KIZAMIK

1. Etken : RNA virüslerinden mikso virüstür.

2. Bulaşma : İnsandan insana direkt temas, damlacık ve hava yolu ile ağız, boğaz ve burundan olur. Anneden bebeğe geçen antikorlar nedeniyle 4-8 aylık bebeklerde genellikle kızamık görülmez.

3. Kuluçka süresi : 10-14 gündür.

4. Klinik Belirtiler : Solunum ve konjuktiva yoluyla giren etken, lenfoid dokular; burun, boğaz ve trakea mukozasına yerleşir. Hastalık üç dönemden oluşur.

4.1. Nezle dönemi: Kuluçka ile izleyen ilk 4 gün nezle dönemi başlar. Bu yazı ateş, burun akıntısı, kuru öksürük, konjuktivit, fotofobi, hâlsizlik, sinirlilik, iştahsızlık, baş ağrısı, titreme, huzursuzluk, gözlerde kızarıklık ve ses kısıklığı görülür. Döküntüler görülmeye 2 gün önce, ön azı dişleri hizasında, yan iç kısmında, kırmızı zemin üzerinde, ortası gri-beyaz renkli kızamığa özgü koplik lekeler görülür. Döküntüler çıkmaya basca koplik lekeler de kaybolmaya 3. yüzleşir ve döküntünün içinde kaybolur.

4.2. Döküntü dönemi: Hastalığın 4-5. gününde (temastan sonraki 14.gün) saçlı deriyle saçsız derinin birleştiği yerden, önce kulak arkası ve alından, makülo-papüler tarzda (parmak basmakla kaybolmayan) döküntüler başlar. Döküntülerin en belirgin olduğu dönemde ateş pik yapar (39-40 ‘C). Ateşle birlikte iştahsızlık ve kırgınlık vardır. Döküntüler yüz, boyun, gövde, kol ve bacaklara 24-48 saat içinde hızla yayılır. Bu dönemin 4. gününden itibaren ateş tekrar düşer. Döküntüler, ilk çıktığı yerden başlayarak sönmeye başlar. Deride kepeklenmeler (deriye un dökülmüşçesine) olur ve ateş düşer. Döküntüler sönüp ateşin normale dönmesi ile hastalık iyileşmeye başlar.

4.3. İyileşme dönemi: Döküntüler sönüp ateşin normale dönmesi ile başlar. Hasta kendini iyi hisseder, iştahı ve neşesi yerine gelir (6-7 gün sürer).

5. Komplikasyonlar :

5.1. Komplikasyonlar, en sık 5 yaşın çocuklarda ve 20 yaş üstlerinde oynanan oyunlar. En ciddi komplikasyonlar, ensefalit, şiddetli ishal ve dehidratasyon, otitis media ve pinömonidir. Kızamığa bağlantılı ölümlerin bulaştığı hastalık ile komplikasyonlardan kaynaklanır.

6. Korunma :

6.1. Risk kişilere gamma globülin yapılır. İlk temastan sonra 6. güne kadar yapılacaksa ön veya hafif geçmesini sağlar.