HÔ HẤP Ở ĐỘNG VẬT
by An Nguyễn Bá
1. Luyện tập thể dục thể thao có lợi gì cho hô hấp?
1.1. Phát triển cơ hô hấp (to hơn, săn chắc hơn, cơ khỏe hơn).
1.2. Tăng thể tích khí lưu thông (thể tích khí hít vào hoặc thở ra bình thường).
1.3. Tăng thông khí phổi/phút (thể tích khí lưu thông nhân nhịp thở).
1.4. Giảm nhịp thở.
2. Nguyên nhân gây các bệnh về hô hấp
2.1. Do không khí bị ô nhiễm: chứa các tác nhân gây bệnh như virus, vi khuẩn, nấm mốc... và các chất khí độc hại như CO, SO2, NO2, CH4, Pb,...
2.2. Khói thuốc.
2.3. Khói từ các nhà máy, phương tiện giao thông, cháy rừng, núi lửa phun trào,...
3. Một số bệnh về hô hấp
3.1. Viêm mũi
3.2. Ung thư khí quản
3.3. Viêm phế quản
3.4. Viêm phổi...
4. Vai trò của hô hấp
4.1. Lấy O2 từ môi trường cung cấp cho hô hấp tế bào, tạo năng lượng cho hoạt động sống của cơ thể.
4.2. Thải CO2 sinh ra từ hô hấp tế bào vào môi trường, đảm bảo cân bằng môi trường trong cơ thể.
5. Trao đổi khí ở người và thú gồm 5 giai đoạn
5.1. Thông khí
5.2. Trao đổi khí ở phổi
5.3. Máu vận chuyển khí hòa tan
5.4. Trao đổi khí ở mô
5.5. Hô hấp tế bào
6. Các hình thức trao đổi khí
6.1. Qua bề mặt cơ thể
6.1.1. O2 và CO2 khuếch tán trực tiếp qua bề mặt cơ thể (ruột khoang, giun dẹp).
6.2. Qua hệ thống ống khí
6.2.1. Không khí vào cơ thể qua các lỗ thở, khuếch tán trong ống khí (côn trùng).
6.3. Qua mang
6.3.1. O2 từ nước khuếch tán vào máu, CO2 khuếch tán ra ngoài qua các lá mang (cá, thân mềm).
6.4. Qua phổi
6.4.1. Không khí trao đổi khí ở phế nang phổi nhờ hệ thống mao mạch (chim, thú, người).