1. กลไกลปกติของการขับถ่ายปัสสาวะ
1.1. ทำงานนอกอำนาจบังคับจิตใจ
1.2. ทำงานอยู่ภายในอำนาจบังคับจิตใจ
2. กลการสร้างน้สปัสสาวะของร่างกาย
2.1. กรองเลือดในโกลเมอรูลัส
2.2. การดูดซึมของทิวบูล
2.3. การขับสารออกของทิวบูล
3. กลไกลการทำงานของกระเพาะปัสสาวะ
3.1. ระยะเก็บกักปัสสาวะ
3.1.1. กล้ามเนื้อดีทรูเซอร์
3.1.2. กลไกลของหูรูดปิดสนิทในคนปกติ
3.2. ระยะของการผัดผ่อนการถ่ายปัสสาวะ
3.3. ระยะของการถ่ายปัสสาวะ
4. ปัจจัยที่มีผล
4.1. อายุ
4.2. อาหาร
4.3. จำนวนน้ำที่เข้าและสูญเสียออกจากร่างกาย
4.4. อารมณ์ ความวิตกกังวลและความเครียด
4.5. กิจกรรมของร่างกาย
4.6. ยา
4.7. การเปลี่ยนแปลงของอวัยวะต่างๆ ภายในร่างกายตามธรรมชาติ
5. อาการปัสสาวะคั่งค้าง
5.1. เฉียบพลัน
5.1.1. เกิดจากการอุดตันในระบบทางเดินปัสสาวะ
5.1.2. การหดเกร็งของกล้ามเนื้อ
5.2. เรื้อรัง
5.2.1. กล้ามเนื้อกระเพาะปัสสาวะทำงานไม่ได้
5.2.2. กระเพาะปัสสาวะพิการจากระบบประสาท
5.2.3. เกิดการอุดตันในระบบทางเดินปัสสาวะ
5.2.4. หนังปลายองคชาตติดตีบ
6. ภาวะกลั้นปัสสาวะไม่ได้
6.1. กลั้นไม่ได้ตลอดเวลา
6.2. กลั้นไม่ได้จากแรงกด
6.3. กลั้นไม่ได้จากกระเพาะปัสสาวะบีบตัวเร็วเกินไป
6.4. กลั้นไม่ได้จากกระเพาะปัสสาวะบีบตัวไม่เต็มที่
6.5. ชนิด
6.5.1. Continuous
6.5.2. Stress
6.5.3. Urgency
6.5.4. Overflow
7. ภาวะน้ำเกินWater intoxication
8. หน้าที่
8.1. กรองของเสียออกจากกระแสเลือด
8.2. ขับถ่ายเป็นปัสสาวะออกจากร่างกาย
8.3. ปัสสาวะตอนเช้าเหมาะแก่การส่งตรวจ
9. ระบบทางเดินปัสสาวะ
9.1. ส่วนบน upper urinary tract ทำหน้าที่สร้างน้ำปัสสาวะ
9.2. ส่วนล่าง lower urinary tract เป็นที่เก็บพักและเป็นทางส่งปัสสาวะขับทิ้งออกนอกร่างกาย
10. ลักษณะและส่วนประกอบ
10.1. ปกติจะมีสีเหลืองจางๆ,เหลืออำพันหรือค่อนข้างใส
10.2. กลิ่นแอมโมเนียเป็นกรดอ่อนๆ
10.3. มีความถ่วงจำเพาะ1.010-1.025
10.4. ค่าpH ประมาณ6
10.5. น้ำ90-95%,อื่นๆ3.7%,สารพิษประมาณ1.3%
11. ภาวะถ่ายปัสสาวะบ่อย
11.1. มากกว่า4ครั้งในกลางวัน
11.2. มากกว่า2ครั้งในกลางคืน
11.3. สาเหตุ
11.3.1. มีการผลิตปัสสาวะจำนวนมากจากการดื่มน้ำ
11.3.2. เกิดจากภาวะพร่องในการตอบสนอง(ADH)ของไต
11.3.3. โรคของต่อมไร้ท่อบางชนิด
11.3.4. ได้รับยาขับปัสสาวะในกลุ่มผู้ป่วยโรคหัวใจ โรคไต เป็นต้น
11.4. การตรวจวินิจฉัย
11.4.1. ซักประวัติถึงการดื่มน้ำ
11.4.2. ตรวจระดับฮอร์โมนในร่างกาย
11.5. การรักษา
11.5.1. รักษาตามสาเหตุที่ตรวจ
12. ภาวะปัสสาวะปนเลือด
12.1. RCB>3cell/HPF
12.1.1. เลือดปนขณะปัสสาวะ
12.1.1.1. หากพบช่วงแรกของปัสสาวะ รอยโรคอยู่ที่ท่อปัสสาวะ
12.1.1.2. หากพบช่วงกลางของปัสสาวะ รอยโรคอยู่ที่คอกระเพาะปัสสาวะ
12.1.1.3. หากพบตลอดลำปัสสาวะ รอยโรคอยู่ที่กระเพาะปัสสาวะหรือระบบทางเดินปัสสาวะส่วนบน
12.1.2. ลิ่มเลือดปนขณะปัสสาวะ
12.2. สาเหตุอุบัติเหตุการอักเสบติดเชื้อในท่อปัสสาวะและกระเพาะปัสสาวะ
13. ปัสสาวะกะปริบกะปรอย
13.1. ปวดแสบเวลาปัสสาวะ
13.1.1. อาการถ่ายปัสสาวะผิดปกติ
13.2. ภาวะผิดปกติของน้ำปัสสาวะ
13.2.1. มีน้ำตาลในปัสสาวะ
13.2.2. มีโปรตีนในปัสสาวะ
13.2.3. มีเลือดในปัสสาวะ
13.2.4. มีตีโตนในปัสสาวะ
13.2.5. มีก้อนนิ่วในปัสสาวะ