มนุษยสัมพันธ์กับหลักศาสนา

1. ศาสนาพุทธ

1.1. หลักธรรมพื้นฐานที่บุคคลพึงมี

1.1.1. อริยสัจ4

1.1.1.1. ทุกข์

1.1.1.2. สมุทัย

1.1.1.3. นิโรธ

1.1.1.4. มรรค

1.1.1.4.1. สัมมาทิฐิ

1.1.1.4.2. สัมมาสังกัปปะ

1.1.1.4.3. สัมมาวาจา

1.1.1.4.4. สัมมากัมมันตะ

1.1.1.4.5. สัมมาอาชีววะ

1.1.1.4.6. สัมมาวายามะ

1.1.1.4.7. สัมมาวายามะ

1.1.1.4.8. สัมมาสติ

1.1.1.4.9. สัมมาสมาธิ

1.1.1.4.10. สัมมาวายามะ

1.1.2. หิริโอตัปปะ

1.1.3. ขันติโสรัจจะ

1.1.4. เบญจศีลเบญจธรรม

1.1.4.1. เบญจศีล

1.1.4.1.1. เว้นจากการฆ่าสัตว์ตัดชีวิต

1.1.4.1.2. เว้นจากการลักทรัพย์

1.1.4.1.3. เว้นจากการประพฤติผิดในกาม

1.1.4.1.4. เว้นจากการพูดเท็จ

1.1.4.1.5. เว้นจากการดื่มสุราเมรัย

1.1.4.2. เบญจธรรม

1.1.4.2.1. มีความเมตตากรุณา

1.1.4.2.2. มีสัมมาอาชีวะ

1.1.4.2.3. มีความสัตย์

1.2. หลักธรรมที่ช่วยในการสร้างสัมพนธภาพกับบุคคลอื่น

1.2.1. สังคหวัตถุ4 หรือสังคหวัตธรรม

1.2.1.1. ทาน

1.2.1.1.1. ให้เพื่อนอนุเคราะห์

1.2.1.1.2. ให้เพื่อสงเคราะห์

1.2.1.1.3. ให้เพื่อบูชา

1.2.1.2. ปิยวาจา

1.2.1.3. อัตจริยา

1.2.1.4. อัตจริยา

1.2.1.5. สมานัยตา

1.2.2. ฆราวาสธรรม

1.2.2.1. สัจจะ

1.2.2.2. ทมะ

1.2.2.3. ขันติ

1.2.2.4. จาคะ

1.3. หลักธรรมสำหรับการบริหาร

1.3.1. พรหมวิหาร4หรือพรหมวิหารธรรม

1.3.1.1. เมตตา

1.3.1.2. กรุณา

1.3.1.3. มุทิตา

1.3.1.4. อุเบกขา

1.3.2. ทศยิธราชธรรม

1.3.2.1. ทาน

1.3.2.2. ศีล

1.3.2.3. ปริจาค

1.3.2.4. อาชวะ

1.3.2.5. มัทวะ

1.3.2.6. ตปะ

1.3.2.7. อักโกธะ

1.3.2.8. อวิหิงสา

1.3.2.9. ขันติ

1.3.2.10. อวิโรธนะ

1.4. หลักธรรมเพื่อพัฒนาตนเอง

1.4.1. อธิบาท4หรืออธิบาทธรรม

1.4.1.1. ฉันทะ

1.4.1.2. วิริยะ

1.4.1.3. จิตตะ

1.4.1.4. วิมังสา

1.4.2. สัปปุริสธรรม7

1.4.2.1. ธัมมัญญุตา

1.4.2.2. อัตถัญญุตา

1.4.2.3. อัตตัญญุตา

1.4.2.4. มัตตัญญุตา

1.4.2.5. กาลัญญุตา

1.4.2.6. ปริสัญญุตา

1.4.2.7. ปุคคลัญญุตา

2. ศาสนาคริสต์

2.1. พิธีกรรมทางศาสนา

2.1.1. พิธีล้างบาปหรือศีลจุ่ม

2.1.2. พิธีศีลกำลัง

2.1.3. พิธีศีลมหาสนิท

2.1.4. พิธีเจิมผู้ป่วย

2.1.5. พิธีศีลบวชหรือศีลอนุกรม

2.1.6. พิธีศีลสมรสหรือศีลกล่าว

2.2. หลักคำสอนของศาสนาคริสต์ที่นำมาใช้ในการสร้างมนุษยสัมพันธ์

2.2.1. บัญญัติ10ประการของโมเสส

2.2.1.1. อย่ามีพระเจ้าอื่นต่อหน้าเราเลย

2.2.1.2. อย่าทำรูปเคารพสำหรับตน อย่ากราบไหว้

2.2.1.3. อย่าออกนามพระยะโฮวาโดยไม่สมเหตุ

2.2.1.4. จงระลึกถึงวันซะบาโต

2.2.1.5. จงนับถือบิดามารดา

2.2.1.6. อย่าฆ่าคน

2.2.1.7. อย่าผิดประเวณี

2.2.1.8. อย่าลักทรัพย์

2.2.1.9. อย่าเป็นพยานเท็จ

2.2.1.10. อย่าโลภสิ่งของของผู้อื่น

2.2.2. หลักความรัก

2.2.2.1. ความรักระหว่างมนุษย์กับพระเจ้า

2.2.2.2. ความรักระหว่างมนุษย์กับมนุษย์

3. ความหมายและแนวคิดเกี่ยวกับศาสนา

3.1. ความหมายของศาสนา

3.1.1. คำสั่งสอนของศาสดาผู้ประกาศศาสนานั้นๆ

3.2. แนวคิดเกี่ยวกับศาสนา

3.2.1. ศาสนาพุทธ

3.2.1.1. ทำความดี ละเว้นความชั่ว ทำจิตใจให้ผ่องแผ่ว

3.2.2. ศาสนาคริสต์

3.2.2.1. ให้ทุกคนมีความรัก และความเมตตาต่อกัน

3.2.3. ศาสนาอิสลาม

3.2.3.1. ความศรัทธาต่อพระเจ้า

4. องค์ประกอบของศาสนา

4.1. ศาสดา

4.2. คำสอนหรือคัมภีร์

4.3. ผู้สืบทอดหรือผู้แทนของศาสนา

4.4. ศาสนสถาน

4.5. การปฏิบัติตามความเชื่อ

4.6. สัญลักษณ์หรือเครื่องหมาย

5. หน้าที่ของศาสนา

5.1. หน้าที่ต่อบุคล

5.1.1. ตอบสนองความอยากรู้อยากเห็น

5.1.2. ตอบสนองความปรารถนาในสิ่งที่เป็นสาระแก่ชีวิต

5.1.3. ตอบสนองความต้องการที่แสดงออกทางอารมณ์

5.2. หน้าที่ต่อสังคม

5.2.1. ศาสนาช่วยอบรมให้รู้ระเบียบทางสังคม

5.2.2. ศาสนาช่วยกำหนดสถานภาพและบทบาทของสมาชิก

5.2.3. ศาสนาทำให้รู้สึกเกิดความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันทางสังคม

5.2.4. ศาสนาช่วยให้สังคมเป็นปึกแผ่น

5.2.5. ศาสนาช่วยในการควบคุม

5.2.6. ศาสนาเป็นสถาบันสวัสดิการทางสังคม

6. ประเภทของศาสนา

6.1. เทวนิยม

6.1.1. เอกเทวนิยม

6.1.1.1. ศาสนาคริสต์

6.1.1.2. ศาสนาอิสลาม

6.1.2. พหุเทวนิยม

6.1.2.1. ศาสนาฮินดู

6.1.2.2. ศาสนากรีกโบราณ

6.2. อเทวนิยม

6.2.1. ศาสนาพุทธ

7. ศาสนาอิสลาม

7.1. คำสอนและหลักปฏิบัติของศาสนาอิสลาม

7.1.1. หลักศรัทราหรือความเชื่อในศาสนา

7.1.1.1. ศรัทธาต่ออัลลอฮ์

7.1.1.2. ศรัทธาต่อบรรดามลาอิก๊ะฮ

7.1.1.3. ศรัทธาต่อบรรดาพระคัมภีร์

7.1.1.4. ศรัทธาต่อศาสนทูต

7.1.1.5. ศรัทธาต่อวันสิ้นโลกและการเกิดใหม่ในปรโลก

7.1.1.6. ศรัทธาต่อกฎกำหนดสภาวการณ์ของพระเจ้า

7.1.2. หลักปฏิบัติหรือหน้าที่ในศาสนา

7.1.2.1. การปฏิญาณตน

7.1.2.2. การละหมาด

7.1.2.3. การถือศีลอด

7.1.2.4. การบริจาคซะกาด

7.1.2.5. การประกอบพิธีฮัจญ์

7.1.3. หลักคุธรรมหรือหลักความดี

7.1.3.1. ตัวอย่างสิ่งที่ต้องปฏิบัติ

7.1.3.1.1. ให้อภัยภรรยาวันละ70ครั้ง

7.1.3.1.2. บอกทางให้แก่ผู้หลงทาง

7.1.3.1.3. ไม่เข้าใกล้และดื่มของมึนเมา

7.1.3.1.4. ไม่เข้าใกล้สิ่งลามกอนาจาร

7.1.3.1.5. ต่อสู้ถ้ามีการกดขี่

7.1.3.1.6. พูดความจริงต่อหน้าผู้ปกครอง

7.1.3.1.7. จ่ายค่าแรงก่อนเหงื่อจาแห้ง

7.1.3.1.8. ยกฐานะคนใช้ให้มีการกินอยู่เสมอตน

7.1.3.1.9. ตรงต่อเวลาในการใช้หนีสินและจงผ่อนปรนแก่ลูกหนี้

7.1.3.1.10. ขี่สัตว์เมื่อมันเหมาะสมที่จะขี่และลงจากหลังมันเมื่อมันเหนื่อย

7.1.3.2. ตัวอย่างสิ่งที่ห้ามปฏิบัติ

7.1.3.2.1. ยึดถือสิ่งอื่นมาเทียบเท่าอัลลอฮ์

7.1.3.2.2. เชื่อเรื่องดวง โชคลาง ดูหมอ

7.1.3.2.3. เล่นการพนันทุกรูปแบบ เสี่ยงทาย เสี่ยงโชค

7.1.3.2.4. เฉยเมยเมื่อมีคนทักทาย

7.1.3.2.5. กักตุนสินค้าในภาวะขาดแคลน