1. de aarde heeft zwaartekracht
1.1. aantrekkingskracht van de aarde
1.1.1. verklaring van Newton
2. functie : niet te warm/koud op aarde + schadelijke zonnestralen tegenhouden
3. planetoïden tussen binnenste en buitenste planeten
4. ISS / internationaal ruimtestation
5. ons zonnestelsel
5.1. zon = centrum zonnestelsel
5.1.1. zon= reusachtige lichtbol
5.1.1.1. leven op aarde = afhankelijk van de energie van de zon
5.2. 8 planeten rondt de zon
5.2.1. binnenste planeten
5.2.1.1. Mercurius- Venus-Aarde-Mars
5.2.1.2. vaste bodem
5.2.2. buitenste planeten
5.2.2.1. gasplaneet
6. miljoenen sterrenstelsels
6.1. sterrenstelsel= reusachtige verzameling sterren
6.2. zon is een van miljard sterren die het sterrenstelsel vormen
6.3. ons sterrenstelsel = melkweg
6.3.1. vorm = reusachtige platte schijf met dikke kern en spiraalvormige armen
7. afstanden in het heelal zijn te groot om in km uit te drukken --> lichtjaar
7.1. lichtjaar = afstand die het licht in een jaar aflegt = 300 00 km per sec.
7.1.1. Jupiter-Saturnus -Uranus-Neptunus
8. de aarde
8.1. draait om haar eigen as
8.1.1. in 24 uur, niet loodrecht, in hoek van +/- 23°
8.1.1.1. dag en nacht
8.2. draait rond de zon
8.2.1. in 365 dagen en 6 uur, schuin ten opzicht van de zon
8.2.1.1. seizoenen
8.2.1.1.1. 21 maart - 21 sept : noordelijke halfrond meer zon/langer licht = lente en zomer
8.2.1.1.2. 21 sept - 21 maart : noordelijke halfrond minder licht en warmte = herfst en winter
8.2.1.1.3. omgekeerde seizoenen in noordelijk en zuidelijk halfrond
8.3. dampkring = atmosfeer
8.3.1. luchtvervuiling (broeikasgassen en CO2) => opwarming van de aarde = broeikaseffect
8.3.1.1. gevolgen : droogte, smelten ijskappen, dieren/mensen zonder water, overstromingen,...