1. үндсэн үзлэг
1.1. ABCDEүнэлгээгээр үнэлнэ
1.1.1. А-амьсгалын зам
1.1.1.1. асуулт асуух чөлөөтэй ярьж амьсгалж чадаж байна уу?
1.1.1.2. амьсгалын зам бөглөрөлтэй үед
1.1.1.2.1. гадны биет харагдаж байвал зайлуулах
1.1.1.2.2. хүзүүны гэмтэлтэй үгүйг шалгана
1.1.1.2.3. амьсгалын зам чөлөөлөх хэрэгслүүд
1.1.2. В-амьсгалуулалт
1.1.2.1. Амьсгалын замыг үнэлэх
1.1.2.1.1. ажиглах
1.1.2.1.2. тэмтрэх
1.1.2.1.3. чагнах
1.1.2.1.4. амьсгалын тоо 1 мин
1.1.2.1.5. хүчилтөрөгчын сатурац үнэлэх
1.1.2.2. нэмэлт хүчилтөрөгч өгөх
1.1.2.3. гар амьсгуураар амьсгалуулах
1.1.2.4. заалттай бол цээжинд хатгалт болон гуурс хийнэ
1.1.3. С-Цусны эргэлт
1.1.3.1. Ил Цус алдаж байвал зогсооно
1.1.3.2. Цусны эргэлтыг үнэлнэ
1.1.3.2.1. өвчтөн шоктой байна уу
1.1.3.2.2. ЗАТ
1.1.3.2.3. судасны лугшилт дүүрэлт
1.1.3.2.4. артерын даралт
1.1.3.2.5. арьсны өнгө
1.1.3.3. шингэн сэлбэнэ
1.1.3.3.1. уян зүү14-16G
1.1.3.3.2. 0,9% натрийн хлорид,рингэр,кристалойд уусмалыг 250мл эхлээд хийнэ амин үзүүлэлт засрахгүй бол дахиад нэмж хийнэ.
1.1.3.3.3. очих цусны эзэлхүүн 10% буурсан тохиолдолд цус сэлбэнэ.
1.1.3.4. өвчин намдаах эм
1.1.3.4.1. кетаминыг судсаар 0,5мг
1.1.4. D-оюун ухаан
1.1.4.1. Аlert-ухаантай
1.1.4.2. Voice-дуудахад сэрнэ
1.1.4.3. Pain-өвтгөхөд сэрнэ
1.1.4.4. Unresponsible-ухаангүй
1.1.5. Е-илрүүлэг
1.1.5.1. хөвчин биеийн үзлэг
1.1.5.2. түгжиж эргүүлэх аргаар нурууг шалгах
1.2. шинжилгээ
1.2.1. хэвлий аарцаг FAST test
1.2.2. хэвлий сул шингэнийг хайх
1.2.3. мэс засал хийхэд бэлэн байх
2. лавшруулсан үзлэг
2.1. асуумж
2.1.1. түүх
2.1.1.1. Symptoms-шинж тэмдэг
2.1.1.2. Allergies-харшил
2.1.1.3. Medication-тогтмол хэрэглэдэг эм
2.1.1.4. Past medical history/pregnancy-өмнөх эмчилгээний түүх
2.1.1.5. Last meal-сүүлд хооллосон цаг
2.1.1.6. Events-нөхцөл
2.1.2. гэмтлийн механизм
2.2. бодит үзлэгээр
2.2.1. толгойн үзлэг
2.2.1.1. хуйх болон нүдэнд эмгэг байгаа эсэх нүдний зөөлөн эдийн гэмтэл
2.2.1.2. гадна чих хэнгэргэн хальс
2.2.2. хүзүүний гэмтэл
2.2.2.1. нэвтэрсэн шарх
2.2.2.2. арьсан доорх эмфизем
2.2.2.3. мөгөөрсөн хоолойн ташуулдсан
2.2.2.4. гүрээний вений лугшилт
2.2.3. мэдрэлийн үзлэг
2.2.3.1. глазго комын үнэлгээ
2.2.3.2. нугасны гэмтэл хөдөлгөөний алдагдал
2.2.3.3. мэдрэл ба рефлексын гэмтэл
2.2.4. цээжний үзлэг
2.2.4.1. эгэм болон хавирга ясны хугарал
2.2.4.2. амьсгалын чимээ,зүрхны хэм бүдгэрэх
2.2.5. хэвлийн үзлэг
2.2.5.1. хэвлийн нэвт гэмтэлтэй мэс засал хийх заалттай
2.2.5.2. битүү гэмтэл ,далд цус алдалт байгаа эсэх
2.2.5.3. шулуун гэдэс болон үтрээний үзлэг
2.2.5.4. салтаа хярзанг үзэж шалгах,цус алдаж байгаа эсэх
2.2.6. аарцаг болон мөчдийн үзлэг
2.2.6.1. ясны далд болон ил хугарал
2.2.6.2. захын судсанд лугшилт мэдрэгдэж байгаа эсэх
2.2.6.3. мөчдийн хүч суларсан хөдөлгөөн алдагдсан
2.2.6.4. зүсэгдсэн шалбарсан шарх жижиг гэмтлүүд
2.3. дүрс оношлогоо
2.3.1. цээжний рентген болон хүзүүны нугалам
2.3.2. аарцаг болон дунд чөмөг рентген
2.3.3. тархины гэмтэлтэй бол гавлын зураг авах
2.3.4. гэмтлийг илрүүлэх эхосонографф үзлэг
2.3.5. КТ
2.3.6. ЗЦБ