1. Cinsel Kimlik:Kişinin biyolojik cinsiyetinden bağımsız bir şekilde, kendisin kadın veya erkek olarak algılaması veya hissetmesi.
1.1. Cinsel kimlik; bireyin kendi bedenini ve benliğini belli bir cinsellik içinde algılayışı, kabullenişi, duygu ve davranışlarında buna uygun biçimde yönelişidir. Başka bir deyişle; bireyin kadın ya da erkek olarak kendisinin farkına varması ve kendi kabulüdür. Örneğin; erkeğin kendisini erkek olarak algılaması, kabullenmesi, güdü, duygu ve davranışlarında dişiye doğru yönelişi normal denebilecek bir cinsel benlik duygusunun kişiye yerleşmiş olduğunu ve erkek cinsel kimliğinin varlığını gösterir.
2. Cinsel Gelişimi Etkileyen Faktörler: biyolojik faktörler, sosyal faktörler.
2.1. Biyolojik Faktörler • - Kalıtım • - Hormonlar Sosyal Faktörler • - Anne baba tutumları • - Toplum tutumları
2.1.1. Kültürel Faktörler • Farklı kültürlerde cinsel rollerle ilgili farklı inanışlar vardır. Bazı gruplarda kadın erkek birbirinden çok farklıyken bazılarında daha benzer özellikler taşır. Özdeşim (Model alma) • Çocuklar daha çok kendi cinsiyetinden olan kişilerle özdeşim kurarlar. Model alınan kişi her zaman aile bireylerinden biri olmayabilir.
3. CİNSEL GELİŞİM VE CİNSEL EĞİTİMDE EBEVEYNLERİN VE OKULLARIN RÖLÜ
3.1. Çocuğun cinsel eğitimi konusu, özellikle Türkiye’de yeterince ele alınmamış ve aydınlığa kavuşmamış bir konudur. Son derece önemli olan bu konuda anne baba ya da eğitimci tarafından yapılabilecek bir hatanın gelecekte bazı duygusal yara ve davranış bozukluklarına yol açacağı gerçeği akıldan çıkarılmamalıdır. Önemli olduğu kadar, böylesine yabancı olduğumuz bu alanda öncelikle anne-baba ve öğretmenlere, çocukta cinsel gelişim ve eğitim hakkında bilgi verilmesi gerekmektedir.
3.1.1. Çocuğa cinsel eğitim vermek dikkat isteyen bir konudur. Bunu ustaca yapmak gerekir. Çocuğun cinsel yaşamına ne kayıtsız kalınmalı, ne de çocuğa çok ilgilenici bir tavır takınılmalıdır. Bunu böyle kabul ettikten sonra yapılacak işler şöyle sıralanabilir; 1. Cinsel eğitimde ilk yapılacak iş çocuğun cinsel gelişim evrelerini tam zamanında anlatmasını sağlamaktır. 2. Çocuğun cinsel konular üzerine sorduğu soruları anlayabildiği kadar “Yalın” fakat “Doğru” cevap vermektir.
3.1.1.1. 3. Cinsel eğitim basamak basamak verilmelidir. Bu, bütün büyüme ve gelişim süresinde devam eder. Bir anda her şeyi öğretmeye çalışılmamalıdır. 4. Cinsel eğitimi herkes veremez. Bunun için en uygun davranışlar ailede ana, baba dayı, teyze gibi yakın akrabalardır. Bu iş okulda kuşkusuz öğretmenlere düşer. 5. Aile içinde cinsel eğitim için bazı tedbirler alınmalıdır. Bu tedbirler şunlar olabilir. a) Çocuğa fazla dar çamaşır ve elbise giydirilmemelidir. b) Çocuk, küçük yaştan itibaren temizliğe alıştırılmalı, fakat bunda fazla aşırılığa gidilmemelidir. c) Özellikle ilk yaşlarda kızlar, erkek; erkekler de kız gibi giydirilmemelidir. d) Fazla sıcak ve yumuşak yatak kullanmak doğru değildir. 6. Çocuğun cinsel doygunluk elde etmesi (Mastürbasyon) iyi olmamakla birlikte, sakıncası da fazla büyütülmemelidir. Bu konuda asıl önemli olan takınılan olumsuz tutumdur.
4. Cinsel Olgunluk: Cinsel olgunluk (sexual maturation) insanın üreme sisteminin ve organlarının sağlıklı döl üretebilecek düzeye ulaşabilmesidir. Cinsel olgunluk bedenin “büyüme”sine ilişkin bir kavramdır ve cinsel gelişimin temelini oluşturur.
5. Edimsel Koşullanma ve Sosyal Öğrenme Kuram
5.1. Edimsel koşullanma kuramına göre, çocuk erkek veya kadın grubunun davranış örüntüsünü gözler, algılar ve taklit eder.Ödül-ceza önemli .
5.1.1. Sosyal öğrenme kuramında birinci aşamada çocuk kendisiyle aynı cinsiyette olan birini model seçerek onunla özdeşim kurar ve ikinci aşamada modele uygun davranışları taklit ederek cinsiyetine uygun davranışları öğrenir.
6. Cinsiyet: Biyolojik cinsiyet, erkek ya da kadın olma durumu
6.1. Cinsel gelişme, geçirilen dönemlere uygun olarak, cinsel organlarda büyüme, biyolojik ve psikolojik olarak cinsel aktivitede bulunabilme yeterliliğine ulaşma. Cinsel gelişim, bireyin cinsel büyümesi, cinsel büyümesine karşı sağlıklı tutum takınması, cinsel sorunlarını yenebilmesi ve olumsuz cinsel dürtülerini denetim altına alabilmesinde bilgili ve becerikli olmasıdır.
7. Cinsiyet Rolü: toplumun kadın veya erkeğe tanımladığı roller
8. CİNSEL EĞİTİMİN ÖNEMİ
8.1. Cinsel eğitim bireyin fiziksel, duygusal ve cinsel gelişimini anlaması, olumlu bir kişilik kavramı geliştirmesi, insan cinselliğine, başkalarının haklarına, görüş ve davranışlarına saygılı bir bakış açısı edinmesi ve olumlu davranış biçimi, değer yargıları geliştirmesi eğitimidir.
8.1.1. Amerika Birleşik Devletleri Cinsel Bilgi ve Eğitim Konseyi’ne göre cinsel eğitim, bilgilendirme, tutum geliştirme, inançlar, değerler, ilişkiler ve mahremiyet konularını ele alan ve yaşam boyu süren bir süreçtir. Cinsel eğitim, cinsel roller, kişiler arası ilişkiler, sevgi, mahremiyet, vücut algısı ve üreme sağlığı konularının hepsini birden kapsayan bir eğitimdir .
8.1.1.1. Cinsellik ve üreme sağlığı için erken, zorunlu ve kapsamlı bir cinsel eğitim, HIV’ in yayılmasını önler, diğer cinsel yolla bulaşan hastalıkların yayılmasını ve tekrarlama oranlarını azaltır, erken yaştaki hamilelikleri ve kürtaj oranlarını, cinsel ilişkiye girme yaşını, cinsel zorbalık (tecavüz) ve istismarı azaltır.
9. Freud'a Göre Cinsel Gelişim Dönemleri (Psikanalitik Kuram)
9.1. Sigmund Freud (1856-1939) yetişkinlerde kişilik ve anormal davranışlar üzerinde odaklanmış olsa da, kişiliğin yapısında bebeklik ve çocukluk yıllarının önemini belirten ilk kuramcı olması nedeniyle çocuk gelişimi kuramcıları arasında önemli bir yere sahiptir.
9.1.1. Freud kuramında canlılarda yaşama içgüdüleri arasında yer alan “libido” adı verilen cinsel güdüye çok önem vermiştir. Ona göre; çocuk dünyaya geldiği andan itibaren libidonun etkisiyle hareket etmeye başlar. Psiko-seksüel gelişim aynı zamanda libidonun gelişimidir. Freud’ a göre psiko-seksüel gelişim beş dönemde gerçekleşir: Oral dönem ( 0–1 yaş) Anal dönem ( 1-3 yaş) Fallik dönem ( 4-6 yaş) Latent (gizil) dönem ( 7-11 yaş) Genital (puberte) dönem ( 12-18 yaş)