ฟิสิกส์ ม.5

1. สมบัติของคลื่น

1.1. การสะท้อน

1.1.1. การสะท้อนของคลื่นในเส้นเชือกเมื่อจุดสะท้อนเป็นจุดตรึงแน่น

1.1.1.1. เฟสเปลี่ยน 180 องศา

1.1.2. การสะท้อนของคลื่นในเส้นเชือกเมื่อจุดสะท้อนอิสระ

1.1.2.1. เฟสไม่เลื่อน (เฟสตรงกัน)

1.1.3. การสะท้อนของคลื่นผิวน้ำ

1.1.3.1. เฟสของคลื่นสะท้อนจะไม่เปลี่ยน

1.1.3.2. มุมตกกระทบเท่ากับมุมสะท้อน

1.1.4. คลื่นวงกลมสะท้อนจากผิวสะท้อนเรียบตรง

1.1.5. หน้าคลื่นวงกลมอยุ่ที่จุดโฟกัสสะท้อนจากผิวสะท้อนจากผิวพาราโบลา

1.1.6. หน้าคลื่นเส้นตรงสะท้อนจากผิวสะท้อนพาราโบลา

1.1.7. โจทย์

1.1.7.1. ถามการสะท้อนของคลื่นปลายปิดและปลายเปิด

1.1.7.1.1. ถามเฟส

1.1.7.2. ให้หาการเปลี่ยนแปลงการสะท้อนของคลื่นมา

1.1.7.2.1. ให้หา V f แลมดา

1.2. การหักเห

1.2.1. คลื่นเคลื่อนที่ผ่านตัวกลางต่างชนิดกัน

1.2.1.1. อัตราเร็วของคลื่นและความยาวคลื่น เปลี่ยนแปลงแต่ ความถี่ยังคงเดิม

1.2.1.2. ทิศทางของคลื่นตั้งฉากกับรอยต่อ

1.2.1.3. ทิศทางของคลื่นไม่ตั้งฉากกับรอยต่อ

1.2.2. ลักษณะการหักเหของคลื่น

1.2.2.1. จากบริเวณน้ำตื้นไปสู่น้ำลึก

1.2.2.2. จากบริเวณลึกไปสู่น้ำตื้น

1.2.3. มุมวิกฤตและการสะท้อนกลับหมด

1.2.4. โจทย์

1.2.4.1. คลื่นเคลื่อนผ่านรอยต่อตัวกลางอะไรเปลี่ยน

1.2.4.2. ให้รูปการหักเหของแสงให้หามุมตกกระทบและหักเหหาจาก

1.2.4.2.1. มุมรังสีทำกับเส้นแนวฉาก

1.2.4.2.2. มุมหน้าคลื่นทำกับแนวรอยต่อ

1.2.4.3. ให้รายละเอียดในสูตรมาถามตัวใดตัวหนึ่ง

1.2.4.4. ให้ตอบการสะท้อนของคลื่นว่าสะท้อนแล้วจะเป็นลักษณะใด

1.2.5. กฎของสเนล

1.3. การแทรกสอด

1.3.1. แหล่งกำเนิดอาพันธ์

1.3.1.1. ความถี่เท่ากันและเฟสตรงกัน

1.3.2. สูตรปฏิบัพ

1.3.3. สูตรบัพ

1.3.4. โจทย์

1.3.4.1. ให้ตอบว่าแทรกสอดกันแล้วจะเป็นอย่างไร

1.3.4.2. ให้รูปการแทรกสอดมา

1.3.4.2.1. ใช้สูตร v=s/t

1.3.4.2.2. ใช้สามเหลี่ยมคล้าย

1.3.4.3. ให้ความสัมพันธ์ของสูตร

1.3.4.4. ให้หาจำนวน A หรือ N ที่เกิดขึ้นทั้งหมดบนแนวเส้นตรงใดๆ

1.4. การเลี้บวเบนของคลื่น

1.4.1. ความยาวคลื่น ความถี่ และอัตราเร้วเท่าเดิม

1.4.2. หลักของฮอยเกนส์

1.4.2.1. ใช้อธิบายปรากฎการณ์เลี้ยวเบนของคลื่น มีใจความว่า "ทุกๆ จุดบนหน้าคลื่นถือได้วา่เป็นต้นกำเนิดของคลื่นใหม่ ซึ่งใช้กำเนิดคลื่นวงกลมที่มีเฟสเดียวกัน เคลื่อนที่ไปในทิศเดียวกับทิศการเคลื่อนที่ของคลื่นนั้น

1.4.3. โจทย์

1.4.3.1. ถามความแตกต่างระหว่างหักเห และเลี้ยวเบน

1.4.3.2. ถามระยะ d ที่ทำให้การเลี้ยวเบนดีสุด

1.4.3.2.1. ส่วนใหญ่จะถาม แลมดา ไปในตัว

1.4.4. น้ำผ่านช่องเปิดคู่ (สลิตคู่)

1.4.4.1. จากแหล่งกำเนิดที่มีเฟสตรงกัน

2. เสียง

2.1. สมบัติ : เป็นคลื่นตามยาว คนสามารถฟังได้ 20-20,000 Hz

2.2. การแทรกสอดของเสียง

2.2.1. ความถี่ที่แตกต่างกันของเสียง เรียกว่า "บีทต์"

2.3. การเลี้ยวเบนของเสียง

2.3.1. ทำให้เราได้ยินเสียงทั้งๆที่เราไม่เห็นแหล่งกำเนิดเสียง

2.4. ความดัง

2.4.1. ความเข้มเสียงสูง ดังมาก

2.4.2. ความเข้มเสียงต่ำ ดังน้อย

2.5. การหักเหของเสียง

2.5.1. เสียงจะหักเหขึ้นเวลากลางวัน และหักเหลงเวลากลางคืน

2.6. ปรากฏการณ์ดรอปเปอร์

2.6.1. เกิดจากการที่ต้นกำเนิดเสียงหรือผู้ฟังเคลื่อนที่ ถ้าผู้สังเกตและแหล่งกำเนิดเสียงเคลื่อนที่เข้าหากัน

2.7. การสั่นพ้องของเสียง

2.7.1. คือปรากฏการณ์การสั่นของวัตถุที่มีความถี่ของการสั่นเท่ากับความถี่ธรรมชาติ จะทำให้วัตถุนั้นมีการสั่นที่รุนแรงที่สุด

2.7.1.1. อุปกรณ์ปลายเปิดสองด้าน

2.7.1.2. อุปกรณ์ปลายเปิดด้านเดียว

2.8. โจทย์

2.8.1. ให้ความถี่ ความเร็ว

2.8.1.1. หาขนาดของวัตถุนั้นๆ

2.8.2. ให้อุณหภูมิ

2.8.2.1. หาความเร็วเสียง

2.8.3. ให้ความเข้มเสียง ณ จุดๆหนึ่ง และ ระยะทาง

2.8.3.1. หาความเข้มเสียงที่เพิ่มขึ้น หรือ ลดลง

3. ทัศนอุปการณ์

3.1. แว่นขยาย

3.1.1. อาศัยการหักเหแสงผ่านเลนส์นูน 1 อัน

3.1.2. วางวัตถุไว้หน้าเลนส์ให้ระยะวัตถุน้อยกว่าความยาวโฟกัส

3.1.3. เห็นภาพเสมือนหัวตั้งขนาดใหญ่กว่าวัตถุ

3.2. กล้องถ่ายรูป

3.2.1. แสงสะท้อนจากวัตถุเดินทางเป็นเส้นตรงผ่านเลนส์และเกิดเป็นภาพบนฉากรองรับ

3.2.2. มีการติดตั้งไดอะเฟรมปรับให้เกิดรูรับแสงขนาดต่างๆ

3.3. เครื่องฉายภาพนิ่ง

3.3.1. ใช้เลนส์นูนเป็นเลนส์หน้ากล้อง

3.3.2. ทำหน้าที่ให้แสงหักเหจากวัตถุที่ต้องการจะฉาย

3.3.3. ส่วนประกอบของเครื่องฉายภาพนิ่ง

3.3.3.1. กระจกสะท้อนแสง

3.3.3.2. หลอดฉาย

3.3.3.3. เลนส์รวมแสง

3.4. กล้องจุลทรรศน์

3.4.1. กล้องจุลทรรศน์ชนิดที่พบได้มากที่สุด คือกล้องจุลทรรศน์แบบใช้แสง

3.5. กล้องโทรทรรศน์

3.5.1. เลนส์ใกล้วัตถุทำด้วยเลนส์นูน มีความยาวโฟกัสยาวมาก

3.5.2. กล้องโทรทรรศน์แบบสะท้อนแสง

3.5.2.1. กล้องดูดาวที่ใช้กระจกเป็นหลัก

4. แสง

4.1. การเคลื่อนที่ของแสงและอัตราเร็วแสง

4.1.1. ไม่อาศัยตัวกลางในการเคลื่อนที่

4.1.2. สามารถมองเห็นได้ คือ อยู่ในย่านความถี่ 3.8*1014 Hz ถึง 7.5*1014 Hz

4.2. ประเภทของวัตถุตามการส่องผ่านของแสง

4.2.1. วัตถุโปร่งใส

4.2.1.1. เช่น กระจกใส แก้วใส

4.2.2. วัตถุโปร่งแสง

4.2.2.1. เช่น น้ำขุ่น กระจกฝ้า กระดาษชุบไข

4.2.3. วัตถุทึบแสง

4.2.3.1. ผนังตึกกระจกเงา

4.3. การสะท้อนของแสง

4.3.1. กฏการสะท้อนของแสง

4.3.1.1. ณ ตำแหน่งที่แสงตกกระทบ รังสีตกกระทบ เส้นแนวฉาก และรังสีสะท้อนอยู่ในระนาบเเดียวกัน

4.3.1.2. มุมตกกระทบเท่ากับมุมสะท้อน

4.4. การหักเหของแสง

4.4.1. แสงเดินทางผ่านหลายๆตัวกลาง แสงจะเกิดการหักเห

4.5. กระจกโค้งทรงกลม

4.5.1. กระจกเว้า

4.5.2. กระจกนูน

4.6. ปรากฏการณ์ที่เกี่ยวกับแสง

4.6.1. การกระจายของแสง

4.6.1.1. แสงขาวจะกระจายแสงสีออกเป็นสีต่างๆเมื่อผ่านปริซึม

4.6.1.1.1. เรียกว่า สเปกดรัมของแสงขาว

4.6.2. การสะท้อนกลับหมดของแสง

4.6.3. ภาพลวงตาหรือมิราจ

4.6.3.1. เกิดจากการหักเหของแสงในชั้นบรรยากาศแล้วมีการสะท้อนกัลบหมด

4.7. โจทย์

4.7.1. ให้ความยาวคลื่น ระยะห่างระหว่างสลิต

4.7.1.1. ถามหาการแทรกสอด

4.7.2. ให้ลำแสงผ่านสลิต

4.7.2.1. หาแถบสีที่สว่างที่สุด

4.7.3. ให้ความยาวคลื่น ระยะของสลิตกับภาพ

4.7.3.1. หาความกว้างของสลิต