1. Wie?
1.1. Netwerk tegen Armoede is een koepelorganisatie van verschillende organisaties
1.2. Doel: armoede en sociale uitsluiting bannen.
2. Een goed schoolkostenbeleid
2.1. Werkgroep kostenbeheersing
2.1.1. Permanent kostenbeleid op school evalueren en maatregelen suggereren.
2.2. Een visie
2.2.1. Wat vinden wij als school aanvaardbare schoolkosten? Hoe staan wij tegenover een vrijwillige maximumfactuur?
2.2.2. Communicatie nodig naar alle personeelsleden, ouders en leerlingen.
2.3. Organiseren van het kostenbeleid
2.3.1. Een vast financieel team dat als aanspreekpunt dient voor de ouders.
2.3.2. Oplijsten van de te verwachten schoolkosten + een jaarlijkse evaluatie ervan.
2.3.3. Oprichten van een solidariteitskas.
2.3.4. Ervaringsdeskundige betrekken in de werkgroep (CLB).
2.3.5. Financieel team helpt bij het invullen van de aanvragen tot schooltoelagen.
2.4. Betrek de ouders
2.4.1. Zorg ervoor dat de ouders gehoord worden. Zij weten immers vaak beter waar de knelpunten zitten.
2.5. De schoolrekening
2.5.1. Zorg voor verschillende betaalmogelijkheden. Dit zorgt voor minder problemen met onbetaalde facturen.
2.5.2. Voorzie een gespreide betaling, niet enkel in het begin of op het einde van het schooljaar.
2.6. Les- en schoolmateriaal
2.6.1. Is een jaarlijkse tweedehandsverkoop voor schoolboeken en ander noodzakelijk schoolmateriaal mogelijk?
2.6.2. Niet alle leerlingen beschikken over een computer en een printer. Zorg ervoor dat leerlingen toegang tot deze hebben op school.
2.6.3. Waak erover dat schoolmateriaal meerdere jaren gebruikt kan worden.
2.7. Schoolactiviteiten
2.7.1. Maak sportdagen en uitstappen zo goedkoop mogelijk door gebruik te maken van de fiets, door lokale bossen, musea, sportfaciliteiten, etc. te bezoeken.
2.7.2. Dragen meerdaagse uitstappen bij tot het pedagogisch project? Kies liever voor 1 meerdaagse uitstap in het laatste jaar en voorzie hiervoor een spaarsysteem.
2.8. Samenwerking
2.8.1. Met andere scholen
2.8.1.1. Gemeenschappelijke aankopen, delen van infrastructuur, aansluiten bij een solidariteitsfonds,...
2.8.2. Met subsidiërende instellingen
2.8.2.1. bv: BLOSO, Koning Boudewijnstichting,...
2.8.3. Met (lokale) overheden
2.8.3.1. Kansenpassen, onderwijscheques, dragen van de schoolkosten,...
3. Een goede communicatie met ouders in armoede
3.1. Werkgroep Communicatie
3.1.1. Een vast team dat duidelijke uitleg geeft omtrent het kostenbeleid van de school.
3.2. Waak over interne communicatie
3.2.1. Zowel directie, leerkrachten, ouders en leerlingen op de hoogte stellen van het kostenbeleid.
3.2.2. Onderwijspersoneel meer sensibiliseren in verband met armoedebestrijding.
3.2.3. Directie en leerkrachten maken afspraken over de maximumfactuur voor boeken en materiaal.
3.2.4. Open communicatie naar leerlingen toe om pestgedrag te vermijden.
3.3. Vergeet de leerling niet
3.3.1. Laat leerlingen, net zoals hun ouders, hun mening geven over schoolmateriaal en uitstappen.
3.3.2. Voorzie eventueel studentenjobs op school. Let wel op dat je er geen gaat creëren voor armere leerlingen, op die manier kan hun mentale denken aangetast worden.
3.3.3. Betrek leerlingen niet in problemen omtrent onbetaalde facturen. Contacteer hiervoor enkel de ouders.
3.4. Werk aan het onthaal
3.4.1. Zorg voor een ontspannen sfeer. Dit zorgt voor vertrouwen tussen beide partijen en een meer open communicatie.
3.4.2. Breng de gezinssituatie duidelijk in kaart. Vraag naar alle gegevens en noteer deze duidelijk. Wees wel discreet.
3.4.3. Stel onmiddellijk de leden van het financieel team voor en eventuele vertrouwenspersonen.
3.4.4. Laat de ouders uitgebreid aan het woord.
3.4.5. Voorzie later contactmomenten. Zeker bij mensen in armoede komt het echte verhaal pas later. Meerder contactmomenten tijdens het jaar zorgen ook voor een betere opvolging.
3.5. Andere contactmomenten
3.5.1. Interpreteer 'oudercontacten' flexibel. Door allerhande redenen kunnen ouders in armoede niet aanwezig zijn op het vastgelegd oudercontact. Geef deze ouders de kans om op een ander moment met de school samen te zitten.
3.5.2. Kies voor een mondelinge afspraak, geen schriftelijke. Het inplannen van iets of het gebruik van aan agenda is vaak onwennig. Herinner hen op tijd aan de gemaakt afspraak.
3.5.3. Voorzie kinderopvang op school tijdens de contactmomenten. Voor deze ouders is kinderopvang vaak niet mogelijk.
3.5.4. Voor moeilijk bereikbare ouders werkt informeel contact beter dan het maken van een afspraak. Een babbeltje aan de schoolpoort kan wonderen doen.
3.5.5. Overweeg huisbezoeken. Door de lossere sfeer zijn ouders meer op hun gemak en vele ouders appreciëren de extra inspanning. Informeer wel eerst naar de gewenstheid.
3.6. Werk aan de schriftelijke communicatie
3.6.1. Vertel in de klas over de inhoud van de brief. Hierdoor zal die minder snel vergeten worden. Indien het om een brief gaat voor één leerling, stuur deze dan op.
3.6.2. Hanteer heldere taal.
3.6.3. Hou het schoolreglement kort en leesbaar.
3.7. Vertrouwen
3.7.1. Communiceer zowel de negatieve als positieve zaken.
3.7.2. Vermijd geroddel en wees discreet. Ook in de leraarskamer.
3.7.3. Hanteer een open communicatie bij problemen. Luister naar de ouders en leg hen alle mogelijke oplossingen voor.
3.7.4. Werk met vertrouwensfiguren en/ of ervaringsdeskundigen.
3.8. Rekening houden met het referentiekader van mensen met armoede
3.8.1. Hanteer een aangepast taalgebruik zonder hen het gevoel te geven dat ze dom, minderwaardig zijn.
3.8.2. Communiceer duidelijk over de verwachte schoolkosten. Doe dit eventueel in een apart contactmoment en lang genoeg op voorhand zodat ze zich erop kunnen voorbereiden.
3.8.3. Kies voor een informeel contact met de ouders en speel kort op de bal bij problemen. Leg alle mogelijke oplossingen voor en vraag hen wat er voor hen het beste werkt.
3.8.4. Leef je in in hun leefwereld. Dit is belangrijk voor een goed gesprek.
3.8.5. Schrik niet van impulsieve reacties maar probeer deze te plaatsen binnen hun referentiekader.