1. waarom zouden we ons daar mee bezig houden?
1.1. bij (bege)leidiers nodige cruciale competentie i.f.v gevoeligheid voor wat leeft
1.2. altijd van toepassing, voor welke groep dan ook
1.3. voortgang proces
1.3.1. interactie aanwakkeren
1.3.2. aftoetsen interpretaties procesobservaties
1.3.3. belemmerende spanningen bespreken
1.4. ATENT ZIJN KAN PAS NA ALERT ZIJN
2. hoe kunnen we zien dat de procesgevoeligheid in groep verhoogt, wat zijn effecten?
2.1. deelnemers 'zakken', wijzen niet (meer) naar anderen maar kijken naar hun eigen aandeel
2.2. er is natuurlijke feedback tussen de deelnemers
2.3. commitment = aanwezigheid
2.4. de deelnemers delen de verantwoordelijkheid voor het proces
3. en hoe doen we dat dan?
3.1. een continuum aan mogelijkheden, afhankelijk van de groep en het thema
3.1.1. gaande van inspelen als begeleider op wat leeft en dat expliciteren (impliciet)
3.1.2. tot "trainen" van procesgevoeligheid van deelnemers (expliciet)
3.2. het lichaam als leidraad
3.3. impliciet
3.3.1. eigen voorbeeldgedrag
3.3.1.1. volledige transparantie - kaderen wat je doet en waarom je het doet
3.3.1.2. je kwetsbaar opstellen
3.3.1.2.1. het is ok om het niet te weten, om fouten te maken
3.3.1.3. inzetten van je passie
3.3.1.3.1. passie = verbinding met het thema, met de groep
3.3.1.4. benoemen wat je ziet leven
3.3.1.4.1. "energie is laag"
3.3.1.4.2. "we wijken af"
3.3.2. contracteren aan het begin
3.3.2.1. hoe zit je er nu bij?
3.3.2.2. wat heb je nodig om hier te zijn?
3.3.2.3. hoe kan / mag ik ingrijpen / hoe grijpen wij in als je er niet meer bij bent?
3.3.2.4. waarmee kan ik u helpen om terug te komen?
3.3.3. storingen hebben voorrang regel
3.3.4. maximaal gebruik van (op verschillende manieren)
3.3.4.1. ruimte - setting regelmatig veranderen
3.3.4.2. tijd / pauzes
3.3.4.3. beweging
3.3.5. metamomenten
3.3.5.1. hoe loopt het hier?
3.3.5.2. en dan kaderen
3.3.5.3. wat gebeurt er?
3.4. expliciet
3.4.1. feedback inbouwen
3.4.2. mindfulness oefeningen
3.4.2.1. bv. even geaard stilstaan
3.4.3. vragen aan groep wat zij als processen waarnemen / hebben waargenomen: "wie heeft wat gezien tussen deelnemers?"
3.4.3.1. top 2 per groepje van 3
3.4.3.2. en, vanuit welke redenen hebben ze voor deze top 2 gekozen? wat maakt dat je dit hebt ingebracht?
3.4.4. ervaringsoefening en elkaar daarin observeren adhv heel gerichte vragen
3.4.4.1. wat heb je gezien?
3.4.4.2. wat was het effect op de andere van ... ?
3.4.5. bij oefenen nieuw gedrag de vraag stellen "hoe voelt dat nu?"
3.4.6. concrete opdracht mbt proces
3.5. bij twijfel, bij niet goed weten wat te doen met een bepaald signaal
3.5.1. in een andere plek gaan staan
3.5.2. temporiseren / pauze nemen
3.5.3. aan de groep vragen