnikową teorię inteligencji, czynnik g i s
1.5.1.7. Jean Piaget
1.5.1.7.1. piera się na założeniu, że inteligencja jest rozwiniętą formą adaptacji biologicznej, w wyniku której dochodzi do strukturalizowania procesów poznawczych.
1.5.2. procesy poznawcze ( procesy odbioru i przetwarzania informacji) wpływaja one na zchowanie cz
1.5.2.1. Percepcja
1.5.2.1.1. wrażenia
1.5.2.1.2. spotrzeganie
1.5.2.1.3. spostrzeżenia
1.5.2.1.4. Prawa organizacji percepcyjnej ( Max Wertheimer)
1.5.2.1.5. Percepcja (spostrzeganie) jest pierwszym etapem przetwarzania informacji, które odbierane są przez narządy zmysłów. Dzięki fenomenowi ludzkiego umysłu jest ona dostępna świadomości człowieka, może zostać przez niego zauważona i opisana
1.5.2.2. procesy uwagi
1.5.2.2.1. uwaga
1.5.2.2.2. przetwarzanie mimowolne
1.5.2.3. wyobrażenia
1.5.2.3.1. odtwórcze
1.5.2.3.2. wytwórcze
1.5.2.3.3. dowolne
1.5.2.3.4. mimowolne
1.5.2.3.5. wyobrażenia słuchowe, węchowe, smakowe, ruchowe ..
1.5.2.3.6. obrazy ejdetyczne
1.5.2.3.7. są obrazami polegjącymi na odzwierciedlaniu w świadomości spostrzeganych poprzednio składników rzeczywistości
1.5.2.3.8. procesy wyobraźni
1.5.2.4. pamięć
1.5.2.4.1. jako właściwość układu nerwowego o cechach:
1.5.2.4.2. jako proces o trzech fazach:
1.5.2.4.3. metody wydobywania
1.5.2.4.4. trzy systemy pamięciowe
1.5.2.4.5. inny podział pamięci
1.5.2.4.6. interferecja( przyczyna zapominania)
1.5.2.5. struktura poczucia własnej wartości według Natchaniela Brandena
1.5.2.5.1. koncepcje
1.5.2.5.2. poczucie własnej wartości
1.5.2.6. ineligencja emocjonalna
1.5.2.6.1. kompetencje osobiste
1.5.2.6.2. kompetencje społeczne
1.5.3. style poznawcze
1.5.3.1. refleksyjosc i impulsywnosc
1.5.3.2. abstrakcyjnosc i konkretnosc
1.5.3.3. zaleznosc i niezaleznosc
1.6. biologiczny ( człowiek z prawidłowo funkcjonującym układem nerwowym)
1.6.1. przedstawiciele
1.6.1.1. George von Bèkèsy
1.6.1.2. (David Hubel i Torsten Wiesel
1.6.1.3. Roger Sperry
1.6.2. badania
1.6.2.1. zrozumieniee na najbardziej szczegolowym poziomie analizy , mikroskopowym i molekularnym
2. działy psychologii
2.1. teoretyczna
2.1.1. psychologia ogólna
2.1.2. rozwojowa
2.1.3. społeczna
2.1.4. zajmuje się wykrywaniem i poznawaniem praw rządzoących czynnościami człowieka
2.2. stosowana(praktyczna)
2.2.1. wychowawcza
2.2.2. kliniczna
2.2.3. zdrowia
2.2.4. pracy
2.2.5. służy do rozwiazywania praktycznych problemow i zadan w okreslonych dziedzinach
3. cele psychologii
3.1. opis zachowań i procesów psychicznych
3.2. ich wyjasnianie
3.3. przewidywanie
3.4. kierowanie
3.5. polepszanie jakości życia ludzi
4. badania
4.1. podstawowe
4.1.1. nie mają bezpośredniego zastosowania przy rozwiązywaniu problemów
4.2. praktyczne/stosowane
4.2.1. ukierunkowane są na zastosowanie w praktyce
4.3. modele współpracy toretyków i praktyków
4.3.1. model monady
4.3.1.1. praktyk i teoretyk pracuja w izolacji i wzajemnie sie oskarżają o brak rozumienia teorii/praktyki
4.3.2. model mediatora
4.3.2.1. praktyk i teoretyk pracuja nizależnie. ale komunikuja się przy pomocy mediatora
4.3.3. model mistrza i asystenta
4.3.3.1. mistrz teoretyk wspolpracuje z asystentem (praktyk) a kazdy znich sznuje kompetencje drugiego
4.3.4. model wszechstronnego mistrza
4.3.4.1. teoretyk to jednoczesnie praktyk, z praktyki czerpie inspiracje i problemy, a w teorii poszukuje ich rozwiazan
4.4. metoda naukowa
4.4.1. jest sposobem gromadzenia faktow, ktore prowadza do uzasadnienia teorii
4.5. modele sprawdzania hipotez
4.5.1. model eksperymentalny
4.5.1.1. zmienna niezależna
4.5.1.1.1. zmienna której natężeniem manipuluje się w eksperymencie
4.5.1.2. zmienna zależna
4.5.1.2.1. to własność mierzona w badaniu naukowym, która według hipotez powinna zmieniać się pod wpływem zmiennych niezależnych
4.5.2. model korelacyjny
4.5.2.1. opiera się na poszukiwaniu statystycznie istotnego związku między dwiema zmiennymi, np. związek cech osobowości z wypaleniem zawodowym.
4.6. metody badawcze
4.6.1. obserwacja
4.6.2. testy
4.6.3. wywiad
5. Wczesne doświadczenia
5.1. eros
5.1.1. instynkt, siła merytoryczna związana z impulsami seksualnymi
5.2. libido
5.2.1. energia psychiczan popychająca ludzi do pzryjemności, źródło
5.3. tanatos
5.3.1. instynkt śmierci, nagatywna siła popychająca do zachowań agresywnych
5.4. pochodzi z okresu wczesnego dzieciństwa, czyli poczatkowych faz rozwoju psychoseksualnego,ma najgłępszy wpływ na ukształtowanie osobowości i zacowań dorosłych
6. ogólna
6.1. procesy poznawcze
6.1.1. wrażenia
6.1.1.1. odzwierciedlaja sie poszczegolne cechy zmyslowe obiektow dzialajacych na nasze receptory, barwa ,kształt twardosc, szorstkosc
6.1.1.2. ekstoreceptory
6.1.1.2.1. telereceptory
6.1.1.2.2. kontaktoreceptory
6.1.1.2.3. odbieraja wrazenia ze wszystkich modalnosci zmysłowych
6.1.1.3. adaptacja zmysłowa np woda w jeziorze
6.1.2. spostrzeżenia
6.1.2.1. w spostrzeżeniach odzwierciedlaja sie obiekty jako calosc
6.1.2.2. spostrzeganie
6.1.2.2.1. proces poznawczy ktory polega na odtworzeniu w swiadomosci caloksztaltu danego przedmiotu
6.1.3. wyobrażenia
6.1.3.1. sa obrazami polegajacymi na odzwierciedlaniu w swiadomosci spostrzeganych poprzednio składnikow rzeczywistosci
6.1.4. uwagi
6.1.4.1. odpowiada za redukcje poziomu uczenia sie
6.1.5. pamięć
6.1.5.1. własciwości układu nerwowego
6.1.5.1.1. szybkośc zapamietywania
6.1.5.1.2. pojemnośc pamięci (zakres)
6.1.5.1.3. trwałośc pamięci
6.1.5.1.4. wiernośc
6.1.5.1.5. gotowośc
6.1.5.2. proces o 3 fazach
6.1.5.2.1. zapamietywanie (kodowanie)
6.1.5.2.2. przechowywanie
6.1.5.2.3. odtwarzanie (wydobywanie)
6.1.5.3. wyrózniamy 5
6.1.5.3.1. pamięć mechaniczna
6.1.5.3.2. logiczna
6.1.5.3.3. bezposrednia
6.1.5.3.4. odroczona
6.1.5.3.5. rozpoznawcza
6.1.6. uczenie się
6.1.6.1. jest procesem powstawania przez doświadczenie wzglednie trwałecy zmian w zachowaniu sie jednostki
6.1.6.2. rodzaje uczenia się
6.1.6.2.1. warunkowanie klasyczne
6.1.6.2.2. warunkowanie instrumentalne
6.1.6.3. teoria uczenia się społecznego
6.1.6.3.1. Albert Bendura
6.1.6.4. prawa Yarkes-Doodsona
6.1.6.4.1. I prawo
6.1.6.4.2. II prawo
6.1.7. myślenie
6.1.7.1. ciągły proces poznawczy polegający na skojarzeniach i wnioskowaniu
6.1.7.1.1. proces umysłowy, polegający na tworzeniu nowych reprezentacji za pomocą transformacji dostępnych informacji.
6.2. rozwiązywanie problemów i podejmowanie decyzji
6.2.1. przeszkody w rozwiazywaniu problemów
6.2.1.1. błędne nastawienia
6.2.1.1.1. stereotypowe schematy działania, nieprzydatne w zmienionej funkcji, dziecko po przeczytaniu czytanki, która sprawiła mu trudnosc stwierdza ze nie bedzie czytało bo nie umie
6.2.1.2. fiksacja funkcjonalna
6.2.1.2.1. brak umiejetnosci uzywania przedmiotów w sposob inny niz jest do tego przystosowany np. nie uzyje noza do odkrecenia sruby
6.3. procesy uczuciowe i motywacyjne
6.3.1. emocje
6.3.1.1. rola sygnalizująca
6.3.1.1.1. komunikuje nam że dzieje sie coś nie donrego dla nas
6.3.1.2. energetyzujaca
6.3.1.2.1. pomaga zebrać siły zeby to zmienic
6.3.1.3. inteligencja emocjonalna
6.3.1.3.1. umiejetność poznawania i rozumienia swoich emocji
6.3.1.3.2. kompetencje osobiste
6.3.1.3.3. kompetencje społeczne
6.3.1.4. składnik emocji
6.3.1.4.1. afektywny
6.3.1.4.2. pobudzeniowy
6.3.1.4.3. tresciowy
6.3.2. motywacja
6.4. struktura osobowości i człowieka i róznice indywidualne między ludźmi
6.4.1. inteligencja
6.4.1.1. przedstawiciele
6.4.1.1.1. Louis Thurstone
6.4.1.1.2. Raymond Cattel
6.4.1.1.3. Howard Gardner
6.4.1.1.4. Robert Senberg
6.4.1.1.5. Daniel Goleman
6.4.1.2. to bardzo ogólnie, zdolnośc umysłowa, która m.in obejmuje zdolność rozumowania, planowania , rozwiązywania problemów, myslenia abstrakcyjnego, rozumienia złozonych idei, szybkośc uczenia się i korzystania z doswiadczen
6.4.2. temperament
6.4.2.1. jako zespół dziedziczonych cech osobowości, które ujawniają się we wczesnym okresie życia jednostki
6.4.2.2. typy temperamentów
6.4.2.2.1. według teorii Pawłowa
6.4.2.2.2. według HIPOKRATESA- GALENA
6.4.3. style poznawcze
6.4.3.1. refleksyjnosc i impulsywnosc
6.4.3.1.1. impulsywnośc oznacza tendencje do szybkiego udzielania odpowiedzi i popołniania wielu błędów
6.4.3.1.2. refleksyjność zaś do długiego namyslania sie i popełniania wielu błędów
6.4.3.2. abstrakcyjność i konkretnosc
6.4.3.2.1. abstrakcyjnosc oznacza uniezaleznienie zachowania Do aktualnej sytuacji
6.4.3.2.2. konkretność zas to uzaleznienie zachowania od aktualnej sytuacji
6.4.3.3. zaleznosc i niezaleznosc od pola percepcyjnego
6.4.3.3.1. osoby zalezne od pola
6.4.3.3.2. osoby niezlaezne od pola
6.4.4. składniki nadrzednej cechy osobowosci
6.4.4.1. neurotycznosc
6.4.4.1.1. lek, impulsywnosc,nadwrazliwosc
6.4.4.2. ekstrawagancja
6.4.4.2.1. asertywnosc,serdecznosc
6.4.4.3. otwartosc
6.4.4.3.1. wyobrazenia, estetyka,idee
6.4.4.4. ugodowosc
6.4.4.4.1. altruizm, zaufanie, skromonosc
6.4.4.5. sumiennosc
6.4.4.5.1. samodyscyplina,onowiazkowosc,kompetencje
7. nauka badajaca zachowania i procesy psychiczne
7.1. zachowanie
7.1.1. to mozliwe do zaobserwowania na zewnatrz, podejmowane przez jednostke działanianp. ruchy kończyn
7.2. procesy psychiczne
7.2.1. to czynnosci umysłu, zwiazane zarówno z odbiorem bodźcóe jak i stanami emocjonalno-motywacyjnymi umysłu np. radość, myslennie, przechowywanie wspomnien,uczenie sie, posługiwanie sie jezykiem