1. Tác giả Tú Xương
1.1. Ông sống trong một thời đại nhiều biến động
1.2. Quê ông là xã Yên Đổ, huyện Bình Lục, tỉnh Hà Nam
1.3. Là người có tài năng và cốt cách vô cùng thanh cao
2. Tác phẩm
2.1. Tác phẩm nằm trong chùm bà bài thơ nổi tiếng của ông
2.2. Ông sáng tác ra bài thơ khi đã về ở ẩn tại quê
3. Tìm hiểu chi tiết
3.1. 2 câu đầu
3.1.1. Đầu tiền là những lời giới thiệu về công việc của bà Tú
3.1.1.1. Công việc quanh năm suốt tháng không có ngày nghỉ tạo nên một vòng lập luẩn quẩn
3.1.1.2. Công việc của bà cần một sự khéo léo, giỏi tính toán và chăm chỉ, cần cù
3.1.1.3. Nơi mọi người cho rằng là nguy hiểm nhất thì đó lại là nơi mà bà bán hàng
3.1.2. Bà Tú chính là trụ cột của gia đình
3.1.2.1. Bà nuôi 5 con và 1 chồng cho ta thấy bà có trách nhiệm và gánh nặng vô cùng cao cả
3.2. 2 câu thực
3.2.1. Biện pháp đảo ngữ
3.2.1.1. Ta thấy được một vòng lặp luẩn quẩn vô cùng vất vả và khó khăn
3.2.2. “Thân cò”
3.2.2.1. Đây là một con vật ẩn dụ cho người vợ- bà Tú vô cùng vất vả khi là người trụ cột nuôi dưỡng cả nhà
3.2.2.2. Con cò là biểu tượng, là hình ảnh tiêu biểu cho người phụ nữ trong xã hội phong kiến
3.2.3. Từ đó ta thấy được sự vất vả, cơ cực của bà Tú
3.3. 2 câu luận
3.3.1. “Duyên- nợ”
3.3.1.1. Ông tơ bà nguyệt sẽ duyên mà thành
3.3.1.2. Bà đã phải gánh vác mọi khổ cực
3.3.1.3. Tuy nhiên bà có một tấm lòng vị tha không một lời oán trách, bà chấp nhận với những điều mình đang có
3.3.2. Từ đó ta thấy được bà là một người có tấm lòng rất vị tha
3.4. 2 câu kết
3.4.1. Đây như là một tiếng chửi thói đời, xã hội phong kiên thời xưa
3.4.2. Hay ông Tú đã tự hoá thân vào chính người vợ của mình để chửi chính mình vì quá vô dụng
3.4.3. Điều này đã cho ta thấy được sự trân trọng của ông Tú dành cho người vợ của mình.